De schepen van Wallsend

Wallsend is een voorstadje van Newcastle en ligt aan de scheepvaartroute van IJmuiden naar die noord-Engelse stad. Aan de oever van de rivier de Tyne raakte de kleine Sting gefascineerd door de kolossale zeeschepen. Aan het einde van de straat waar hij en zijn ouders woonden zag hij ze boven de huizen uittorenen. Nog elke dag denkt de nu 61-jarige Sting aan de immense scheepswerf van Wallsend en de zeeschepen die langs het stadje voeren, vertelt hijzelf in een promotiefilmpje voor The Last Ship. Hij eet en hij drinkt het, het droomt erover, en hij kan niet anders dan eraan toegeven tot het overgaat. De herinneringen hebben zo’n kracht en intensiteit dat de Engelsman het allemaal niet langer voor zich kon houden.

Opgestaan uit het graf
Het begon als een musical, maar gaandeweg raakte Sting ervan overtuigd dat hij deze liedjes ook zelf wilde zingen. Ze liggen zo dicht bij hem dat hij besloot er zijn elfde studioalbum van te maken, de eerste sinds Sacred Love uit 2003. De musical gaat in 2014 op Broadway in première, maar het album is er dus nu alvast.

Het eerste nummer is gelijk de titelsong en bovendien een van de mooiste nummers van de cd. We volgen een man die is opgestaan uit zijn graf en zich naar de haven haast om de tewaterlating van het allerlaatste schip te bekijken. Het lied wordt prachtig opgebouwd en Sting zingt steeds krachtiger de dramatische zin ‘And the last ship sails’. In ‘Dead Man’s Boots’ wordt er vervolgens gezongen over de werklaarzen die een vader aan zijn zoon geeft, in de hoop dat de jongen ze ooit zal dragen. In ‘And Yet’ zijn we dan weer met een soort helikopterperspectief getuige van het ontwaken van het stadje in de vroege ochtend.

Viool en accordeon
De liedjes worden steeds vanuit verschillende perspectieven en meerdere personages gezongen. De reden dat dit album bijna tien jaar op zich heeft laten wachten is dat er niets meer bij Sting opkwam. Het ik-perspectief had hij creatief uitgeput. Maar met deze nieuwe aanpak ging opeens een wereld voor hem open. De teksten zijn verhalend en theatraal in plaats van gebeurtenissen uit Stings daadwerkelijke leven. ‘I’m telling my own story through the lives of other people’, zegt hij zelf.

‘And Yet’ en ‘Practical Arrangement’ zijn vermoedelijk de meest karakteristieke Sting-liedjes van de cd. ‘And Yet’ is een soulvol nummer met die typische Sting-zang, waarbij hij sommige lettergrepen bijna eindeloos uitrekt. Het bijna pijnlijk eerlijke ‘Practical Arrangement’ is een prachtige ballade in de stijl van bijvoorbeeld ‘Moon Over Bourbon Street’ of ‘Fragile’, het hoogtepunt van het album. Maar duidelijk te horen is dat Sting zich de afgelopen jaren met klassieke muziek en Britse volksmuziek heeft beziggehouden, bijvoorbeeld aan het snelle vioolspel in het kroeglied ‘What Have We Got?’ of aan de accordeon in ‘The Night The Pugilist Learned How To Dance’. Het geeft een prettige mix aan herkenbare en nieuwe elementen en geen enkel nummer valt wat daarom uit de toon.

Te serieus
The Last Ship is een collectie samenhangende vertellingen over het belang van arbeid en een hechte gemeenschap. Over vaders en zoons, over verstandshuwelijken, en over een tijd die niet meer terugkomt. Als het je lukt mee te gaan in het wereldje van Stings jeugd is dit een geweldig album, maar voor sommigen is het misschien allemaal wat te dik aangezet en pretentieus. De plaat zit helemaal volgestouwd met zwaarwichtige thema’s en emmert eindeloos door over schepen, werken en het banale dagelijks leven in Wallsend. De noord-Engelse tongval die Sting een paar keer laat horen klinkt dan ook een beetje geforceerd en lachwekkend. Sting neemt zichzelf en zijn jeugdherinneringen misschien een beetje te serieus.

Alles bij elkaar is The Last Ship een sfeervolle, melancholische plaat. Het is geen zouteloos verlangen naar die goede oude tijd, maar een eerlijke poging het verleden te reconstrueren met behulp van fictieve vertellingen. Maar bovenal een boeiend conceptalbum van een gelouterde artiest die zijn herinneringen tot kunst heeft willen te verheffen.