Meer van het choquerende zelfde
Rammstein. De band gaat al sinds haar oprichting gepaard met amok en ontsteltenis. Alleen al de verwijzing naar het plaatsje Ramstein (met één m), waar een groot ongeluk gebeurde op een Amerikaanse vliegbasis, liegt er niet om. Het is choqueren om het choqueren. De relletjes bleven dan ook niet uit; de aanstootgevende videoclips volgden elkander op, en teksten als “buck dich / dein gesicht interessiert mich nicht” deden wenkbrauwen fronsen. Waar Rammstein nog wel het meest last mee had was het Columbine High School schietincident, waarbij naar verluidt de daders Rammstein-fanatici waren.
Toch moeten al die choquerende uitingen met een flinke korrel zout genomen. De stage-act van Rammstein is pompeus en theatraal, compleet met enorme dildo’s en vuurspuwers. Maar wie af en toe eens naar experimenteel theater gaat ziet vergelijkbare zaken.
Industrieel
Rammsteins’ imago is die van een industriële band. Dat is niets nieuws onder de zon; na de val van de muur wel meer van dit soort kunstuitingen tegengekomen uit het Oostblok. Rammstein combineert dit met snoeiharde gitaren, orgeltjes en vrouwenkoren. Nederlanders zijn al snel geneigd het Duits een militaristische en schreeuwerige taal te vinden – wat onzin is, het Duits is onnoemelijk veel poëtischer dan het Nederlands – en zanger Till Lindemann maakt van dit vooroordeel dankbaar gebruik.Normen en waarden
Om kort te gaan: zo aanstootgevend is Rammstein helemaal niet. Het is vooral het mainstream publiek – zeg maar het boe-roepende Ricky Lake- en Jerry Springer-publiek – dat meteen de discussie op gang wil brengen over normen en waarden met de moraal aan haar zijde. Dit schokeffect beoogt Rammstein op deze plaat ook weer, door teksten over het incident van twee mannen die elkaar vinden op het internet; de één hongert naar mensenvlees, de ander biedt zich aan als voer. Mein Teil (mijn lid) handelt hierover: eerst nuttigen ze samen het lid van het ‘slachtoffer’. Dàt is volgens Rammstein romantiek.
Meer van hetzelfde
Verder is Reise Reise eigenlijk méér van hetzelfde. Rammstein lijkt definitief tot de mainstream doorgedrongen te zijn en dat vinden ze ook niet erg. Het nieuwe album is het softste tot nu toe; getuige nummers als Dalai Lama en het enige echt verassende nummer Los. Laatstgenoemde is opgebouwd rond een simpel groovy gitaarloopje, heeft enige spanning in zich en doet wat denken aan Soundgarden. Al met al is Reise Reise best een geinige plaat – zoals het melige Amerika: “We’re all living in Amerika / Amerika is wonderbar (…) Coca-Cola, Wunderbra”. Verder is er weinig nieuws onder de zon. Maar het blijft wel prettig dat Rammstein een band is met zelfspot, want daar ontbreekt het in het genre nogal eens aan.