The Messenger

Het is altijd lekker weer in Kansas, afgaand op het beeld dat regisseur Oren Moverman in The Messenger schetst. Bloemen bloeien uitbundig, dauwdruppels glinsteren in het gras en de vrijstaande huizen bieden een idyllische aanblik. Maar daar komen sergeant Will Montgomery (Ben Foster) en kapitein Tony Stone (Woody Harrelson) aan. Wie deze militairen op de stoep aantreft weet dat hij slecht nieuws kan verwachten.

Hoofdpersonage Will doet denken aan Michael (Robert De Niro) in The Deer Hunter na diens terugkeer uit Vietnam. Will is gewond geraakt in Irak, en net als Michael lukt het hem niet om twee werelden die zo van elkaar verschillen te verenigen. Samen met Tony wordt de jonge oorlogsveteraan op pad gestuurd om nabestaanden te informeren over de dood van hun geliefde. Tony hanteert daarbij een strikt protocol: wees snel en duidelijk, hou je aan je tekst, en raak de nabestaanden onder geen beding aan, ’tenzij ze een hartaanval krijgen of zoiets’.

Geen antimilitarismefilm

Het ligt voor de hand dat Will zich zal gaan afzetten tegen de regels. Dat gebeurt op het moment dat hij de verse oorlogsweduwe Olivia ontmoet, een mollige en geweldig spelende Samantha Morton. De rest van het verhaal verloopt gelukkig niet voorspelbaar. Het is knap van Moverman dat hij niet in de valkuilen van sentimentaliteit of patriottisme trapt. De boodschap ligt er nergens zo dik bovenop als in In the Valley of Elah, die uit hetzelfde vaatje tapt. Noch is The Messenger een anti-oorlogsfilm pur sang, of in ieder geval geen antimilitaristische. Will en Tony zijn weliswaar emotionele wrakken, maar als ze bijtekenen voor het leger is dat niet, of niet alleen, uit wanhoop.

‘Het leger is de beste familie van Amerika,’ klinkt uit de mond van een overtuigende Harrelson – met snor en kale kop – weliswaar behoorlijk sarcastisch, maar de band die de militairen hebben opgebouwd is onmiskenbaar. Daarbij is de kans dat ze met succes in het gewone leven kunnen terugkeren gering. Ook dat zijn natuurlijk geen nieuwe thema’s, maar de film blaast ze op sympathieke wijze nieuw leven in.

Kurt Cobain
Ingetogen is het woord dat The Messenger het beste beschrijft. Van de akoestische gitaarmuziek op de achtergrond tot de grijstinten die het beeld beheersen, en van de subtiele manier waarop Elton het opgekropte verdriet van zijn personage uitbeeldt, tot de manier waarop Will en Olivia zó langzaam naar elkaar toe groeien dat ze aan het eind van de film nog steeds niet hebben gezoend. Alles ademt de wil uit om van The Messenger een oprechte film te maken. Dat de film is opgedragen aan een hele lijst omgekomen Amerikaanse soldaten, sluit daar alleen maar bij aan. Moverman schreef zelf mee aan het scenario van The Messenger, iets dat hij al eerder deed voor I’m Not There, samen met Todd Haynes. Het maakt nieuwsgierig naar zijn volgende project, een film over het leven van Nirvana-voorman Kurt Cobain.