Wonderschoon optreden van PJ Harvey

Het verwachtingsvolle geroezemoes zwelt aan tot een donderend applaus als PJ Harvey om stipt acht uur het podium van Paradiso betreedt dat tot de nok gevuld is. Haar Nederlandse fans hebben ruim zeven jaar moeten wachten voordat ze weer eens in het land te bewonderen is. Dertig jaar geleden stond ze voor het eerst in Paradiso, als bozige 23-jarige rockartiest. Vanavond is het heel anders.

Feeërieke glimlach

Vorig jaar stond de Britse muzikante nog op Crossing Border, maar niet als muzikante. In Den Haag droeg ze voor uit haar roman Orlam. De teksten van haar laatste album I Inside the old year dying zijn gebaseerd op deze roman in dichtvorm en gaan over haar jeugdjaren op een boerderij in het Engelse graafschap Dorset. Veel liedteksten zijn geschreven in het plaatselijk dialect.

foto Machiel Coehorst

Gekleed in een wit gewaad en met een feeërieke, enigmatische glimlach die het hele optreden niet van haar gezicht zal wijken, vangt PJ Harvey aan met het eerste nummer van haar laatste album, het broeierige ‘Prayer at the Gate’. Als enige van de band wordt ze omgeven door een krans van licht. Met een loepzuivere kopstem en begeleid door bedaarde drums en zachte synths zingt ze die wondermooie openingstrack van I Inside the old year dying.

De twaalf liedjes van het ingetogen, folky en donkere album worden door de zangeres en haar vierkoppige band (met vaste kompaan John Parish op gitaar) integraal uitgevoerd. PJ Harvey zingt prachtig vanavond, gloedvol en intens. De lichte vervorming van haar stem in ‘The Nether-edge’ is bijna storend. Schitterend van duisternis zijn liedjes als ‘See an I’, ‘All Souls’ en ‘I Inside The Old I Dying’.

Kerkklokken

‘A Child’s Question’ gaat door merg en been, zeker als je weet dat het gaat over een 9-jarig meisje dat getuige is van (veelvuldig) seksueel geweld. Het titelnummer en slotnummer ‘A Noiseless Noise’ neigen iets meer naar de bozige PJ Harvey van weleer, maar de mystiek en de duisternis overheersen vanavond, zeker in het eerste deel van het optreden.

In haar lange witte jurk beweegt de zangeres zich sierlijk over het podium. De serene gelaatsuitdrukking blijft onveranderd aanwezig. Lange tijd richt ze geen woord tot het publiek. Ook als er iets vanuit de zaal geroepen wordt, blijft ze stoïcijns in de verte kijken. Af en toe neemt ze plaats op een van de houten kerkbanken of op het spreekgestoelte, die op het podium staan. Het geluid van kerklokken, spelende kinderen en vogels dragen bij aan de gewijde sfeer.

Nadat alle nummers van I Inside The Old Year Dying zijn gespeeld, trekt PJ Harvey zich voor even terug in de coulissen. De korte pauze wordt ingevuld door haar bandleden, die pontificaal vooraan naast elkaar op het podium gaan staan, en een uitgebeende versie spelen van ‘The Colour of the Earth’, compleet met handgeklap en gestamp met de voeten.

Reusachtige schaduw

Als de frêle zangeres terugkeert, vraag je je af of het vanavond nog mooier kan. Er volgen nog bezielde uitvoeringen van een tiental oudere nummers, zoals ‘The Glorious Land’, ‘Send His love To Me’ en ‘Down by the Water’. Mooi is het moment als tijdens ‘The Garden’ haar schaduw reusachtig groot op de muur van Paradiso te zien is. De belichting van de glas-in-lood ramen op de achtergrond tijdens het concert is sowieso bijzonder sfeervol.

Prachtig is ook de uitvoering van ‘Desperate Kingdom of Love’. Meer stevige nummers uit PJ Harvey’s repertoire, zoals ‘Man-size’ en ‘Dress’, krijgen een betrekkelijk kalme uitvoering en dat past wel op deze avond. Ze sluit de reguliere set af met het slepende ‘To Bring You my love’. In de toegift zingt ze nog haar bekende ‘C’mon Billy’ en een  passend ingetogen slotstuk, ‘White Chalk’. Met meerdere buigingen neemt ze samen met haar band afscheid van de razend enthousiaste zaal. Die getoonde dankbaarheid is mooi en oprecht. Wij zijn PJ Harvey dankbaar voor een wonderschoon optreden.