Monsters in de mist

“Fear can hold you prisoner. Hope can set you free.” Met deze fraaie woorden werd veertien jaar geleden een van de meest geliefde films uit de geschiedenis, The Shawshank Redemption, omschreven. De regisseur van die film, Frank Darabont, is nu eindelijk weer terug met The Mist, een horrorfilm die in alles de tegenpool van zijn illustere voorganger lijkt te zijn. Toch zijn de verschillen niet zo groot als op het eerste gezicht lijkt. Beide films zijn namelijk verhalen over angst en hoop. Waar Shawshank zich concentreerde op de vrijheid die hoop kan geven, draait het in The Mist juist om de verstikkende werking van angst.

Darabont heeft na The Shawshank Redemption en The Green Mile opnieuw een boek van zijn goede vriend Stephen King verfilmd. Waar de eerdere twee films getypeerd kunnen worden als buitenbeentjes in het werk van de horrorschrijver, is het in The Mist ouderwets griezelen. Als David Drayton (Thomas Jane) en zijn gezin op een dag worden opgeschikt door een verwoestende storm, daalt de volgende nacht een wel zeer dichte mist neer op hun dorpje in Maine. Ze besteden er weinig aandacht aan, totdat Drayton en zijn zoontje in de plaatselijke supermarkt worden opgeschrikt door een verbijsterde man die beweert dat er iets is dat zich schuilhoudt in de mist. De deuren worden gesloten en iedereen zit gevangen in de supermarkt, zoekend naar bescherming voor de monsters in de mist.

Strohalm

The Mist lijkt eerst een gebruikelijke horrorfilm te worden, waarbij alle genrecliché’s ruimschoots aan bod komen. De slijmerige monsters, het wanhopige jongetje dat bescherming zoekt in de armen van zijn vader en gillende blonde vrouwen ontbreken helaas niet. Gaandeweg wordt echter duidelijk dat het Darabont om meer gaat dan griezelen alleen. Hij laat namelijk op beklemmende wijze zien hoe een grote groep mensen in de supermarkt, verstikt door angst, zich wanhopig probeert vast te klampen aan elke strohalm die hun wanhopige situatie kan helpen overkomen en verklaren. Die strohalm dient zich aan in de persoon van de religieuze fanaticus mevrouw Carmody (een indringende Marcia Gay Harden) die ervan overtuigd is dat Gods toorn op de mensheid is neergedaald en dat er mensen geofferd moeten worden om de ‘straffe Gods’ te verzachten.

De momenten dat mevrouw Carmody met haar aanhang tegen de almaar uitdunnende rationalisten komt te staan, vormen het hart van The Mist. Die momenten zijn veel griezeliger dan de slijmerige insecten die af en toe komen binnenvallen en in feite geen ander doel dienen dan het aanspreken van een groter publiek. The Mist is in eerste instantie namelijk een arthousefilm. Het grotendeels ontbreken van muzikale ondersteuning, de relatief onbekende acteurs en de vele symbolische referenties in de film zijn niet per definitie geschikt voor het grote publiek en het siert Darabont dat hij de concessies aan de grote studio’s binnen de perken heeft weten te houden. Ondanks de horrorcliché’s en weinig visuele vernieuwing heeft Darabont met The Mist opnieuw een zeer interessante film afgeleverd, die vooral met zijn magistrale einde laat zien dat angst, zelfs in de meest uitzichtloze situaties, een wel zeer slechte raadgever is.