Snijden in je eigen ziel

De hoofdrol wordt gespeeld door de in Japan hysterisch populaire acteur Tadanobu Asano. Met zijn engelenhaar en serene gezichtsuitdrukking is Asano geknipt voor de rol van Hiroshi, die zich na een auto-ongeluk niets herinnert over zijn leven. Van zijn ouders hoort hij dat z’n vriendinnetje bij het ongeluk om het leven kwam. En dat hij ooit medicijnen studeerde. Dus pakt Hiroshi zijn studie weer op, maar wordt ondertussen geplaagd door slapeloosheid en hallucinaties. Hij ziet waanbeelden van zijn vriendin Ryoko, verzamelt puzzelstukjes van zijn verleden en ontdekt uiteindelijk dat het lijk waarop hij oefent dat van zijn overleden meisje is.

Ontsporen

Dat klinkt gruwelijker dan het is. Tsukamoto laat het bloed weg in zijn cinematografische autopsie. In plaats daarvan legt hij de nadruk op de soundtrack. Pijnlijk precies zijn de krakerige en knisperende geluiden als Hiroshi zijn scalpeermes in het dode lichaam zet. Ook besteedde de regisseur buitensporig veel aandacht aan de kadrering van zijn shots. Het zijn stuk voor stuk prachtig gestileerde plaatjes, met veel koele kleuren als groen en blauw. Net zoals in Snake of June valt er visueel erg veel te genieten. Maar ook wat betreft verhaal is Vital op orde. Wilden Tsukamoto’s scenario’s in het verleden nog wel eens ontsporen als een goederentrein bij Amsterdam Centraal, dit keer blijft het puzzelen beperkt tot de ‘soul searching’ die Hiroshi op zichzelf verricht. Terwijl hij aan het snijden is, onderzoekt de student zijn eigen ziel. En komt erachter dat hij eigenlijk niet van het leven hield. Niet voor niets deden hij en Ryoko aan wurgseks. Zo komt ook de fatale autorit ineens in een ander daglicht te staan.

Morbide

Volgens Tsukamoto is Vital een ‘obake eiga’, een Japans genre dat zich het best laat vertalen als een spookverhaal. Toch is de kans klein dat Hollywood na Ringu (The Ring) en Ju-on (The Grudge) ook Vital zal bewerken voor de Amerikaanse markt. Daarvoor is de kern van de film veel te psychologisch en het onderwerp -openbare autopsie- te omstreden. Amerikanen gaan nu eenmaal heel anders om met de dood dan Aziaten. Hooguit een regisseur als David Cronenberg, met wie Tsukamoto de voorliefde voor het morbide deelt, zou zonder z’n vingers te branden een film als Vital tot een goed einde weten te brengen. Vital doet iets geks met je. Hij laat je huiveren en tegelijkertijd nadenken over de dood, over afscheid en over de pracht van het leven. Dat is knap, als een film dat voor elkaar krijgt.