Film / Achtergrond
special: X2

De comic verfilmd

Na het eerste deel kon het niet uitblijven, inmiddels heeft X-Men II zijn weg naar de cinema gevonden. Comicliefhebbers staan vaak niet als eersten te juichen als één van hun helden een eigen speelfilm krijgt. Meestal vinden ze dat het eindproduct afbreuk doet aan de wereld van de strip. Aan comics kleeft al jaren het stigma dat het om domme spierbundels gaat die elke keer de zelfde schurk aframmelen, en slechte films zullen dat beeld natuurlijk niet veranderen.

~

Na de campy Batman-serie uit de jaren ’50 verscheen in 1978 Superman: The Movie. De beroemde themamuziek en de vliegpose van Christopher Reeve zijn inmiddels filmgeschiedenis. Marlon Brando accepteerde voor veel geld het rolletje van Jor-El, de vader van Superman. Verder was Gene Hackman te bewonderen als de duivelse Lex Luthor.
De film was een enorm succes, en er zouden nog drie delen volgen. Het was een tijd dat het niet zo goed meer ging met comics, maar deze films zullen zeker hebben bijgedragen aan de wederopstanding van de superhelden. De films kregen nog een staartje toen Christopher Reeve tijdens een buitenrit van zijn paard viel. Het is een behoorlijk stukje ironie dat Superman nu zijn dagen slijt in een rolstoel. Desondanks laat Reeve zich niet uit het veld slaan, en zet hij zich in voor meer aandacht voor mensen met een handicap.

Dieptepunt

~

De comic-opleving in de jaren ’80 was ook mede te danken aan The Return of the Dark Knight, de ultieme Batman-vertelling van Frank Miller. Batman was weer helemaal hot, en dit resulteerde in een heuse Batman-film. Michael Keaton speelde de duistere ridder en de regie was in de capabele handen van Tim Burton. De film viel qua verhaal wat tegen, maar dankzij Burton’s visuele stijl en Jack Nicholson als de Joker was het resultaat redelijk. In elk geval was de film een absolute megahit, die een ware Batrage ontketende. Een opvolger kon dan ook niet uitblijven. Batman Returns was een behoorlijke opvolger, met een magnifieke Michelle Pfeiffer als Catwoman. Daarna volgden Batman Forever en Batman & Robin, maar Burton’s opvolger Joel Schumacher bakte er maar weinig van. Met name Batman & Robin is een triest dieptepunt in de filmgeschiedenis.

Macaber tintje

Begin jaren ’90 verscheen de ultieme comic-verfilming toen Brandon Lee op onvergetelijke wijze gestalte gaf aan the Crow. In The Crow worden Eric en zijn vriendin in hun appartement overvallen. Eric wordt vermoord, en zijn vriendin sterft later in het ziekenhuis. Soms echter is de ziel van een overledene zo droef dan hij geen rust kan vinden. De kraai brengt deze ziel terug naar de aarde om dat wat verkeerd is gegaan recht te zetten. Eric vermoordt vervolgens systematisch zijn moordenaars, en vindt uiteindelijk zijn rust terug. Zijn ziel keert terug naar zijn geliefde die in het dodenrijk op hem wacht. Het verhaal is een tikje simplistisch, maar de manier waarop het verteld wordt is geniaal. De gothische stijl en harde muziek zorgden voor een prachtige duistere sfeer. De film kreeg een macaber tintje toen Brandon (de zoon van Bruce Lee) door een merkwaardig ongeluk op de set overleed. Op verzoek van de familie werd de film toch afgemaakt.

Mindere goden

In de jaren ’90 kwamen een hele sloot mindere goden aan bod. The Rocketeer, The Shadow, Steel, Darkman en Black Scorpion mochten hun kunsten en krachten aan het publiek tonen. De films stelden niet echt veel voor, en zijn bij de meeste dan ook terecht uit de herinnering gewist. Ons aller Jeroen Krabbé mocht een grote bijrol vervullen als maffioso in The Punisher. De hoofdrol werd vertolkt door Dolph ‘botte bijl’ Lundgren, en dan weet de gemiddelde filmfan wel wat voor vlees hij in de kuip heeft. De comic-verfilmgen begonnen steeds simpeler qua opzet te worden. Ook in Nederland ging het achteruit. Stripseries als De Vergelders, Fantastic Four, Batman, Superman en De Hulk werden gestaakt.

