Film / Films

Spiegel zonder opsmuk

recensie: North Country

.

Caro weet complexe verhalen begrijpelijk te vertalen. Qua realisme en drama stijgt North Country ver uit boven het niveau van vergelijkbare films als b.v. Erin Brockovich. De kracht van Caro is haar inventiviteit en haar vermogen heden en verleden te vermengen zonder enig spoor van polarisatie of sentimentaliteit. Zowel op individueel als maatschappelijk niveau raakt en kraakt North Country emoties zonder enig spoor van kunstmatigheid. Absoluut geen vrouwenfilm want iedereen zal zich kunnen identificeren met het voornaamste thema van de film, het verdienen van de kost.

Iron Range

~

Als de directie van Iron Range, een ijzerertsmijn, besluit vrouwen in dienst te nemen lopen de spanningen binnen de gemeenschap en in de mijn hoog op. De mijnwerkers zijn bang hun banen en locale tradities te verliezen. Josey Aimes (Charlize Theron) trekt zich daar niets van aan en wil als alleenstaande moeder genoeg verdienen voor haar gezin. Josey is op de vijandigheid voorbereid: sinds haar besluit weigert haar vader te praten met haar. Ook haar vriendin Glory Dodge (Frances McDormand) – die als chauffeur in de mijn werkt – wijst haar op de voor- en nadelen. In de grijze zone, waar mannen sinds mensenheugenis domineren, wordt het de nieuwkomers al snel duidelijk dat het werken in de mijn gebeurt op hún voorwaarden.

De vrouwen zijn de olie op het vuur voor de mannen en hun acties escaleren in een machtspel dat haatdragend, intimiderend en seksueel getint is. De spanning op de werkvloer roept verzet op bij Josey, die actie onderneemt – er zijn grenzen overschreden. Ze probeert verhaal te halen bij haar superieur en de president van het bedrijf, maar dat heeft geen enkele zin. Voor Josey wordt het er steeds persoonlijker op. Iedereen – haar collega’s, haar ouders, de gemeenschap en zelfs haar zoon Sammy (Thomas Curtis) – keert zich tegen haar als ze besluit om samen met advocaat Bill White (Woody Harrelson) de zaak bij de rechter aan te kaarten als klassenjustitie; een hopeloze en pijnlijke strijd.

Fijnzinnig samenspel

~

De film ontwikkelt zich non-lineair en gebruikt het proces als leidraad. Het proces is versneden met flashbacks van incidenten op het werk, afgewisseld met fantastische luchtshots en beelden van binnen de mijn. Het camerawerk van Chris Menges met de muziek van Gustavo Santaolalla dwingt de kijker dieper in de mijn of juist meer tot afstand, om zo het barre sneeuwlandschap van Minnesota in zich op te nemen. Ook de scherpe montage van David Coulson getuigt van vakmanschap. Nergens loopt het uit de pas met de dramatiek van het script van Michael Seitzman, dat dramatisch zo goed is onderbouwd en uitgewerkt dat er bijna geen hoofd- en bijrollen meer zijn. De acteerprestaties van Charlize Theron, Frances McDormand en Sissy Spacek zijn indrukwekkend, evenals die van de acteurs in de mannelijke bijrollen.

De emotionele grenzen die North Country aftast en vanuit vele invalshoeken benadert, winnen aan kracht en krijgen meer context naarmate de film voortschrijdt. Dat kan je als kijker tegenstaan, maar het past in de totale complexe structuur van het drama, dat met chirurgische precisie steeds dieper snijdt. De grote scènes (in de vakbondshal en bij een ijshockeywedstrijd) laten zien hoe vooroordelen en verleden extra repercussie kunnen hebben in het raamwerk van een kleine gemeenschap, waar iedereen elkaar kent. North Country spiegelt zonder opsmuk de consequentie van moedige en laffe individuele acties, alsmede sociale controle en menselijk falen. Het maakt de film geen kaskraker, maar wel herkenbaar en levensecht.