Blik op de hedendaagse kunst

Het in woorden vatten van een avond als de opening van Art Rotterdam is geen gemakkelijke opgave. Binnen een tijdsbestek van vier uur wil je zoveel mogelijk zien van de overvloed aan galeriestands en daarnaast ook de overige beursonderdelen bezoeken. Tegelijkertijd blijft zo’n opening niet in de laatste plaats een social event en wordt je aandacht ook getrokken door mensen, outfits en overpriced olijven (6,50 voor een schaaltje!). Het ene moment verwonder je je over Dick Verdults parcours bij Annet Gelink, het andere moment zie je een galeriehouder enthousiast zijn kunst aanprijzen aan Prins Constantijn. Maar wie zich tussen de cynisch schattende blikken van Hugo Borst, de matching sjaals van Wim Pijbes en zijn vrouw en de aandachtstrekkende Tinkebell weet te manoeuvreren, ontdekt een keur aan kunst die vrijwel zonder uitzondering de moeite waard is.

Dick Verdult bij Annet Gelink. Foto: Rotterdams Uitburo

De selectie uit eigen land levert een representatieve dwarsdoorsnede van de beste gevestigde en veelbelovende nieuwe namen (New Art Section) in de galeriewereld. Hier is bij Juliette Jongma nieuw werk van de gebroeders Quistrebert te zien, toont galerie Andriesse-Eyck Marijn van Kreij en Martin van Zomeren werk van Juliaan Andeweg. Bij galerie Fons Welters zien we levensechte gezichten gemaakt door Folkert de Jong, die door fluorescerend glas en onnatuurlijke toevoegingen een unheimische uitstraling krijgen. Ook zien we de cacaokoppen van Renzo Martens, die in mini-uitvoering als ironische marketingstunt voor een paar tientjes te koop zijn. Over opvallende hoofden gesproken: Stigter van Doesburg toont een nieuwe variant op de bekende verwilderde monsterkoppen van Nathaniel Mellors, met rollende ogen en afschrikwekkende geluiden. Bij Gabriel Rolt valt werk van Spiros Hajidjanos op, een jonge kunstenaar die met de allernieuwste technieken werken vervaardigt die op het eerste gezicht soms ambachtelijk lijken, maar juist hoogtechnologisch zijn.

We were sitting in a bar at 1 pm, bij Jeanine Hofland en Barbara Seilers. Foto: Jeanine Hofland

Waar de uitstraling van de meeste galeriestands toch redelijk klinisch white cube-ish is, oogt de installatie We were sitting in a bar at 1pm bij Barbara Seiler en Jeanine Hofland meer als een café dan een tentoonstellingsruimte, waar je op houten barkrukken kunt plaatsnemen aan een bar zonder bier, met hard geworden gemorste koffie.

Projections

Ondertussen tikt de tijd door en na een lange rij bij de bar moeten knopen worden doorgehakt. Er is nog tijd voor een paar namen van de Main Section, maar dan toch echt door naar de andere beursonderdelen. Zo toont het Mondriaanfonds nieuw talent met Prospects en Concepts, kun je bij WeLikeArt kunst kopen voor minder dan 1500 euro en toont Projections een sterke selectie videowerken. In de hiervoor ingerichte donkere ruimte staan twaalf schermen opgesteld en kun je even losmaken van het beursgedruis en opgaan in werk van o.a. Yael Bartana, Melanie Gilligan en Hans Op de Beeck. Barbara Seiler presenteert Cécile B. Evans’ Hyperlinks or it didn’t happen, waarmee ze de gedigitaliseerde samenleving becommentarieert met een hyperrealistische digitale weergave van Philip Seymour Hoffman, en daar tussenin schakelt tussen tabbladen en YouTube-filmpjes.

The Sophisticated Neanderthal Interview, Nathaniel Mellors (Projections). Foto: Michael John Whelan

Van een heel andere orde is Gonzalo Lebrija’s Who knows where the time goes (Faggionato Gallery, Londen). Door boeken op te gooien en kapot te schieten creëert Lebrija poëtische beelden die hij doorsnijdt met een moment van geweld, alsof hij achter iedere zin van zijn dichtregel een ijskoude, keiharde punt zet. Het romantische beeld staat in schril contrast met het gewelddadige geluid en de vernietigende actie van het schieten. In Projections vinden we ook The Sophisticated Neanderthal Interview Van Nathaniel Mellors, het werk dat Art Rotterdam-sponsor Andaz net heeft geselecteerd en geschonken in gedeeld eigendom aan het Stedelijk Museum Amsterdam en De Hallen Haarlem.

Hoewel de presentaties in de Main Section niet veel vernieuwing brengen, geven ze wel goed inzicht in de galeries en de kunstenaars die vertegenwoordigd worden. Door de New Art Section en Prospects en Concepts geeft Art Rotterdam ook een podium aan galeries en kunstenaars in opkomst. Ook Intersections, een kale industrieruimte met presentaties van o.a. Nest, Nieuwe Vide, Showroom MAMA en Lokaal 01, waar je kunt biljarten met kunstwerken van klei, biedt Art Rotterdam de bezoeker een andere ervaring dan de gebaande paden van de Main Section. Door deze beursonderdelen is het voor de gevestigde galeries niet per se noodzakelijk om experimentele presentaties te geven, wat wellicht als een gemiste kans gezien kan worden. Het is echter de vraag of het de taak is van een beurs vooral te experimenteren, of simpelweg te tonen wat er gebeurt in de galeriewereld. Juist door de combinaties van verschillende invalshoeken wordt helder waar kunstenaars en galeriehouders mee bezig zijn, en kun je als bezoeker zelf de balans opmaken door zowel verrast te worden door nieuw talent als je te vergapen aan een feest van herkenning. Zo lang je de olijven maar vermijdt.