De verslavende oorlog

Zo’n zes maanden na de geplande releasedatum leek een Nederlandse bioscooprelease van The Hurt Locker van Kathryn Bigelow er niet meer in te zitten. Maar door de lovende kritieken overzee heeft de distributeur besloten de film alsnog hier uit te brengen. Pikant detail: in de strijd om de prijzen voor de beste film van 2009 neemt die van Bigelow het vaak op tegen

~

Het succes mag opvallend heten, want The Hurt Locker gaat over de oorlog in Irak: een onderwerp dat in het recente verleden gemengde resultaten opleverde en aan de kassa bovendien weinig zoden aan de dijk zette. De film, naar een script van Mark Boal (eerder betrokken bij

~

Bigelow is een van de weinige vrouwelijke regisseurs die in Hollywood actief zijn, en dan ook nog eens in het door mannen gedomineerde actiegenre. In films als Point Break en Strange Days draait het bovendien vaak om mannen die hun kick op een onalledaagse manier proberen te halen. The Hurt Locker past wat dat betreft naadloos in dit rijtje, en net als voorgaande films kan ook deze niet in de categorie ‘domme spierballenactie’ geschaard worden. De regie en de plot zitten goed in elkaar, het acteren is overtuigend en de personages levensecht. Toch zijn er een paar momenten dat – terecht? – getwijfeld kan worden aan de geloofwaardigheid van de plot. Waarom wordt er zo vaak zonder back-up van reguliere troepen gewerkt? En kan het EOD-drietal na een zware aanslag zomaar vanuit de zwaarbeveiligde Green Zone hartje Bagdad inlopen?

Schijnveiligheid

Boal en Bigelow houden het klein: de focus ligt bij het drietal bommenexperts waardoor we een blik krijgen op de oorlog op microniveau. Politiek of een oordeel over de Irakoorlog spelen nauwelijks een rol – wellicht redenen die hebben bijgedragen aan de goede ontvangst in de VS. James mag dan op het eerste gezicht als een roekeloze dwaas overkomen, langzaam aan leer je hem begrijpen en wordt zijn omgang met schijnveiligheid (want wat helpt een beschermend pak tegen een bom die een heel huizenblok plat kan leggen?) invoelbaar. James leeft voor de kick, de adrenaline die de oorlog met zich meebrengt – de film opent niet voor niets met de quote ‘The rush of battle is a potent and often lethal addiction, for war is a drug.’ Dat standpunt is ongebruikelijk en wellicht niet populair, maar wel verfrissend. Het toeleven naar het einde van de tour levert voor James dan ook dubbele gevoelens op. Want in een ver, vreemd en snikheet land omringd worden door een al dan niet vijandig gezinde bevolking een man proberen te ontdoen van een bomgordel mag dan een surrealistische ervaring zijn, na thuiskomst uit twintig meter supermarktschappen een keuze proberen te maken uit de verschillende merken cornflakes is dat net zo goed.