Favelas, veiligheid en eenzaamheid

De vierde editie van het Latin American Film Festival is in volle gang. De weergoden hebben hun bijdrage geleverd met het huidige, voor Nederlandse begrippen, zeer tropische klimaat. Leuk voor de sfeer en de terrasjes, wellicht minder voor de bezoekersaantallen. Maar de stemming zit er in. In het onderstaande volgt een kleine selectie van de films: van narigheid in de Braziliaanse sloppenwijken en een big brother is watching you – thriller, tot vertellingen over eenzaamheid en geluk.

Introductie | Verslag

Inhoud:
Tropa de elite |
Cidade dos homens |
La zona |
Párpados azules |
Una novia errante

Oog om oog
Tropa de elite
José Padilha • Brazilië, 2007

Openingsfilm Tropa de elite hakt er gelijk goed in. Deze Gouden-Beerwinnaar is een op ware gebeurtenissen gebaseerd verhaal. Aan het einde van de jaren negentig gaat een elitekorps in de favelas – de sloppenwijken – van Rio de Janeiro de strijd aan met de drugshandel en politiecorruptie, met alle sociale, psychische en fysieke gevolgen van dien. Korpschef Nascimento is verantwoordelijk voor de operatie. Hij moet onstuitbare opvolgers kweken en de meedogenloze werkwijze goedpraten. Hoe schep je orde in chaos? En hoe kom je ongeschonden uit de strijd?

Positief aan de film is de manier waarop de keiharde actie verknoopt is met een voice-over-vertelling over de psychische gevolgen van de strijd. Hierdoor nuanceert Padilha enigszins de sensatiebeluste beelden en de verheerlijking van geweld. Ondanks deze nuance blijft de film toch vooral een lofzang op het succes van de troepen en de noodzaak van een onverbiddelijke aanpak. Oog om oog, tand om tand. Geweld bestrijdt je met geweld en niet met goedbedoelde sociale initiatieven die de plank misslaan. Toch, met deze nuancering in het achterhoofd, blijft het een indrukwekkend en goed gefilmd speelfilmdebuut dat spanning met drama verweeft en je niet onberoerd achterlaat.
Terug naar boven

Vechten voor vriendschap
Cidade dos homens
Paulo Morelli • Brazilië, 2007

Cidade dos homens is het minder aangrijpende broertje van het indrukwekkende City of God (2002). Als lid van dezelfde filmfamilie behandelt Morelli een soortgelijke thematiek: het keiharde, gewelddadige en onontkoombare leven in de sloppenwijken van Rio de Janeiro versus de menselijke kwaliteiten van vriendschap en dromen. De vrienden Acerola en Laranjinha proberen de eindjes aan elkaar te knopen binnen weinig stimulerende omstandigheden als een uitbrekende bendeoorlog en een ongewenste vaderschap. Terwijl vriendschap hun enige houvast lijkt te zijn, wordt door een pijnlijk geheim uit het verleden zelfs deze laatste strohalm aan het wankelen gebracht.

Hoewel de thematiek intrigeert is het in dit geval filmisch onvoldoende uitgewerkt. De verschillende verhaallijnen zijn niet stevig verankerd en slechts losjes aan elkaar geknoopt, en de overvloed aan op elkaar lijkende personages helpt niet bij het begrip van de film. Ook het iets te makkelijke einde draagt weinig bij aan de werkelijkheidsbeleving, al laat het je wel met een enigszins gerust hart de zaal verlaten. Wel geslaagd is de documentairestijl van filmen met veel handheld camerawerk waardoor de vaart er op tijden in blijft en de beelden realistisch ogen. Het acteerwerk van de amateurcast is verbazingwekkend goed. Morelli heeft met deze ‘Stad van mensen’ een onderhoudend jonger broertje gecreëerd. Maar de grote broer blijft toch beter.
Terug naar boven

Spannende machtspelletjes
La zona
Rodrigo Plá • Mexico, 2007

Dat Mexico in de lift zit met het afleveren van geslaagde speelfilms wordt nogmaals bewezen door Rodrigo Plá’s thriller La zona. Wat gebeurt er als insluipers en buitensluiters in elkaars ruimte komen? Hoe ver ga je voor wraak en het behouden van de status quo? La Zona is een ommuurde elitaire middenklassegemeenschap van mensen die er gezamenlijk voor kiezen zich af te sluiten van de harde en minder bedeelde buitenwereld. Wat op zich geen verkeerd idee hoeft te zijn, kan bij een wijziging in omstandigheden ineens heel vies uitpakken. Bijvoorbeeld wanneer insluipers binnendringen en de bewoners een klopjacht organiseren. Als de politie van buitenaf zich ook nog eens met het stinkende zaakje gaat bemoeien, ontstaat er een spannende machtstrijd tussen de bewoners onderling, tussen goed en kwaad, en tussen oprechtheid en bedrog.

