Avontuurlijke kluif
Het is duidelijk dat The Mars Volta nauwelijks meer concessies doet aan een verkoopbaar format sinds Omar Rodriguez als enige producer optreedt. Rick Rubin hield op De-Loused in the Comatorium de excessen waar de band berucht om is behoorlijk in toom, maar zijn afwezigheid maakte Frances the Mute een stuk minder publieksvriendelijk. De mensen die dat album ontoegankelijk vonden zullen een nog zwaardere kluif hebben aan Amputechture.
Een paar voorbeelden: het nummer Tetragrammaton verandert minstens negen keer van stijl, tempo en textuur. De zware staccato-riff van Viscera Eyes maakt na zes minuten plotseling plaats voor speels, Santana-achtig gesoleer. De plaat is omlijst met twee zweverige, macaber klinkende sfeerstukken, die geen van beide het luisterplezier verhogen.
Niet ontoegankelijk
Om zulke muziek ontoegankelijk te noemen is echter de plank volledig misslaan. Net als de vorige twee platen is het immers op allerlei niveaus intens stimulerende rockmuziek, die in zijn avontuurlijkheid baanbrekend is en eenvoudig zijn weerga niet kent. Omar Rodriguez is een ontegenzeglijk briljante gitarist/componist die zijn virtuositeit niet louter tentoonspreidt, maar haar gebruikt om een visionaire soort muziek te creëren die genres ontstijgt. Voor de ruimdenkende luisteraar ligt er een soort logica ten grondslag aan de op het eerste gehoor zo vergezochte uitspattingen. Bovendien zou The Mars Volta pas echt moeilijk aan te horen zijn als hun muziek niet zo luxueus geproduceerd en gemixt was en onderwijl niet zo opzwepend rockte. Dat doet Amputechture opnieuw zonder meer- met kolossale riffs, wilde percussie, nerveuze arpeggios, Cedrix Bixlers intense uithalen en duellerende gitaarsolo’s, om maar wat te noemen. Gemakkelijker in het gehoor liggend materiaal dan het zogenaamd moeilijke is er bovendien ook genoeg: Vermicide vormt hapklare brokken en buit het pathos van Bixlers voordracht maximaal uit, Meccamputechture rockt tien minuten opzwepend door en bevat een saxofoonjengel die lang in je hoofd blijft hangen. Asilos Magdalena is een kale, akoestische melodieuze klaagzang, die er bijna in slaagt een spookachtige droefheid uit te stralen.
Kakofonie
Het genie van The Mars Volta mag dan vast staan, hier en daar dreigt hun aanpak onderhand wel een soort formule te worden, bijvoorbeeld in de aandrang om binnen een song radicaal van vorm te veranderen en in de pretentieuze zang. Natuurlijk ligt hier voor velen een groot deel van de cult-achtige aantrekkingskracht. Ons recensie-exemplaar was niet voorzien van teksten, maar het album lijkt aan de titels te zien gevormd rond een bizar religieus narratief; Bixler zingt weer een paar nummers in spanglish. Af en toe doet het aan als herhalingen. Een ander zwak punt zijn de blazers, die de muziek af en toe in de richting van kakofonie duwen, wat de complexe structuren van de songs niet siert. Kleine kanttekeningen bij een voor de derde maal ongekend avontuurlijk en belonend album.