Boeken / Fictie

De Colossus van McCloud

recensie: Scott McCloud – De Beeldhouwer

Scott McCloud is vooral bekend door zijn strip over het maken van strips Understanding Comics. En hij is de man die het concept 24-Hour-Comics bedacht: een heel stripverhaal produceren, van idee tot uitgave, in 24 uur. De Beeldhouwer is (eindelijk) weer eens een fictief werk. En McCloud heeft er zijn tijd voor genomen.

Door zijn dikte alleen al (488 pagina’s) is De Beeldhouwer geen boek dat je even tussendoor leest. Maar ook het onderwerp en het verloop van het verhaal zijn geen lichte kost. Hoofdpersoon David Smith is een beeldend kunstenaar zonder opdrachtgevers of weldoener. Financieel zit hij aan de grond, zonder dat er hoop op verbetering is. In de loop van een gesprek met zijn oom Harry neemt het leven David een andere wending.

De wil en de wereld

Oom Harry blijkt al lang geleden gestorven te zijn. De man met wie David spreekt is de dood. En de dood doet David een voorstel: de macht om alles wat hij kan bedenken met zijn blote handen te maken, in ruil voor nog maar 200 dagen leven. Met als extra voorwaarde dat hij het niemand vertelt, op straffe van 3 dagen minder leven. David gaat akkoord, in de hoop in de tijd die hem rest naam te maken. Meer dan wat dan ook wil hij herinnerd worden.

Natuurlijk komt met het einde van zijn leven in zicht ook de liefde om de hoek kijken. Meg, een (straat)actrice waar David verliefd op is, helpt hem als hij helemaal aan lager wal is geraakt. Ze vangt hem in haar huis op en helpt hem met zijn beeldhouwwerk. Ze wordt zijn muze en zijn motivatie en is de reden dat hij niet binnen de 200 dagen op een zelfgekozen eindpunt aankomt.

Faust of superheld

Het verhaal van David heeft behoorlijk wat weg van Goethe’s Faust, al gaat het in De Beeldhouwer om een vooraf bepaalde hoeveelheid tijd in plaats van een staat van gelukzaligheid als contracteinde. En anders dan Faust is David niet op zoek naar geluk, maar naar herkenning, erkenning en een nalatenschap. Vooral vanwege dat laatste gaat hij in de openbare ruimte maatschappijkritische kunstwerken maken, als een soort van Banksy. Een Banksy die niet opgepakt kan worden, omdat hij met zijn blote handen een deur in een betonnen muur kan maken en kan laten verdwijnen. Als een superheld die netjes achter zichzelf opruimt.

McCloud besteed in De Beeldhouwer aandacht aan gevarieerde thema’s als liefde, bewijzingsdrang en opoffering. Daardoor is het een monumentaal boek. De afspraak met de dood is eigenlijk maar bijzaak. Het verhaal van David, die zijn leven weer op orde probeert te krijgen, is ook zonder de superkrachten een mooi verhaal. Niet alleen doordat McCloud het ritme en tempo van het verhaal meesterlijk in de hand houdt, maar ook door de vormgeving van het boek.

De pagina’s lijken druk, maar zijn minimalistisch. De tekeningen laten alleen zien wat nodig is voor het verhaal. Er staat geen streep te veel op het papier. Daartoe is McCloud ook wel gedwongen door zijn tekenstijl en de afwezigheid van kleur in het boek. De Beeldhouwer weegt dan wel één kilo, minder had het niet kunnen (of hoeven) zijn. Misschien dat het beter op een iets groter formaat uitgebracht had kunnen worden, gezien de dichtheid van de tekeningen op de pagina’s. Maar aan de andere kant: op deze manier wordt de eenzaamheid van David in een hectische omgeving wel weer mooi weergegeven.