Muziek / Concert

Balanceren op de lijn der schoonheid

recensie: Jeroen van Vliet & Sikeda

Schoonheid ligt in momenten. Vluchtige droombeelden, spontane associaties, een observatie. Een kus of een blik van een geliefde. In de herinnering kan hij bewaard blijven, door plaats te maken voor een nostalgisch verlangen naar de vergane verrukking. De ware beleving echter bevindt zich slechts in een ogenblik.

Het zijn momenten, balancerend op een breekbare lijn die slechts met een lichte aanraking uit elkaar spat. Ze zijn vergankelijk, volledig afhankelijk van toevalligheden en dus niet te manipuleren. Het streven hiernaar lijkt zinloos. Geluk heeft niet voor niets twee betekenissen. Gelukzaligheid behoeft toevalligheid. Verschillende elementen die op het juiste punt ineenvallen. Het zijn fel opduikende schichten die de juiste klanken raken en bijeenbrengen.

Kwetsbaarheid

~

Pianist Jeroen van Vliet durft het aan om de fragiliteit op te zoeken. De Brabander gaat uit van zijn gevoel. Hij geeft zich volledig bloot door beelden en ervaringen te vertalen naar muziek. De naam van zijn nieuwste project ‘Sikeda’ zegt voldoende. Het is een niet bestaand woord, puur gekozen voor de klanken. Van Vliet zocht sterke persoonlijkheden met creativiteit en originaliteit. Rustend op een fundament van imposante componeerkwaliteiten van de pianist reist het sextet op het album Thin Air langs rijke klankvelden. Het is een mooie plaat die live zomaar kan reiken naar schoonheid die toch niet afgedwongen leek te kunnen worden.

Het lukt Jeroen van Vliet wel. Machtige gelaagdheid in stuk voor stuk meeslepende stukken waar zowel in elke aanraking als in samenspel de oprechtheid vanaf druipt. Constant hangt er een spanning tussen compositie en improvisatie, het verloop is afhankelijk van het moment. Zoals in ‘Marefa’, gevoed door oosterse klanken, ritmes en melodieën, waarin de snijdende kreetjes van cellist Jörg Brinkmann en de treffende samples van Afra Mussawisade het publiek meevoeren in een avontuur zonder weerga. De composities zijn ruim bedeeld en spannend, bieden veel ruimte aan invullingen, maar geraken nimmer overdadig. Alle muzikanten ademen de sfeer die Van Vliet neerzet. Tegelijk klinkt er ook een pakkende leegte, vaak dankzij repeterende patronen, die doen denken aan huidige coryfeeën van ECM Records als Christian Wallumrød en Nik Bärtsch. De innemende praktijken van de pianist passen overigens perfect binnen het label van Manfred Eicher.

Jeroen van Vliet & Sikeda is meeslepend. Dit komt doordat Van Vliet zich vrijwel constant begeeft op de breekbare lijn die om kan slaan naar ultieme schoonheid. Grote kracht is dat de tere lijn bij Van Vliet bestaat uit solide graniet.