Een in Nederland onbekende wereldband

The Soundtrack of Our Lives is ontsproten uit de legendarische jaren 80-band Union Carbide Productions. De Scandinavische Stooges werden ze wel genoemd, deze maniakale podiumbeesten, maar evengoed haalde men Captain Beefheart aan als vergelijkingsmateriaal. Met hun snoeiharde, compromisloze rock maakten ze zeven jaar lang de poppodia van Groningen tot New York onveilig. Het succes steeg de Zweden uiteindelijk naar het hoofd, en na interne strubbelingen, talloze bezettingswisselingen en het tegenvallende, door Steve Albini geproduceerde album Swing, ging de band in 1993 ter ziele. Maar twee van de oprichters van Union Carbide, gitarist Björn Olsson en zijn jeugdvriend, zanger Ebbot Lundberg, konden de verleiding niet weerstaan elkaar weer te benaderen met geschreven materiaal. Ze ronselden een aantal muzikanten uit bevriende bandjes en al gauw werd de Soundtrack of Our Lives opgericht. De nieuwe band nam in een villa een akoestische demo op die als basis zou dienen voor het debuutalbum.

~

Dubbelalbum

De muziek die uit die sessies voortvloeide geldt als het prototype voor wat er later komen zou: licht psychedelische, intense songs, met een solide basis gehuld in een mystieke sluier van majestueuze elegantie. De muziek van de Soundtrack klinkt tegelijk intiem en monumentaal, en straalt een wereldwijsheid en een eerlijk soort zelfvertrouwen uit. Songs die steevast zo degelijk en sfeervol zijn dat een sentimentele ballad met strijkkwartet niet misstaat naast een oriëntaals klinkende hippiepop en Kinks-verwijzingen.

De heren hadden al gauw een dermate grote hoeveelheid materiaal geschreven en opgenomen dat ze, gespeend van valse bescheidenheid, meteen maar een dubbelalbum wilden lanceren. Na een hoop onenigheid met platenmaatschappij Warner werden de songs uiteindelijk verdeeld over een EP (Homo Habilis Blues uit 1995), wat b-kantjes en twee afzonderlijke albums: Welcome to the Infant Freebase (1996) en Extended Revelation for the Psychich Weaklings of the Western Civilization (1998, alleen om de titel al een klassieker). Je vraagt je af wat een overdonderend pakket het had kunnen zijn, maar achteraf gezien is het een fascinerend tweeluik geworden, twee lange en grootse albums waar geen nummer te veel op staat. Op de eersteling vind je avontuurlijke, gedreven en intelligente muziek; Extended Revelation werd aangevuld met nieuw werk van ietwat psychedelischer en duisterder aard, en bevat tevens veel melancholieke akoestische nummers. Beide albums zijn minutieus geproduceerd en alle songs zijn tot in de puntjes verzorgd.

~

Rolling Stones

Tussen het verschijnen van de twee platen was er een hoop gebeurd. Welcome… was een groot succes, de band was in thuisland plotsklaps beroemd geworden, wat de grillige Björn Olsson, de voornaamste songschrijver, ertoe noopte een passievere rol binnen de band in te nemen en ook een solo-carrière te beginnen. De Soundtrack mocht op tournee met Kula Shaker en gooide hoge ogen in Engeland, waar de band nog steeds voor uitverkochte zalen speelt. Zelfs de Rolling Stones waren zo onder de indruk dat hen als voorprogramma vroegen. En toen werd het even stil rond de Soundtrack. Geruchten over strubbelingen en het uiteenvallen van de band deden hetzelfde lot dat destijds Union Carbide beschoren was vermoeden.

Rock ‘n’ roll

Onterecht, bleek een jaar later toen plotseling de EP Gimme five! verscheen, die een introductie van de moderne Soundtrack bleek: directer, doorzichtiger en heftiger. Die lijn wordt voortgezet op het volgende album Behind the Music (2001), waar de mystiek van de oudere nummers nagenoeg is verdwenen. De duistere en ongrijpbare sfeer mag dan verloren zijn gegaan, de nieuwere Soundtrack mag er ook wezen. Hoewel er ook een aantal ballads op staat, is het elementaire rock ‘n’ roll wat de klok slaat. De inspiratie van het materiaal is direct afkomstig van de vroege Rolling Stones, Beatles en Who, maar de band weet daar in zulke mate hun eigen draai aan te geven dat ze iets presteren wat maar heel weinig bands gelukt is: een moderne herontdekking van die muziek. Geen kopie, niet eens zozeer muziek die erop voortborduurt, maar een nieuw geluid biedt, dat zo goed is dat het een eigen bestaansrecht heeft. De Soundtrack blijkt het vermogen te hebben om simpele, logische maar o, zo doeltreffende melodieën om te toveren in songs die klinken alsof ze er altijd al geweest zijn. Zodat een nummer als Sister Surround zo solide is dat het een vergelijkbare klassieker als Satisfaction naar de kroon steekt. Het album oogstte succes: de broertjes Gallagher van Oasis namen de band op sleeptouw, en na een uitgebreide Amerikaanse tournee werd Behind the Music genomineerd voor een Grammy Award. Na weer een aantal tournees en maandenlang uitstellen kwam er eind 2004 eindelijk weer een nieuw album: Origin (Vol. 1) de eerste in een beoogde reeks die een schat van zo’n zestigtal aan opgenomen nummers beslaat. Origin borduurt vooral voort op de sound van Behind the Music.

Ook in concert maakt de band indruk: op het podium is het soms technisch niet helemaal in orde, maar altijd een feest. Frontman Ebbot is een charismatische grappenmaker die zijn Jezus-achtige podiumverschijning met een gezond vermogen voor zelfspot combineert. Wie goed zoekt kan alle vier de vorige albums wel in de Nederlandse platenwinkels vinden- maar dan waarschijnlijk in de uitverkoopbak. In Duitsland, waar de band concertzalen vult, is de situatie iets hoopvoller, in Engeland wordt de band al meer dan vijf jaar bewierookt, en het grillige Amerika is inmiddels ook overstag. Nu Nederland nog.

3 juni 2005, Vera Groningen