Een mooi parelsnoer

Pashchenko is een veelzijdig musicus: ze speelt toetsinstrumenten in allerlei soorten en maten. Klavecimbel en orgel, fortepiano en piano. Virtuoos en gevoelig, van Bach tot muziek van nu. Solo, in ensembles of met orkest. En niet te vergeten als begeleider van zangers en bij stomme films. Last but not least is ze ook docent aan het Conservatorium van Amsterdam en aan het Koninklijk Conservatorium van Gent.

Nu is er dan de cd Guess Who? – muziek van Fanny en Felix Mendelssohn, gespeeld op een fortepiano van Conrad Graf uit 1826. Pashchenko speelt Lieder ohne Worte van Felix en Lieder für das Pianoforte van Fanny. Het is Pashchenko’s negende cd op het label Alpha. Met steeds flamboyanter foto’s van haarzelf op de cover van de begeleidende boekjes.

Felix Mendelssohn Bartholdy

Felix Mendelssohn Bartholdy (1809-1847) was een vroeg-romantische, Duitse componist, dirigent en – net als Pashchenko – organist en pianist. Hij kreeg net als zijn oudere zus Fanny Hensel-Mendelssohn (1805-1847) al jong muziekles. Beiden bleken uitzonderlijk veel talent te hebben. Hun composities zijn qua stijl nogal behoudend voor die tijd. In die van Felix hoor je soms iets van de liederen van Franz Schubert terug (opus 30 nr. 2, opus 38 nr. 5).

De binnenkomer, Lieder ohne Worte (opus 198 nr. 3) van Felix, zal net als bijvoorbeeld opus 62 nr. 6 veel luisteraars bekend in de oren klinken. Of hij ook de schepper is van dit genre is overigens nog maar de vraag. Dat is onduidelijk en het zou net zo goed Fanny geweest kunnen zijn. Haar Lieder, zoals zij ze noemt, zijn echter veel minder bekend. Ten onrechte, dat wordt wel duidelijk na beluistering van deze cd. Zeker met zo’n pleitbezorger als Olga Pashchenko.

Fanny Hensel-Mendelssohn

De verbinding met ‘echte’ liedteksten is in de Lieder van Fanny duidelijker dan bij haar broer. Pashchenko schrijft in het begeleidende boekje bijvoorbeeld dat Goethes O Traum der Jugend, o goldner Stern (uit Lauf der Welt) wordt genoemd in verband met haar opus 6 nr. 3.

Haar Lieder zijn volgens dezelfde inleiding ‘parels van verschillende vorm en uitdrukking’. Elke parel ‘vormt een kort verhaal, een novelle, een ballade, een horror story, een liefdesbrief of een dans’. Door Pashchenko even liefdevol onder het stof vandaan gehaald en verteld.
Misschien zijn Fanny’s composities iets fragmentarischer qua opbouw en sneller wisselend van stemming dan die van haar broer, zoals bijvoorbeeld opus 6 nr. 4, een Tarantella.

Olga Pashchenko

Het spel van Pashchenko is verhalend, zoals bijvoorbeeld in het schitterende, bezonken Lied ohne Worte opus 30 nr. 1 van Felix. Ze speelt alle lijnen mooi uit. Dan weer qua tempo wat inhoudend en terugnemend en dan weer opbloeiend met een mooie begeleiding in het basregister van deze fraaie fortepiano van Graf uit de Geelvinckcollectie (gerestaureerd door Gijs Wilderom).

Alles bij elkaar een buitengewoon mooie aanwinst in het algemeen en aan de discografie van Olga Pashchenko in het bijzonder. De cd werd inmiddels al terecht bekroond met een Diapason d’or.