Manderlay

Grace vertrekt met haar vader en zijn bende gangsters uit Dogville en komt aan in het plaatsje Manderlay. Ze stuiten op een oude katoenplantage waar zeventig jaar na afschaffing van de slavernij nog altijd slaven in dienst zijn. Grace besluit de plantage onder haar hoede te nemen en de slaven en onderdrukkers een nieuw leven met nieuwe machtsverhoudingen te leren. Al snel leert ze dat de voormalige slaven in hun harten niet vrij denken en dat ze misschien niet eens vrij willen zijn.

Dogma’s

Manderlay zal voor velen een iets lichter verteerbaar cinematografisch hapje zijn dan Dogville was. Niet alleen duurt de film ongeveer een uur korter, er zit ook wat meer tempo in het verhaal. Daarbij is het heel spannend: je wilt samen met Grace dat de situatie voor de zwarte bevolking beter wordt en dat de dogma’s plaatsmaken voor werkelijke vrijheid. Als kijker voel je dezelfde frustraties als Grace, wanneer het niet gaat zoals ze wil. Voor Manderlay werd Nicole Kidman vervangen door Bryce Dallas Howard (The Village), die als Grace niet erg uit de verf komt. Howard doet het niet echt slecht, maar haar vertolking is een beetje kleurloos en weet maar matig te overtuigen (met uitzondering van de ademstokkende scène waarin Grace een van de vroegere slaven moet straffen voor het stelen van eten). Let ook op de sterke rol van Danny Glover als nestor van de groep slaven.

Gimmick

Ik heb het ondertussen wel gehad met de cameravoering van Von Trier; schokkend, out of focus, zoomend, jump-cuts, draaiend, na een filmpje of drie weet je het wel en begint de gimmick (want meer is het niet) aan kracht te verliezen. Bij een film als The Idiots is een dergelijke stijl functioneel (de film wil overkomen als een documentaire), maar bij Manderlay heeft het geen enkele toegevoegde waarde. Von Trier zal per film moeten gaan bekijken of hij deze onrustige stijl bij het verhaal vindt passen, als hij geen kopie van een kopie van een kopie van zichzelf wil worden.

Irak

Maar als je na een minuut of twintig de vervelende stijl hebt weten te negeren, weet Manderlay tot aan de opzienbarende, maar toch niet heel erg verrassende ontknoping wel te boeien. De parallellen tussen de gedwongen bevrijding van Manderlay en Irak zijn zo overduidelijk dat hij ongetwijfeld op veel kritiek uit de Verenigde Staten en lof uit Europa zal kunnen rekenen. Nog één deel te gaan (Wasington, zonder h) en dan is Von Triers ‘USA – Land of opportunities’-trilogie ten einde.