Theater / Voorstelling

TROUW OF ONTROUW – That’s the question

recensie: Troilus en Cressida (Noord Nederlands Toneel)

Als één van de eerste voorstellingen van het nieuwe seizoen speelt het Noord Nederlands Toneel Troilus en Cressida van William Shakespeare. Een eigenaardig stuk dat moeilijk te plaatsen valt: is het een komische tragedie of een historische komedie? Het is misschien om die reden dat het niet vaak opgevoerd wordt – het is een beetje ‘vleesch noch visch’. Shakespeare kon klaarblijkelijk niet kiezen en deze regisseur ook niet.

Vleesch…

~

De Trojaanse oorlog is al zeven jaar aan de gang en verveling en desinteresse nemen de overhand. De strijdlust word alleen nog maar aangewakkerd door eer en trots. De tragedie krijgt een nieuwe wending als de Trojaan Troilus, verliefd wordt op Cressida, dochter van Calchas die naar de Grieken is overgelopen. De Grieken en Trojanen komen een gevangenenruil overeen en Cressida vertrekt om die reden naar het Griekse kamp. Regisseur Floris van Delft debuteert met dit stuk in de grote zaal. Naast de regie verzorgde hij ook de enscenering van het stuk, hetgeen heeft geleid tot een nogal onstuimige creatie: de waterballonnen vliegen je letterlijk om de oren, de muziek staat keihard en de acteurs stuiven het toneel over. Alle ingrediënten om een indrukwekkende voorstelling neer te zetten; dat is nu precies wat er niet gebeurt.
Alles blijft aan de oppervlakte. De kracht van het stuk – hoe blijf je trouw aan je geliefde, aan je vader, aan je familie, aan je vaderland en wanneer ben je bereid dat allemaal op te geven? – komt helaas door het wilde toneelspel en de enscenering amper naar voren. In plaats daarvan is ruim baan gegeven aan een soort wilde apenkooi. Leuk om naar te kijken en ongetwijfeld een hele uitdaging om te spelen, maar inspirerend is het allemaal niet.

Noch visch

~

Het onstuimige karakter van dit stuk komt voor een groot deel voort uit het plezier van de acteurs. Ze hebben echter niet zo veel energie gestoken in de tragische liefdesgeschiedenis van Troilus en Cressida. De hoofdrolspelers Yorick Zwart en Sophie van Winden weten nergens te overtuigen; de tragische afloop van hun liefde wordt nergens invoelbaar gemaakt en blijft hangen in het onbezield uitdragen van clichés. Gelukkig staat daar een aantal acteurs tegenover die iets van hun rol gemaakt heeft. Jef Hoogmartens speelt Thersites, de loopjongen van Ajax, met veel humor en weet de karaktereigenschappen van zijn personage zo uit te vergroten, dat je hoopte dat Shakespeare hier een eenakter aan had gewijd. Koen Wouterse weet een komische Nestor, eveneens een Griekse veldheer, te portretteren. De rol van Achilles, ook een belangrijke Griekse legeraanvoerder, wordt treffend vertolkt door Ludo Hoogmartens die van hem een hoopje uitgezakte ellende weet te maken, maar waarbij je de lach ook niet kan onderdrukken.

Deze acteurs zorgen ervoor dat je toch nog een aardige avond beleeft, maar dat is dan ook alles. De onduidelijke status van het stuk heeft doorgewerkt in de uiteindelijke uitvoering ervan. Niets beklijft – het is als die waterballon: als hij gevuld is met water gaat er een spanning vanuit, maar eenmaal kapot blijft er niets meer hangen.

Troilus en Cressida wordt niet meer opgevoerd. Meer informatie over nieuwe producties van NNT vind je op hun site.