Lions for Lambs

Het is tien uur ’s ochtends in Washington. Journaliste Janine Roth (Meryl Streep) heeft een interview met senator Jasper Irving (Tom Cruise). Op hetzelfde moment wordt er in Afghanistan een missie voorbereid, waar de senator Roth over op de hoogte stelt. Elders heeft Professor Stephen Malley (Robert Redford) een gesprek met de gedesillusioneerde student Todd Hayes (nieuwkomer Andrew Garfield), en vertelt hem daarbij weer over twee ex-studenten die op dat moment aan de missie in Afghanistan deelnemen.

Terwijl de drie verhaallijnen zich naast elkaar in real time ontwikkelen, wordt al snel duidelijk waar regisseur Robert Redford naartoe wil; oorlog is slecht. Deze boodschap is ongeveer even verrassend als een evil twin in een Amerikaanse soapserie. De film mist een echte impact, en laat je vooral achter met de vraag waarover Redford je nou precies aan het denken wil zetten. Professor Malley blijft maar hameren op het feit dat als je niets voor je land onderneemt, je ook geen recht hebt om te kritisch te zijn. Het is beter om ergens voor te staan dan helemaal geen standpunt te hebben. Hiermee lijkt Redford deels de fouten die in het verleden door de Amerikaanse overheid in Irak en Afghanistan gemaakt zijn, goed te willen praten.

Zelfreflectie

De fouten uit het verleden zijn dan ook het grote thema van de film. Janine Roth blijft de senator wijzen op de fouten uit het verleden en eist hier een verklaring voor. Terwijl de oorlog als slecht wordt bestempeld en er vooral wordt gepreekt voor de terugtrekking van de troepen, lijkt er tegelijkertijd een soort charmeoffensief voor ‘de Amerikaan’ gelanceerd te worden. De keuzes die in de oorlog zijn gemaakt zijn verwerpelijk, maar de senator is ook maar een mens. De jeugd is verwend maar ook kritisch, en gelukkig zijn er nog vaderfiguren die ze aan het denken zetten. En de journalist is zich ook bewust van haar fouten en heeft een zelfreflecterende houding. Deze film kent geen slechte mensen, alleen mensen die tijdelijk op het verkeerde pad zitten.

Lions for Lambs streeft ernaar een anti-oorlogsfilm te zijn, maar is daar gewoonweg niet kritisch en indringend genoeg voor. Steeds als het er op lijkt dat er een standpunt wordt ingenomen, wordt dat weer gerelativeerd. Professor Malley is natuurlijk een Vietnamveteraan en daarom tegen de oorlog. De keuze van zijn voormalige studenten om zich aan te melden bij het leger steunt hij dan ook niet, maar hij respecteert wel de motivatie voor hun keuze. De monologen van senator Irving – waarin hij de Taliban en Al Qaeda constant bestempelt als “evil” – balanceren tussen sympathiek en afstotend, waarbij zijn argumenten afwisselend overtuigend en onredelijk zijn. Daarnaast wordt de kritische stem die Roth representeert ontkracht, wanneer de senator wijst op het feit dat de nieuwszender waarvoor zij werkt een commercieel bedrijf is geworden dat met alle winden meewaait.

Kritisch

Toch zijn er enkele lichtpuntjes in deze film te ontdekken. De tijdsduur van de film is niet te lang, de verhouding tussen de drie verhaallijnen is dynamisch en uitgebalanceerd, en Meryl Streep levert een goede rol als journaliste met gewetensnood. Toch laat de film teveel in het midden en weet niet echt een nieuw debat aan te sporen. Redford lijkt vooral – op het irritante af – zijn levenswijsheden te willen spuien, en de overduidelijke en ieder bekende boodschap te willen geven dat je niet alles moet geloven wat je hoort en altijd kritisch moet blijven. Laten we dan ook echt kritisch zijn en deze film gewoon maar overslaan.