I Spit on Your Grave

Dat I Spit on Your Grave moeiteloos van woensdagavondwaargebeurd- in spektakelfilm kon veranderen, geeft misschien al aan dat Zarchi’s intenties op zijn minst voor interpretatie openstonden. Is dit exploitatiepulp of oprecht? In ieder geval rekt hij de vreselijkste scènes behoorlijk uit. Op den duur tolt je hoofd van het vele, van misselijkheidswege, wegdraaien. Daarbij weigert Zarchi consequent om in de film het getoonde te verontschuldigen: hij filmt nu eenmaal een verkrachting – en dus niet de emotionele nasleep, maar de daad zelf, hoe traumatiserend en gekmakend dat ook is voor het publiek dat lang genoeg is blijven zitten. In de vrouwvriendelijke jaren zeventig braakten belangrijke critici dan ook en masse en en public hun morele verontwaardiging over de vreselijke, vrouwonterende rotzooi die Zarchi ongevraagd over hen zou uitstorten. I Spit on Your Grave zou mannen aanzetten tot verkrachting, en zou onvoldoende aandacht hebben voor de rol van de maatschappij, enzovoort. En vervolgens werd de film dan ook praktisch overal verboden of gecensureerd.

Onethisch? Wat nou onethisch?

Waarschijnlijk hebben we alleen aan die druktemakerij te danken dat de film nu in een speciale editie op dvd verschijnt. Zo onethisch of immoreel is I Spit… nu ook weer niet. Verkrachting wordt verheerlijkt noch aangeprezen – daarvoor zijn Keatons gekrijs en het grove geweld te indringend. Je vereenzelvigen met, of de kant kiezen van de verkrachters is er ook al niet bij. Zarchi laat geen moeite getroost om aan te tonen dat het provinciaalse, mentale kleuters zijn die niets begrijpen van vrouwen of de twintigste eeuw in het algemeen. Om nog maar te zwijgen van de overtuigende wijze waarop het personage van Keaton voor zichzelf opkomt.

Pulp van niets

Zoals gezegd, zonder alle ophef, op eigen kracht, was de film veel minder aandacht ten deel gevallen. I Spit… is bepaald schokkend, maar dat is geen kwaliteitsgarantie. De shots zijn traag en lelijk, en allemaal van enorme afstand gemaakt – voor een close-up hanteert Zarchi nog een minimale afstand van tien meter -, de dialogen zijn vreemd en onlogisch en de acteerprestaties zijn redelijk. En de krappe anderhalf uur speeltijd ten spijt, lijkt I Spit… een werkelijk eindeloze zit.

Drie voor de prijs van één

,
Gelukkig is dit een speciale editie. Want daardoor krijg je eigenlijk drie films voor de prijs van één: I Spit… in ongecensureerde versie; dan de film met commentaar van de regisseur; en de film met commentaar van cultkenner Joe Bob Briggs. Audiocommentaar beschouw ik – maar dat is persoonlijk – als een soort talkradio, omdat je weinig tot niets meekrijgt van de film. Maar als zodanig zijn beide versies geslaagd. Zarchi’s geklets varieert van nutteloos en saai tot confronterende ontboezemingen over zijn redenen om de film te maken, en dat verandert een middelmatige rape & revenge flick in een persoonlijk relaas over de tegenslag die een regisseur kan tegenkomen.

Catharsis

Dat van Briggs is het meest uitgebalanceerde commentaar dat ik ooit gehoord heb: dat beslaat een spectrum van hilarisch geleuter uit de losse pols, tot zeer zinnige analyses van eventuele kritiek op de film. Zo maakt hij bijvoorbeeld met gemak gehakt van belangrijk criticus en verontwaardigde moraalridder Robert Ebert. Alleen al deze feature maakt de dvd het kijken waard. Van alles dat je dwarszit na de eerste en tweede kijkbeurt, word je gelouterd door de derde draaibeurt (tegen die tijd ben je trouwens ook wel toe aan wat afleiding).

Vertrouwen

Amusementswaarde hebben ook de originele trailers, zij het voor korte duur. (Kijkers met haast kunnen de film overslaan en trailer 4 kijken.) Goed nieuws is dat de distributeur ook andere (al dan niet pulp-)klassiekers uitbrengt. Sam Peckinpahs Straw Dogs (1971), Last House on the Left & The Hills have Eyes (allebei van Wes Craven, resp. 1972 en 1977): Dutch Film Works lijkt op dreef te zijn wat het geweld-uit-de-jaren ’70-segment aangaat. Als die andere dvd’s even zorgvuldig uitgevoerd zijn als I Spit on Your Grave ziet deze pulpvriend ze met vertrouwen tegemoet.