Een verhaal over vandaag

Koemans is behalve debutant ook criminoloog en historicus. Ze promoveerde op een onderzoek naar de Nederlandse veiligheidsutopie. Die achtergrond speelt een grote rol in deze thriller. In korte hoofdstukken komen verschillende vertellers aan bod, van wie er één een aanslag beraamt op Willem-Alexander op het moment van de ceremonie op de Dam. Zijn motieven worden herhaaldelijk genoemd, maar nooit op een overtuigende manier:     

Mensen op de Dam zullen het bloed op grote schermen in beeld krijgen. Ze zullen gillen, ze zullen elkaar in hun vlucht vertrappen, elkaar in hun haast vervloeken (…) Ze zullen ontdekken dat je op niemand kan vertrouwen, dat niemand je in nood zal helpen en dat je helemaal nergens veilig bent.  

De man wil de geschiedenisboeken halen, de mensen een lesje leren. Hij vermoedt dat hij de aanslag zelf ook niet zal overleven, maar besteedt daar geen enkele gedachte aan. Er zijn nog zoveel andere aspecten van het personage die geen aandacht krijgen, dat hij oppervlakkig blijft. Net als in bijvoorbeeld VSV van Leon de Winter is de terrorist een karikatuur. Een plat en ongeloofwaardig personage dat om onduidelijke redenen een gewelddadig punt wil maken.

Haagse elite
In de verschillende hoofdstukken komen ook Kika, Dewi, Gijs, Lubna en Peter aan het woord. Kika is een vrouw uit de Haagse elitaire kringen die al twaalf jaar getrouwd is met ‘sociale stijger’ Peter. Vandaag beseft ze opeens hoe opgesloten ze zich voelt en hoe oppervlakkig haar leven is. Haar vriendinnen hebben ‘een nepglimlach en een lege blik’ en ze verdenkt haar man ervan dat hij een affaire heeft met Dewi, de au pair. Het is alsof Kika na twaalf jaar slapen eindelijk wakker wordt. Als ze dezelfde dag bij de bloemenwinkel dan ook nog tegen haar vrijgevochten ex Gijs aan botst, is de revolutie compleet. Er wordt nog even wat gekibbeld, maar het is meteen duidelijk dat Kika haar leven zal omgooien voor een tweede kans met bohemien Gijs.

Behalve dat veel plotwendingen zich al ruimschoots van te voren aankondigen, zijn er ook een paar die wellicht beter achterwege hadden kunnen blijven. Dat Peter een minnares heeft dient vast en zeker ter illustratie van zijn gebrekkig empathisch vermogen, maar de manier waarop die verhouding wordt beschreven stroomt over van de clichés. Soms werkt het zelfs op de lachspieren:

Peter doet een stap naar achter en struikelt bijna (…).
‘Trut. Waarom? Waarom heb je dat verdomme gedaan? Stom wijf.’
‘Peter, wat doe je onaardig. Wat is er aan de hand?’

Vrijmarkt
2013 beklijft, in tegenstelling tot wat de achterflap belooft, niet als literatuur. Daarvoor wordt er te veel uitgelegd, blijven de personages te oppervlakkig en leunt het verhaal te zeer op de spanningsboog. Het is niettemin een vermakelijk verhaal, dat de lezer wel degelijk tot het eind in spanning houdt. Al is het dan door de meest gebruikelijke vragen op te roepen: wie overleeft? Wat komen alle personages uiteindelijk over elkaar te weten? Liefhebbers van Saskia Noort en Suzanne Vermeer zullen ook dit boek ongetwijfeld in een ruk uitlezen, in plaats van te chagrijnen over de gebrekkige vertelstructuur ervan. Mijn exemplaar wordt echter meteen weer verkocht op de vrijmarkt vandaag.