Portret van een gebroken snaar
Kwetsbaar, gevoelig en herstellend van een drugsverslaving speelt de Nederlandse jazzgitarist Jimmy Rosenberg nog steeds de sterren van de hemel. De zesentwintigjarige Sinti heeft een hoge prijs betaald voor vroege roem. Al met twaalf jaar ontdekt de muziekwereld Jimmy en wordt het jongetje omarmd als de opvolger van de gitaarlegende Django Reinhardt. Hij reist de hele wereld over en treedt op met beroemdheden als Stephane Grapelli, Les Paul en George Benson. De virtuoze puber tekent al met vijftien jaar een miljoenencontract met platenreus Sony. Ogenschijnlijk liggen er alleen gouden bergen in het verschiet, maar al gauw gaat het bergafwaarts. Eerst ontdekt Jimmy de heroïne. En dan verliest hij ook nog zijn vader, als deze veroordeeld wordt voor de moord op zijn schoonzoon en voor vijftien jaar de gevangenis in gaat. Jimmy verliest alle structuur en houvast in zijn leven.
Tien jaar later probeert Jimmy langzaam de draad weer op te pakken. Het indringende portret dat regisseur Jeroen Berkvens hiervan maakt is aangrijpend en zonder schone schijn. Jimmy verblijft de laatste jaren afwisselend bij familie, in klinieken of penitentiaire inrichtingen.
~
De prijs van talent
Berkvens benadering van Jimmy verscherpt de genadeloze omgeving waar Jimmy zich aan probeert te ontworstelen. Zijn muziek is op deze tweesprong in zijn leven meer dan alleen een uitlaatklep tijdens zijn herstel in eenzaamheid. Berkvens vraagt niet door, maar Jimmy’s gevoelige kanten komen vooral in zijn isolement naar boven. Omgeven door mensen is hij een druktemaker en boven alles muzikant. Twee uitersten zonder een eigen balans. Jimmy’s muziek en virtuositeit zijn nooit ver weg maar in zijn muziek is duidelijk hoorbaar dat de snaren van zijn ziel, ook al blijft het onuitgesproken, nog steeds gebroken zijn. Berkvens weet de balans tussen de gitaarvirtuoos en de verwrongen persoonlijkheid van een ooit geadoreerd kind en de volwassen man nu goed te treffen. Jimmy’s spel is telkens weer een openbaring, in expressie en snelheid is het uniek. Het tegenovergestelde van Jimmy als man.
Nederlandse Gypsy jazz
~
De bredere context van Jimmy Rosenberg – de vader, de zoon & het talent is de Sintiwereld. Het zigeunerkamp in Asten waar Jimmy ter wereld kwam, is middelpunt van de Nederlandse Gypsy jazz (of Gypsy swing). Net als andere traditionele Gypsymuziek wordt het geleerd en overgedragen door de oudere generatie, zonder bladmuziek of gebruik van noten. De gitaar en viool zijn de voornaamste solo-instrumenten. Opvolgers van Django Reinhardt spelen wereldwijd in zijn stijl en traditie. Stochelo Rosenberg, lid van het Rosenberg Trio en een neef van Jimmy, is op dit moment misschien wel de bekendste artiest wereldwijd in het genre. Voor Berkvens staat de familiedramatiek van de Rosenbergs centraal met een scherp oog voor de kampers omgeving. De gemiste kansen van Jimmy vallen weg in de warme boezem van het kamp, waar zelfs de kleinsten al met instrumenten slepen.
De sfeer van Berkvens film heeft ook deze twee uitersten. Het portret van Jimmy is intiem en beschouwend, maar breekt niet door het isolement van Jimmy heen. Voor de andere muzikanten in het kamp is Jimmy de gevoelige outcast, een familielid over wiens talent men met weemoed praat. Onduidelijk blijft hoe ze straks professioneel met Jimmy om zullen gaan. Die zal altijd blijven spelen maar ook zijn comeback zal, gegeven zijn persoonlijkheid, niet zonder vallen en opstaan zijn.
Rosenberg in concert
~
