Meet Vermeer: (ver)dwalen door een virtueel museum

Om alvast in de stemming te komen voor de heropening van musea is het hoog tijd om nog een keer een blik te werpen op het digitale aanbod. Zo hebben Google Arts & Culture en de musea die schilderijen van Johannes Vermeer (1632-1675) bezitten een interactief platform opgericht, waar je meer kan leren over het leven en werk van deze kunstenaar. Je kan er via virtuele tentoonstellingen en interviews met experts van alles leren over deze Delftse schilder en andere kunstenaars. Het is zelfs mogelijk om via Google Streetview te dwalen door de museumzalen waar alle schilderijen van Vermeer hangen. Meet Vermeer biedt zowel grappige details als kunsthistorische weetjes, dus er is voor elk wat wils.

Johannes Vermeer, Meisje met de parel, 1665 © Mauritshuis, Den Haag

Van het ene weetje naar het andere

Zo scrol je door een tentoonstelling in plaats van dat je van foto naar foto klikt. Je kan daardoor, net zoals in een museum, zelf je looptempo bepalen. Hoe sneller je scrolt, hoe sneller de tentoonstellingsteksten en afbeeldingen van schilderijen verschijnen en verdwijnen. Ook wordt er tijdens het scrollen voor je ingezoomd op de hoge resolutie foto’s van Vermeers schilderijen, die prachtige details onthullen over zijn werkwijze. Verder komt er allerlei interessante informatie langs.

Wist je dat het Meisje met de Parel (1665) mogelijk helemaal geen bestaande vrouw was? En dat, als je goed kijkt, de vrouw op het schilderij geen neusbrug heeft? Een ander voorbeeld is de stoof op Het Melkmeisje (ca. 1660). Aan de binnenkant daarvan zie je een bakje waar waarschijnlijk warme kolen in zaten. Hierdoor kon het dienstmeisje eten (of haar benen) warmhouden. Maar er zit meer achter dan je denkt. Een stoof was in de zeventiende eeuw een symbool voor een brandend verlangen naar liefde en trouw. En ja hoor, vlak bij de oven is een klein, onopvallend cupidosymbooltje te zien op een tegeltje in de muur. Deze symbolen verwijzen waarschijnlijk naar de toewijding en liefde van het dienstmeisje om voor anderen te zorgen. Dat, en nog veel meer leer je in de tentoonstellingen van het virtuele museum Google Arts & Culture.

Johannes Vermeer, Het melkmeisje (detail), ca. 1660 © Rijksmuseum Amsterdam

(Ver)dwalen in digitale wandelgangen

Dwalen door een museum is leuk, maar als het museum zo groot is dat je de weg kwijtraakt is dat minder handig. Of als je op zoek bent daar dat ene schilderij, maar het nergens kan vinden. Meet Vermeer is breed opgezet, de tentoonstellingen zijn mooi vormgegeven en de informatie is interessant, maar in dit museum is alles op één hoop gegooid op de hoofdpagina. Hierdoor weet je niet goed waar je moet beginnen en pas helemaal onderaan op de pagina vind je een menu, waar je kan klikken op de losse tentoonstellingen. Helaas is dat overzicht niet volledig: zo zijn er een paar verstopt onder het kopje ‘The devil is in the detail’ en is er op de hoofdpagina een tentoonstelling te vinden over gestolen schilderijen van Vermeer.

Nog vervelender misschien is dat het virtuele museum geen zoekfunctie of behulpzame suppoost heeft, dus als je specifieke informatie wil over één kunstwerk ben je wel even bezig met zoeken. Ondanks dat is Meet Vermeer een prachtig vormgegeven ruimte en is het hartstikke leuk als je op je eigen tempo het leven en werk van Vermeer wil ontdekken, zonder hordes mensen die allemaal op de foto willen met het Melkmeisje. Het enige nadeel is dat je eerst moet verdwalen tussen de ‘Vermeers’ voordat je wegwijs bent in dit digitale museum.