A History of Violence

Het echte probleem met A History of Violence is echter dat hij ook buiten het kader van Cronenbergs oeuvre onbevredigend is. De Canadees creërt als vanouds een fascinerende, bijna surreële werkelijkheid voor zijn hoofdpersonen: de film is intens en in toenemende mate hypergestileerd. Maar deze intense benadering van de thematiek -geweld als onderdeel van de (Amerikaanse?) samenleving- impliceert een esthetische dan wel ethische diepgang die in de film volledig ontbreekt.

Achterwege

Het verhaal (de vader van een Amerikaans modelgezin is niet wie hij lijkt te zijn) is veel te plat om te kunnen overtuigen als de maatschappijkritische allegorie die sommigen erin zagen. Daarbij is het geweldsthema op zich niet genoeg uitgewerkt (en soms veel te dik aangezet: het karakter van de zoon, de aanvankelijke idylle van de familie) om serieus genomen te worden. In de sterke stilering lag juist een kans voor meer ambiguïteit, die Cronenberg bijna volledig achterwege laat. De hamvraag van de plot wordt te snel en te duidelijk beantwoord, en de aanvankelijke impressie dat het verloop van de plot mogelijk ingebeeld is, blijft onderontwikkeld.

Wellicht is de oorzaak dat de oorsprong van het script in een pulpstrip ligt; een obstakel dat zelfs Cronenberg, ondanks forse afwijkingen van het bronmateriaal, niet kon of wilde overkomen. Als de plichtmatigheden van een comic (clichématige momenten van actie en geweld, traditionele schurken, een sluitend narratief) nagekomen worden, verdwijnt de mogelijkheid tot een echt eigenzinnig product. De magere plot was in mindere handen weliswaar tot derderangs pulp verworden, maar weerhoudt deze film ervan om de thematische diepgang te kunnen krijgen die in Cronenbergs eerdere films zo rijk is. Als pure genrefilm met subversieve trekjes werkt A History of Violence misschien nog het beste, maar de regisseur lijkt in zoveel scènes met de verwachtingen van een gangbare thriller te willen breken, dat zijn weigering om daarmee verder te gaan frustreert. De film laveert tussen pulp en diepgang, en overtuigt zodoende op geen van beide fronten.

Openhartig

Ondanks de zwakheden van de film is deze dvd-uitgave in ieder geval uitmuntend: de schijf is voorzien van een ellenlange en diepgravende documentaire over de opnames van de film, die de doorgaans obligate kijkjes achter de schermen op dvd’s doet verbleken. Verder onder andere een speciaal voor de dvd-uitgave voltooide weggesneden scène en een ‘making of’ daarvan; een korte uitleg over het in Amerika gecensureerde geweldmateriaal; en een kort verslag van de perstocht in Cannes. Cronenbergs medewerking is ook niet gering: hij verzorgt een helder en zeer informatief commentaarspoor, en doet openhartige uitspraken over de totstandkoming van de film. Enige nadeel: de distributeur heeft het extra materiaal niet ondertiteld.

Lees ook het interview met David Cronenberg.