Les plages d'Agnès

Les plages d’Agnes (2008) is een autobiografische documentaire over en van Agnès Varda, de befaamde maakster van films als Cléo de 5 à 7 en Sans toit ni loi en een van de voorlopers van de nouvelle vague. Ze kijkt terug op haar carrière als fotografe, regisseuse en actievoerder, haalt herinneringen op aan haar kindertijd en toont de kijker hoe haar leven er tegenwoordig uitziet. Chronologisch is de film tamelijk eenduidig, maar inhoudelijk geeft hij eerder een impressie van Varda’s herinneringen dan een rechtlijnige weergave van de feiten.

Doeltreffend

De beginscène is exemplarisch voor Varda’s aanpak. Met weinig middelen creëert ze een soort alternatieve realiteit, die een indruk geeft van hoe zij zaken heeft beleefd. Het achteruitlopen is een ander voorbeeld van de simpele maar doeltreffende manier waarop ze de terugkeer naar het verleden vormgeeft.

Maar ook reconstructies van haar kindertijd schuwt ze niet. Een meisje in een ouderwets jurkje rent over de kade van een vissersstad. Ze kijkt niet op of om als ze wordt belaagd door de plaatselijke potloodventer, voor de gelegenheid uitgedorst met een soort ballonnetje als geslacht. Het zijn grappige, roerende scènes. Nadeel van deze aanpak is dat het hoe en waarom van veel keerpunten in Varda’s leven voor de kijker in de mist blijven, hoeveel ze ook toevoegt in de voice-over.

Stadsstrand

De stranden uit de titel zijn volgens Varda de rode draad in haar leven. Het is een thema waarmee ze zichzelf al snel in de vingers snijdt: ze woont al jaren in Parijs, zonder een strand in de buurt. De oplossing: een kunstmatig strand, speciaal voor Varda gecreëerd in de straat voor haar huis. Onder de extra’s op de dvd bevindt zich een making-of van deze scène. Varda zit als een omaatje te breien in een strandstoel, terwijl kinderen met schepjes om haar heen rennen. Het is een komisch gezicht, maar als rode draad is het stadsstrand, zoals wel meer van Varda’s ingevingen, wat gezocht.

De liefhebbers van de Franse film komen er een beetje bekaaid van af. Les plages d’Agnes gaat meer over Varda als persoon dan als filmmaker. Ze toont wel beelden uit haar films, maar alleen om te laten zien hoe haar leven haar films hebben beïnvloed, en vice versa. Ze acht de documentaire blijkbaar niet de plek om stil te staan bij de totstandkoming of de receptie ervan. Wel heel aanwezig is haar liefde voor de regisseur Jacques Demy (Les parapluies de Cherbourg), met wie ze tot zijn dood getrouwd was. Het gemis is in de tweede helft van de film in alle scènes zichtbaar. Over een rode draad gesproken.