Film / Films

Een explosieve roadtrip

recensie: De 100 jarige man die uit het raam klom en verdween

Wie zegt dat bejaarden er maar een saai leventje op na houden? De  honderdjarige Allan verlaat huis en haard en laat een spoor van dood en chaos achter in deze Zweedse zwarte komedie. Een geslaagde boekverfilming die door  hoogtepunten uit de geschiedenis heen walst.

~

De 100 jarige man die uit het raam klom en verdween is gebaseerd op de gelijknamige bestseller van Jonas Jonasson en zou zo maar een onverwacht succes kunnen worden. Met regisseur en schrijver Felix Herngren achter het stuur, komt het absurde verhaal van de honderd jarige Allan op hilarische wijze tot leven. De Zweedse humor is aanstekelijk, droger dan droog en traag. De verrassende proloog, waarin Allan vertelt hoe hij in het verzorgingshuis is beland, zet meteen de toon voor de rest van de film.

~

Wanneer Molotov, de zeer geliefde kat van Allan Karlsson (Robert Gustafsson) wordt gedood door een vos, is er volgens Allan maar één oplossing: de vos opblazen. Deze actie brengt hem echter in een verzorgingshuis. Terwijl het personeel van het verzorgingshuis zich voorbereidt op zijn honderdste verjaardag, besluit Allan uit het raam te klimmen en gewoon weg te gaan. Juist wanneer hij in de eerste bus wil stappen, vraagt een lid van een motorbende of Allan even op zijn koffer wil passen. Zonder erbij na te denken, neemt Allan de koffer, vol met bankbiljetten, mee de bus in. Zijn éénmansgroep groeit uit tot een interessant gezelschap dat wordt achtervolgd door de motorbende en een incapabele politieagent die behoorlijk achter de feiten aan loopt. Samen met Julius (Iwar Wiklander), een op leeftijd zijnde zuipschuit, de bijna-in-alles afgestudeerde Benny (David Wiberg) en olifant-eigenaresse Gunilla (Mia Skaringer) beleeft Allan een wild avontuur.

Denken leidt tot niets


~

Tijdens de roadtrip blikt Allan terug op zijn, op z’n minst interessant te noemen, verleden. Hoewel hij maar een simpele ziel is, blijkt hij bij toeval belangrijke rollen te hebben gespeeld in historische gebeurtenissen of deze zelfs in gang te hebben gezet.  Zijn goedheid en zijn liefde voor explosies hebben hem door de jaren heen interessante vrienden opgeleverd, waaronder de dictatoren Franco en Stalin. Hij danst met Stalin, drinkt met Harry S. Truman, ontdekt de atoombom en stopt de Koude Oorlog. Voor de stoïcijnse Allan zijn dit de normaalste zaken van de wereld en hij houdt zich dan ook stug vast aan zijn moeders mantra ‘denken leidt tot niets’. En juist die kalmte maakt Allan zo sterk binnen de absurde wereld. De vergelijking met Forrest Gump is dan ook snel gemaakt.

Zweedse humor

~

Herngren laat de zwarte humor moeiteloos overvloeien in verfijnde slapstick, zonder dat het te cliché wordt. De scènes en dialogen die een clichématige neiging hebben, worden door de Zweedse luchtigheid meteen minder storend en zelfs grappig. Bij tijd en wijlen is De 100 jarige man voorspelbaar, maar geen moment saai. Dat komt voornamelijk omdat Herngren het heden en het verleden goed met elkaar weet te verweven. Gustafsson speelt hierin een grote rol. Zijn vertolking van de jonge én de oude Allan is zeer overtuigend. Samen met de andere goed uitgediepte personages maakt hij van deze film een  geslaagde boekadaptie. Met een niet al te grote filmbudget heeft Herngren het toch voor elkaar gekregen menig dure Hollywood komediefilms te overtreffen.