Dogville

Zoals de meeste van Von Triers verhalen, is ook dat van Dogville bedrieglijk simpel. Grace, een vrouw van goede afkomst en gespeeld door Nicole Kidman, wordt ergens in het midden van de jaren 30 (de crisisjaren) achternagezeten door een stel gangsters en duikt onder bij de bevolking van het bergdorpje Dogville. Aanvankelijk staan de inwoners wantrouwend tegenover de indringster, maar na een proeftijd van twee weken mag ze toch blijven. De dorpelingen maken in toenemende mate gebruik van Grace, die aan de grillen van de inwoners is overgeleverd. Met fatale gevolgen…

Bizar experiment

Het meest opvallend aan Dogville is het decor: de hele film werd namelijk in zes weken opgenomen in een afgelegen Zweedse studio, waar op de vloer met krijtstrepen de plattegronden van de huizen in Dogville zijn getekend. Een paar rekwisieten zorgen ervoor dat de acteurs niet helemaal in het luchtledige hoeven te spelen, maar al het andere bestaat alleen in de hoofden van de makers en de kijker. Het is een bizar experiment, maar het werkt: al na een paar scènes stoort het kale decor niet meer, en na verloop van tijd begin je de huizen zelfs te herkennen.

Ongelukken

Afgezien van het unieke uiterlijk van de film, verschilt Dogville niet eens zo gek veel van Von Triers vorige films, waarin ook vrouwen centraal stonden die door hun omgeving werden gekleineerd en vernederd. Als de verrassing van de spartaanse decors is weggeëbd, blijft de kijker met een sterk gevoel van déjà-vu achter. Toch valt er veel te genieten aan Dogville, en dan doel ik met name op de fantastische acteurs. De complete cast werd geacht tijdens de opnamen op het toneel te blijven (een unieke situatie op een filmset), en ook aan het eind van de werkdag zaten ze op elkaars lip vanwege de afgelegen locatie. Dat er geen (al dan niet opzettelijke) ongelukken zijn gebeurd, mag een wonder heten, zeker als je daarbij de directe en soms ronduit onbeschofte houding van de regisseur tegenover zijn acteurs optelt. Von Trier is een ware dictator, die het bloed meermalen onder de nagels van zijn medewerkers weghaalt.

Biechten

De broeierige sfeer op de set wordt haarscherp blootgelegd in de fascinerende documentaire Dogville Confessions, die goed genoeg was om apart in de bioscoop te worden uitgebracht. De film geeft een ontluisterende kijk op het maken van Dogville, en is verplichte kost voor fans van Lars Von Trier of filmliefhebbers in het algemeen. Ook de extra ‘biechten’ waaraan de documentaire zijn titel ontleent (op de set was een hokje geplaatst waarin de filmmakers 24 uur per dag stoom konden afblazen voor het oog van de camera) zijn interessant en zijn als aparte optie toegevoegd aan deze dvd.

Blokjes

Alleen de aanwezigheid van Dogville Confessions maakt deze schijf al een absolute aanrader, maar ook de rest van Dogville is meer dan de moeite waard. Het audiocommentaar van Von Trier, zijn cameraman Anthony Dod Mantle en een naamloze gespreksleider gaat vooral over de technische kanten van het vak en is frustrerend genoeg opgedeeld in blokken die zijn gescheiden door lange perioden van stilte. Het is niet mogelijk verder te spoelen naar het volgende blokje commentaar, en dat is zonde, want de drie heren zijn boeiende sprekers die niet verzanden in gelul maar altijd iets zinnigs hebben te melden.

Hel

Voor de mensen die nog dieper willen duiken in de totstandkoming van deze productie zijn twee featurettes toegevoegd: Pre-Production en Visual Effects, beiden voorzien van optioneel audiocommentaar met de betrokken technici. Heel erg leuk is verder de Cannes-reportage van de Deense tv, waarin leden van de cast en crew worden gevolgd in de dagen voor de grote prijsuitreiking in Cannes (en waar Dogville jammerlijk verloor). Een trailer en een handvol interviews vormen het toefje slagroom op deze perfecte dvd-uitgave, waar voor de verandering eens niet overdadig wordt geslijmd maar die realistisch laat zien wat voor een hel het maken van een speelfilm soms kan zijn.