Film / Films

Een flink herziene klassieker

recensie: Brideshead Revisited

De klassieker over de onafgebroken fascinatie van een atheïst voor een katholieke familie was niet meeslepend genoeg voor de scenarioschrijvers van Brideshead Revisited. Er werd flink gesleuteld aan het oorspronkelijke plot.

~

Als Charles Ryder, een jongeman van eenvoudige afkomst, in de twintiger jaren gaat studeren in Oxford, ontmoet hij de flamboyante Sebastian, een telg uit een aristocratische katholieke familie. Sebastian gedraagt zich als een ware dandy. Hij drinkt veel, geniet van het leven en sleept zijn teddybeer Aloysius overal mee naartoe. De twee studenten raken erg gecharmeerd van elkaar en brengen samen een zomer door op Brideshead, het imposante landgoed van Sebastians familie. Tijdens deze onbezorgde zomer leert Charles ook Julia (de mooie zus van Sebastian) en Lady Marchmain (diens vrome moeder) kennen. Langzamerhand komt de atheïstische Charles erachter hoe belangrijk het katholieke geloof is voor de familie Marchmain.

Memorabele entree

Vanaf hier verloopt het verhaal anders dan in het literaire meesterwerk van Evelyn Waugh. Terwijl Julia in het eerste gedeelte van het boek nog nauwelijks een rol speelt, staat ze in de film al snel centraal. Charles’ fascinatie voor Sebastian wordt bestempeld als een fase. Zijn ware liefde is Julia. Haar entree in de film is dan ook memorabel. Ze verschijnt, als een schim, tijdens een feest op een cruiseschip. Charles vangt een glimp van haar op, net niet genoeg om zeker te zijn dat zij het is. Als in een droom volgt hij haar door de lange gangen van het schip, totdat ze zich eindelijk omdraait. Een betoverende scène, waar het vakmanschap van de makers van afstraalt.

~

Het verfilmen van de klassieker is gedurfd, aangezien er in 1981 al een succesvolle televisieserie van het boek werd gemaakt met Jeremy Irons in de hoofdrol. Maar regisseur Julian Jarrold kent de kneepjes van het vak: Brideshead Revisited is een uiterst verzorgde productie. Het voyeuristische camerawerk zorgt ervoor dat de kijker zelf ook gefascineerd raakt door het prachtige landhuis en zijn intrigerende bewoners. Het dilemma tussen aardse liefde en geloof is op zorgvuldige wijze uitgewerkt, waarbij het juk van de katholieke doctrine de film diepte geeft.

De cast doet het prima, met de getalenteerde Ben Whishaw (bekend van Perfume) als grootste ster. Zijn vertolking van Sebastian is overtuigend en, voor de lezers van de roman, herkenbaar. Ook de karikaturale scènes tussen Charles, gespeeld door de onverstoorbare Matthew Goode, en zijn vader zijn om van te genieten. Emma Thompson brengt het er als de invloedrijke matriarch goed vanaf, al is ze misschien uiterlijk nog wat jong voor een dergelijke rol.

Storende verandering

~

De roman gaat over Charles’ fascinatie en liefde voor de hele familie. Overheersend is de spanning tussen het atheïsme van Charles, het strenge geloof van Lady Marchmain en het zondige gedrag van Sebastian en Julia. Ondanks de verschuiving van de focus naar de liefde tussen Julia en Charles, is ook in de film de religieuze spanning voelbaar. Daarom stoort de verandering die scenarioschrijvers Jeremy Brock en Andrew Davies hebben aangebracht des te meer. Het was niet nodig geweest. De klassieker van Waugh bevat al genoeg spanning en drama.