De drang om te overtuigen
Drie maanden trok dEUS zich terug in hun zelf ingerichte studio annex oefenkot ergens in een oud gebouwencomplex te Borgerhout, Antwerpen. Het resultaat van die afzondering zag onlangs het levenslicht en is vernoemd naar de plek waar die maanden de creativiteit heerste en werd vastgelegd: hun studio Vantage Point.
Voor Vantage Point is voor het eerst in zijn geheel gewerkt met dezelfde samenstelling als het dEUS dat destijds Pocket Revolution (2005) live presenteerde. Elk bandlid heeft vanaf die tijd zijn plek in de band gevonden en de vijf Antwerpenaren smeedden samen het plan voor Vantage Point: het moest dit keer sexy, eclectisch, dansbaar, in your face zijn en knallen. Een duidelijk plan, tevens de lang gekoesterde wens van bandleider Tom Barman. The Ideal Crash (1999) had zo’n album moeten worden, maar kreeg door omstandigheden (een lief ging, een lief kwam) een andere richting. Ook is het een reactie op de voorlaatste plaat, die ook al niet geheel was geworden wat Barman er van te voren van had verwacht. Die plaat kwam tijdens een sabbatical van ruim vijf jaar en een grondige bandwisseling moeizaam tot stand, en toonde ‘een band op zoek’; dEUS was zich als band aan het hervinden.
Uitgebalanceerd
Op Vantage Point hoor je een behoorlijk hechte band die volledig uitgebalanceerd, doelgericht en zelfverzekerd vertelt wat ze te zeggen heeft; een band die muzikaal geen enkel blad voor de mond neemt en zich op een andere manier laat horen dan dat ze op de voorgangers deed; een band, ten slotte, die steeds sterker lijkt te zijn beïnvloed door de Amerikaanse (art)rock van Talking Heads en Girls Against Boys. Vantage Point heeft vele lagen, die zich langzaam laten openbaren. De dwingende grooves zuigen je keer na keer makkelijker op, iets wat grotendeels toe te schrijven is aan de gitaar van Mauro Pawlowski die wederom goed vertegenwoordigd is.
De fijnzinnige liefdesliedjes hebben op Vantage Point opnieuw ruimte moeten maken voor meanderende mijmeringen over uiteenlopende onderwerpen, en Barman experimenteert opnieuw met de mogelijkheden van zijn stem, ditmaal met veel vocale steun. Dat pakt mooi uit op “Eternal Woman” waar Lies Lorquet, bekend van Mintzkov, een fraaie tweede lijn zingt. Ook “Slow” weet Barman mede door het herkenbare stemgeluid van Karin Dreijer Andersson (The Knife) naar een hoger plan te tillen. Het meest verrassende is in dit opzicht “Popular Culture”, waar een Antwerps kinderkoor door het nummer heen te horen is.
In your face
De band heeft zich andermaal gehouden aan een bijna tot wet verworden kenmerk van dEUS: consequente inconsequentheid. Opnieuw heeft dEUS zich namelijk ontwikkeld en is de band niet blijven hangen op iets wat succes heeft gebracht. Het grote probleem met Vantage Point is echter dat dEUS te graag die ontwikkeling en die verandering wil laten horen, en zich zo overdreven als een volwassen band wil bewijzen. Dit gebeurt bijna op een maniakale manier, deze plaat lijkt de grote doorbraak te moeten bewerkstelligen. De productie, sterk Amerikaans, is daarbij typerend: ze timmert alle mogelijke gaatjes op de plaat dicht, walst alle oneffenheden plat en laat weinig ruimte voor de vrijheid en ruimte van vroeger.
De productie trekt de band ook steeds meer naar het midden, waardoor het eigenzinnige steeds meer naar de achtergrond wordt gedreven. Sterker nog, dEUS wil zo graag overtuigen dat het zijn doel bijkans voorbij schiet. Dat had helemaal niet gehoeven, de band verdiende immers juist zijn roem door anders te zijn dan anderen, door verschillende stijlen zo schoon en zo ontspannen te bewerken dat ze vlekkeloos in dEUS samenvielen. Vantage Point kent ook zijn spannende kanten, maar is in al zijn dwingendheid te in your face om er van achterover te slaan. dEUS heeft in het verleden vaak genoeg bewezen dat ze (live) kunnen knallen en deden dat vaak beter dan hier. Zo’n overdreven statement als Vantage Point heeft zo’n fantastische band, met de ruim verdiende sporen in het achterhoofd, toch al lang niet meer nodig?