August: Osage County

De film opent met de woorden ‘Life is very long…’ afkomstig uit het gedicht The Hollow Men van T.S. Eliot. Het is dichter Beverly Weston die de woorden uitspreekt en daarbij aangeeft dat het eerder gezegd is, maar dat T.S. Eliot tenminste de moeite nam om het op te schrijven. Vervolgens introduceert hij zichzelf en zijn vrouw: ‘My wife takes pills and I drink’.

Zijn vrouw Violet (een aftakelende en meedogenloze Meryl Streep) heeft mondkanker (‘It burns like a bullshit’) en is verslaafd aan allerlei pillen die ze voorgeschreven heeft gekregen. Daarbij is ze ook nog eens een cynisch monster. Het motto ‘lang en gelukkig samen’ is dan ook niet van toepassing op het echtpaar. Het doet Beverly zelfs besluiten een einde aan zijn leven te maken. Tot zover ‘Life is very long…’.

Vileine uitspraken aan tafel

Na de begrafenis komt Violets familie samen. Hoe de verhoudingen liggen wordt prachtig geëtaleerd tijdens een ruim twintig minuten durende scène aan de eettafel. In plaats van een warme get-together, mondt het diner uit in een ware crisis. Aan het hoofd van de tafel vuurt Violet vileine woorden af op haar drie dochters Barb (Julia Roberts), Karen (Juliette Lewis) en Ivy (Julianne Nicholson). Een scène vol pijnlijke waarheden, maar ook gedragen met zwarte humor (‘I thought we were having a funeral dinner, not a cockfight’).

De film is een bewerking naar het toneelstuk van Tracy Letts. Letts schreef het script voor de film en John Wells (bekend als producent van de series The West Wing en Mildred Pierce) nam de regie voor zijn rekening. Het oorspronkelijk drie en een half uur durende toneelstuk, waarvoor Letts de Pulitzer Prize won, is ingekort tot twee uur. Een risico, want met de vele tragedies en verwikkelingen komen de dramatische momenten kort op elkaar te liggen. Gelukkig zit er veel humor in de dialogen, wat de intriges de nodige ontlading geeft. De zwarte, cynische humor was ook al terug te zien in Letts scriptbewerking van Killer Joe, waarvoor hij samenwerkte met William Friedkin (die eveneens de filmbewerking van Bug, ook naar een toneelstuk van Letts, voor zijn rekening nam).

Sterke vrouwelijke rollen

Maar, waar het droge cynisme in Killer Joe ingehouden is, is die in August: Osage County hysterisch. Het gezelschap bijt elkaar heel wat toe, culminerend in een heftige confrontatie tussen Violet en Barbara, waar Barb laat zien dat zij net zo’n vals kreng als haar moeder kan zijn (‘eat the fish, bitch!’). De vrouwelijke rollen komen overigens een stuk sterker en met meer inhoud naar voren dan de mannelijke. Ewan McGregor speelt de wat zouteloze echtgenoot van Barb en Benedict Cumberbatch is als neef ‘Little Charles’ de ultieme sul.

August: Osage County is gelukkig meer dan een luidruchtige en aanvallende familieklucht. Op subtiele wijze, na al die heen en weer gesmeten ellende, vinden er persoonlijke ontboezemingen plaats.

De film laat op geslaagde wijze zien dat families niet altijd een eenheid vormen. En hoe moeilijk en pijnlijk het is om je van je familie los te maken. Dat het nergens te zwaarmoedig wordt, is te danken aan de scherpe cynische toon en het meeslepende acteerwerk van Streep en Roberts. Hysterisch, hardvochtig, maar ook met gevoel, dat pas later, wanneer er niets meer te redden valt, iets ontrafelt van de ware emoties en intenties.