Man on the Moon

Slechte grappen en “treiteren” brachten Andy Kaufman een twijfelbare roem. Een man die leefde tussen schijn en wezen. Hij verlegde de grens tussen artiest en publiek, testte het publiek alvorens het iets aan te bieden. Zo las hij aan een stel studenten integraal The Great Gatsby voor, tot absolute verveling van de studenten. Kaufman ging een stap verder met zijn humor, of misschien zijn anti-humor.

Het was aan Jim Carrey de eer Andy Kaufman neer te zetten; iets wat hij weergaloos doet.
Man on the Moon is niet een eerbetoon geworden in de gewone zin van het woord. Kaufman wordt gewoon neergezet zoals hij was: moeilijk in de omgang en met gebreken en al. Juist dit maakt het zo de moeite waard om naar de film te kijken; we worden nogmaals geconfronteerd met zijn gedrag en de daaruit voortkomende consequenties.

We volgen Kaufman gedurende de verschillende periodes in zijn leven: het moeilijk hanteerbare jongetje dat optreedt voor de muur, de van zichzelf verzekerde stand-up comedian, zijn grote doorbraak in Taxi die hem de zo begeerde roem bracht, tot aan zijn dood in 1984.
Zijn one man show in Carnegie Hall wordt gepresenteerd als zijn afscheid, maar dit was in werkelijkheid niet het geval. Wel is waar dat hij na zijn optreden In Carnegie Hall de bezoekers op “Milk and Cookies” trakteerde.

De kracht die Miloš Forman aan de film geeft is dat hij geen redenen geeft waarom Kaufman was zoals hij was. Dit is een zeer groot pluspunt waar andere filmmakers iets van kunnen leren. Juist door niet te analyseren en te moraliseren is het veel interessanter om “levens” te verfilmen en krijgt de kijker de kans zelf een beeld te vormen van het betreffende onderwerp.

Forman heeft een fascinerend beeld gegeven van een onmogelijke maar bijzondere man die genoeg zelfkennis had om van zichzelf te kunnen zeggen: “There’s no way to describe what I do. It’s just me.” Forman heeft met Man on the Moon een mooi en eerlijk monument geschapen van een man die in zijn leven nooit een grap verteld heeft.