Hellegedrocht

~

Vernieuwing kwam er van Image comics. De tijd leek rijp voor een heel nieuwe superheld. De topper uit de Image-stal was Spawn. In deze comic volgen we een overleden sluipmoordenaar die met de duivel zelf een deal sluit om terug te keren naar de aarde. Hij doet dit om zijn vriendin nog eens te kunnen zien, maar terug op aarde ziet hij er afzichtelijk misvormd uit. Hij is nu Spawn, een hellegedrocht op aarde. De serie werd een wereldsucces, en ook Spawn kreeg zijn eigen film. Dit project werd echter de zoveelste deceptie voor de comicfan: de film was net als zijn hoofdpersoon een gedrocht. Het grootste probleem van de verfilming was dat hij gemaakt werd door mensen die maar bitter weinig van comics afwisten.

Poppetjes

Eind jaren ’90 wil DC comics een nieuwe Superman-film maken. Opkomend scenarist/regisseur Kevin Smith (Mallrats, Dogma) wordt gevraagd een script te schrijven. Smith raadt op zijn beurt Tim Burton aan als regisseur. De filmmaatschappij ziet het script van Smith echter niet zitten. Hun letterlijke commentaar was dat de film moest zorgen dat kindertjes poppetjes gingen kopen. Merchandise was dus belangrijker. Smith trok zijn handen van het project af, en sindsdien is er weinig nieuws meer vernomen van het Superman-front. Dit voorval toonde echter haarscherp aan wat er mis was met de comic verfilming: comics werden door filmmakers niet serieus genomen. Het enige lichtpuntje is eigenlijk Blade, de vampierfilm met Wesley Snipes.

Kassucces

De nieuwe eeuw brengen ons X-Men en Spiderman. Deze verfilmingen zijn vrij redelijk te noemen. Hoewel het verhaal wederom erg tegenviel zag de film er goed uit, en bleken Hugh Jackman als Wolverine en Patrick ‘Picard’ Steward als professor Xavier een schot in de roos. De film had een relatief klein budget, maar werd een wereldwijd kassucces. Marvel comics kreeg de smaak van films te pakken, en er volgden films als Spiderman en Daredevil.

~

Spiderman kreeg goede kritieken, maar de comicfans waren toch teleurgesteld. Die teleurstelling werd met Daredevil alleen maar groter. De juiste touch ontbreekt gewoon. De meeste details die al jaren bij hun geliefde helden horen kloppen gewoon vaak niet.

Fans of nerds?

Bij de film Daredevil waren veel fans teleurgesteld dat enkele karaktertrekken en uniformen van de personages niet uit de verf kwamen, en sommige karakters niet eens op hun strippersonages leken. Veel recensenten van kranten en filmbladen deden dit af als gezeur van een stelletje freaks. Ik ben het hier echter geheel niet mee eens. Als bij een boekverfilming details flink worden veranderd staan deze recensenten meteen te brullen van woede. Stelt u zich eens een verfilming voor van Dracula waarin het personage van Jonathan Harker wordt weggelaten, en zijn rol in het verhaal door een ander personage wordt ingevuld. Probeer je eens in te denken dat Mr. Darcy uit Pride & Prejudice achter een andere vrouw aan gaat. Dan neemt de liefhebber het toch allemaal wel minder serieus.

Detail

~

In X2, het tweede deel van X-Men, zijn er ook weer een flink aantal details waaraan de liefhebber zich zal irriteren. Aangezien de mutant Gambit uit de film is weggelaten heeft men zijn liefje Rogue aan Iceman gekoppeld. Wolverine heeft verhoogde zintuigen, en heeft daardoor in de strip al een paar keer Mystique ontmaskerd. In de film trapt hij echter bijna in haar gedaante-verwisselingen. De schrijvers van de comic houden al jaren rekening met dit soort details, waarom kunnen filmschrijvers dat dan niet? Daar staat tegenover dat voor de liefhebber er ook veel herkenningspunten in de film verwerkt zitten. Zo krijgen we vluchtig een database van mutanten in beeld te zien, met daarin de namen van enkele heel bekende mutanten…

More to come…

Er staat ons nog veel te wachten op het gebied van comic verfilmingen. Dit jaar nog kunnen we genieten van The Hulk. Volgend jaar krijgen we The Avengers, Captain America en The Punisher te zien. En in het vat zit onder andere Superman, Batman, Spiderman II en X-Men III. Deel drie? Ja, want het einde van X2 laat wat dat betreft de deur wagenwijd open.

De 5 beste comicfilms:
1) The Crow
2) Batman Returns
3) Superman
4) X-Men 2
5) Spider-man

De 3 slechtste comicfilms:
1) Batman & Robin
2) Steel
3) Black Scorpion