Denk bij het Noorden niet meteen aan sneeuw en ijs. Het Noorden kan vele gedaanten hebben en dat laat De Kluyver in zijn boek de lezer dan ook meemaken. De schrijver neemt je mee aan de hand van werkelijkheden, fantasieën en fabels maar laat de lezer ook kennismaken met de oorsprong van de verhalen door ze in een historisch perspectief te plaatsen. Zo wordt dit boek door de schrijver zelf een atlas genoemd met niet alleen vermaak maar ook historisch verantwoorde kost.

Magie van het noorden

Wie ooit noordelijke plaatsen bezocht heeft kent de magie van het Noorden. U kent misschien de landen Noorwegen, Zweden, de Orkney eilanden en het meest magische: de Faeröer-eilanden. Wie kennismaakt met de natuur, de cultuur en de beleving van deze plaatsen moet al snel toegeven dat deze noordelijke streken iets bijzonders hebben. Noorwegen staat bekend om de indrukwekkende natuur. Zweden laat zich omschrijven als het Venetië van het Noorden en de Faeröer-eilanden maken een onuitwisbare indruk in de beleving van de natuur, de mensen die er wonen en de muziek die er te ontdekken is.

Ook De Kluyver heeft zich laten betoveren door Scandinavië. Soms gaat zijn atlas over natuur, dan weer over historie en soms over een stuk magie die onwerkelijk overkomt. Hij beschrijft niet enkel verhalen over plaatsen die echt bestaan of exact te duiden zijn. Maar de Kluyver schrijft ook over plaatsen die niet te duiden zijn of een fabel blijken te zijn. Het zou zo kunnen zijn dat de Faeröer-eilanden onderwerp zijn van het hoofdstuk waarin een denkbeeldig eiland boven de Orkney-eilanden wordt beschreven. Het verhaal over Thule zou heel goed over die eilandengroep kunnen gaan, al wordt het in het boek niet aangegeven.

Dromen en werkelijkheid

Dat De Kluyver historicus is merk je als lezer duidelijk. Hij kan niet om de historische werkelijkheid van de verhalen heen. Dat maakt het boek aan de ene kant interessant als je wat wilt leren. Aan de andere kant haalt het de snelheid en magie uit het boek als je niet zozeer belangstelling hebt voor de historische achtergrond en werkelijkheid. Wie alleen op zoek is naar een fijn verhaal en leesbeleving zonder achtergrond doet er voor het leesplezier goed aan om de stukken tekst die in het blauw zijn gedrukt over te slaan. Ze vormen de verantwoording of, zoals je zou kunnen zeggen, het historische perspectief.

Toch biedt Het gedroomde Noorden genoeg uitdaging om door te lezen en de verhalen te absorberen. Dat we niet altijd in de koude belanden bij “het Noorden” lezen we in verhalen die spelen in Italië, Duitsland en Groot-Brittannië. Toch speelt het merendeel van de verhalen zich echt af in het werkelijke noorden van onze planeet. De Kluyver slaagt erin een boek te schrijven met historisch besef, gekoppeld aan fraaie verhalen. Met de eerdergenoemde leeswijzer in gedachten is het boek geschikt voor een verhaallezer èn voor een historicus. Zo bedient hij beide groepen lezers en dat is een prestatie van formaat.

Het boek is vooral beschrijvend en bevat geen doorlopende verhaallijn maar losse verhalen zoals het verhaal van Eskimo Minik die zijn vader verliest. Het kan daardoor eenvoudig in stappen gelezen worden. En misschien is dat wel de beste methode om dit werk te benaderen.