Met mooie camerastandpunten, een afwisseling met footage van beveiligingscamera’s, een sterk verhaal en een goede cast is La zona een spannende thriller van begin tot einde. Niet nagelbijtend spannend, maar meer intrigerend en psychologisch. Hoe ontstaat een klopjacht? En hoe stap je er uit? Plá heeft een ijzersterk staaltje van filmkunst en menselijke psyche afgeleverd. Een genot om naar te kijken.
Terug naar boven

Op ieder potje past een deksel
Párpados azules
Ernesto Contreras • Mexico, 2007

Gelukkig is er in de Latijns-Amerikaanse cinema tussen al het kommer en kwel in de sloppenwijken ook nog ruimte voor simpel, klein, menselijk leed. Eenzaamheid is universeel en de zoektocht naar liefde en geborgenheid ook. Vandaar dat Párpados azules een feest van herkenbare eenvoud en weemoed is. De verbeelding van deze begrippen is hoofdpersoon Marina Farfán. Marina is een verlegen meisje dat een reis wint voor twee personen naar een paradijselijk eiland. Hartstikke leuk zou je zeggen, maar niet als je niemand hebt om mee te gaan. In haar zoektocht naar een reispartner ontmoet ze de gelijkgestemde Víctor. Marina en Víctor zijn twee eenzame zielen op zoek naar geborgenheid. Langzaamaan, tergend langzaam zelfs, ontwikkelt zich iets tussen deze einzelgängers. Iets wat we wellicht een romance kunnen noemen.

Ernesto Contreras heeft met deze film een bitterzoete romantische komedie gecreëerd, met verfrissende stiltes, heerlijk ongemakkelijke mensen en een strakke eenvoud. De beelden zijn met veel aandacht gestileerd en gekadreerd. Acteurs Cecilia Suárez (Marina) en Enrique Arreola (Víctor) passen precies in deze fictieve wereld die ook akelig dicht bij de werkelijkheid komt. Maar de boodschap is simpel: uiteindelijk past op ieder potje een deksel, je moet het alleen zoeken en toelaten.
Terug naar boven

Over stalken en loslaten
Una novia errante
Ana Katz • Argentinië, 2007

Vrouwen komen van Venus en mannen van Mars. Vrouwen willen ruzies uitpraten en mannen niet. Dat dit onhandig is tijdens een vermoeiende busreis naar je vakantiebestemming en dat dit heel simpel op te lossen is door gewoon niet uit te stappen terwijl je vriendin dat wel doet, toont het begin van Una novia errante. Wat over blijft, is een verbaasde partner die dan maar besluit alleen vakantie te vieren in de hoop dat de ander van gedachten verandert. Dit is echter makkelijker gezegd dan gedaan. In plaats van afstand te nemen bestookt Inés haar Miguel met vervelende telefoongesprekken die in oneindige cirkeltjes draaien. Afstand nemen lukt niet en ze kwelt zichzelf steeds meer met oppervlakkige analyses van hun relatie.

Dit relatiedrama begint veelbelovend maar wordt door de eindeloze duur en de minimale ontwikkelingen uiteindelijk te langdradig en onovertuigend. Dat Miguel zich helemaal afzijdig houdt en dat bij Inés alle echte daadkracht ontbreekt, lijkt niet erg realistisch. Hoewel de humor op tijden nog een beetje lucht geeft, is het net niet voldoende aanwezig om de toeslaande verveling om te buigen. Katz heeft een poging voor een interessant relatiedrama gemaakt maar het komt net niet helemaal uit de verf. Karakters hadden beter uitgewerkt kunnen worden en het verhaal duurt te lang. Jammer, want het gegeven en het begin van de film vormen een goed vertrekpunt.
Terug naar boven