Red Road

Deze vergelijking dringt zich logischerwijs op, maar de camera’s trekken niet de meeste aandacht in Red Road. Het oog van de film richt zich voortdurend op het gezicht van de in zichzelf gekeerde Jackie, en profil en dicht op de huid. Wat gaat er om in haar hoofd? Waarom is ze geobsedeerd door een ex-gevangene die zich ophoudt in een van de grauwe flatgebouwen aan Red Road? Het lijkt alsof de camera probeert Jackie daarover iets te ontfutselen door haar voortdurend aan te staren. Maar ze geeft niets prijs.

Voyeur

Jackies leven lijkt te bestaan uit haar werk, staren naar de levens van anderen om aan haar eigen leven te ontsnappen. Een tweewekelijkse date voor troosteloze sex – Jackie ondergaat het emotieloos – maakt deel uit van de routine. Gaandeweg en bijna tergend langzaam kom je iets te weten over het immense verdriet dat ze met zich meetorst. En het lot wil dat ze haar verleden in de Control Room onder ogen moet komen: het is wel duidelijk dat die ex-gevangene, Clyde, er iets mee te maken heeft.

Maar wat, dat wordt pas helemaal aan het einde van film duidelijk. Ondertussen gaat Jackie op zoek naar Clyde in de desolate flats van Red Road. Omdat je niet meer weet dan de camera je laat zien, is de sfeer in Red Road beklemmend en zelfs ongemakkelijk. Clyde is een aantrekkelijke womanizer, die Jackie niet onberoerd laat, en tegelijkertijd misschien wel tot van alles in staat. Zijn vriend Stevie (Martin Compston) en diens vriendin April (Nathalie Press) illustreren het troosteloze bestaan in een pauperige buitenwijk van Glasgow. Als kijker word je gedwongen tot voyeurisme en afwachten, terwijl Jackie tot het uiterste gaat.

Een heuse CCTV-thriller

De ontknoping van Jackies mysterie heft de drukkende beklemming op, maar is niet helemaal in evenwicht met de rest van de film. De knap opgebouwde spanning is ineens weg, alles is duidelijk. Toch is de tegenstelling wel mooi, want je voelt je bevrijd, net als Jackie. Dan ben je al vergeten dat het allemaal begon met CCTV’s. Misschien omdat camera’s zo’n organisch onderdeel uitmaken van Red Road. Het beeld is vaak grofkorrelig en out of focus. Het CCTV-beeld vermengt zich met Jackies waarneming, zoals haar werk overloopt in haar privéleven. Het is een intrigerend perspectief en hoewel het hier en daar wat onwaarschijnlijk aandoet, werkt regisseur Andrea Arnold het overtuigend en consequent uit. Dickies ingehouden acteerwerk doet peilloze dieptes vermoeden.

Niet voor niets won Red Road afgelopen maand vijf Bafta’s – de Britse filmprijzen – waaronder die voor beste film, en eerder al de Juryprijs in Cannes. Red Road is geslaagde suspense met de juiste dosis spanning en drama, die zich sluipenderwijs ontvouwt. Geen Big Brother dus, maar een heuse CCTV-thriller, met een onverwachte twist.