Omagh

Paul Greengrass en Guy Hibbert schreven een scenario over deze bomaanslag. Regisseur Pete Travis maakte eerder een aantal succesvolle tv-series (Henry VII, Cold Feet) voor de Engelse televisie en heeft nu zijn eerste lange speelfilm gemaakt. De hand van Paul Greengrass is echter nadrukkelijk aanwezig. Greengrass maakte drie jaar geleden een fictieve documentaire over Bloody Sunday, een zondag in 1972 waarop het Engelse leger het vuur opende op een groep vreedzame demonstranten en 14 Ieren de dood vonden. Bloody Sunday laat minuut voor minuut zien hoe een vreedzame demonstratie door schietgrage Engelse militairen uitdraait op een onnodige slachtpartij. De film eindigt met de mededeling dat de verantwoordelijke officieren en militairen nooit vervolgd zijn en dat zelfs een aantal van hen een lintje verdiend heeft. De kijker blijft verbouwereerd achter met de vraag hoe het kan dat moordenaars vrijuit gaan; Omagh geeft het antwoord. Deze film laat zien hoe de slachtoffers en de schuldvraag ondergeschikt zijn aan de politieke strijd tussen de republikeinen en de unionisten.

Politieke onwil

De film opent met de bomaanslag en we zien hoe Michael Gallagher (Gerard McSorley) daarbij zijn 21-jarige zoon verliest. Michael probeert samen met zijn vrouw (Michelle Forbes) en twee dochters het verlies te verwerken, maar de verslagenheid is groot. Vooral het feit dat er mensen zijn die het leven van hun zoon gebruikt hebben voor hun eigen politieke doeleinden is niet te verkroppen. Michael sluit zich aan bij de Omagh Self Help and Support Group, een groep waarin de nabestaanden van de slachtoffers zich verenigd hebben. Onder aanvoering van Michael gaan ze op zoek naar de waarheid achter de aanslag die opgeëist is door de Real IRA, een groepje gewelddadige hardliners die het zojuist ingezette vredesproces willen verstoren. De namen van de leiders van deze groep zijn bekend maar toch worden ze niet vervolgd. Michael’s zoektocht leidt langs de Noord-Ierse politie, de Engelse regering, Sinn Fein (de politiek partij van de katholieken), de IRA (de gewelddadige tak van diezelfde politieke partij) en de Ierse geheime dienst. Hij wordt geconfronteerd met botte bureaucratie en politieke onwil maar vindt uiteindelijk wel de antwoorden waar hij naar op zoek was.

Bespieden

Omagh is zo’n film die je geen keus laat. Hij pakt je bij de keel en laat niet meer los. Afschuw, medeleven en verbijstering wisselen elkaar in hoog tempo af. De film is net als Bloody Sunday gefilmd als documentaire. Alles is vanaf de schouder gefilmd, er is geen muziek en de takes zijn lang. Het is alsof je het rouwende gezin van achter de gordijnen bespiedt. We zien hoe de leegte die hun overleden zoon achterlaat gevuld wordt met wanhoop en verdriet. Vooral deze universele vorm van verdriet maakt dat je hecht aan de hoofdpersonen. Tel daarbij op een bekwame cast die het verhaal langzaam maar zeker naar een stuitende ontknoping leidt, en het gegeven dat het verhaal waar gebeurd is doet de rest.