De zachtaardige terrorist van Oslo

Sonny zit al meer dan tien jaar vast voor misdaden die hij niet pleegde. Zijn vrijheid wordt afgekocht met een constante voorraad heroïne, die in een holle bijbel door een predikant de gevangenis in wordt gesmokkeld. Gedesillusioneerd door de zelfmoord en bekentenis van corruptie van zijn vader verkiest hij drugs en vergetelheid boven een echt leven.

Wanneer een stervende gevangene nieuw licht werpt op de vermeende corruptie van zijn vader, weet Sonny zijn heroïneverslaving af te schudden en zonder al te veel problemen uit de gevangenis te ontsnappen. Zo begint de wraaktocht van De Zoon, die al moordend en martelend zijn weg naar het hoofd van het criminele circuit van Oslo probeert de banen. Voeg daar een oude, ex-verslaafde politieagent aan toe die persoonlijk met de jongen betrokken is en er geen probleem mee heeft om af en toe buiten zijn boekje te treden en het basisplot is gesmeed.

Gooi realisme meteen overboord

Vanaf de eerste paar pagina’s wordt de lezer aangeraden verwachtingen van een realistisch verhaalverloop, zelfs voor een thriller, met grote hoeveelheden tegelijk overboord te gooien. Ook moeten clichés van verbitterde politieagenten en vlakke vrouwelijke personages voor lief worden genomen. Maar daar komen dan wel vele gruwelijke moorden en onverwachte plotwendingen voor in de plaats.

Verteld door tientallen personages ontwikkelt het plot zich razendsnel. Het verhaal heeft de sensatie en snelheid van een Hollywoodfilm  (de filmrechten zijn dan ook al verkocht) maar weet nooit echt diepgang te bereiken. Door zo veel personages en perspectieven te gebruiken moeten de karakters gehaast en gekunsteld worden geïntroduceerd. Daar waar de moorden in finesse en gruwelijkheid toenemen, denk aan mensetende honden en gedwongen overdosissen drugs, blijven de twee hoofdpersonages vlak en voorspelbaar.

Jezus de moderne terrorist

Het enige personage dat zelf nooit aan het woord komt en wie de lezer alleen leert kennen door observaties van anderen is Sonny zelf, ofwel De Zoon. Dit draagt alleen maar bij aan het sterke Jezusthema waarmee het boek doordrenkt is. Het boek begint met de voorspelling uit de bijbel van de terugkomst van Jezus op de dag des oordeels: ‘Zal terugkomen om te oordelen over de levenden en de doden.’  In dit geval kondigt het Sonny’s ontwaking uit zijn heroïnehoes en de daaropvolgende wraakparade aan. Later in het verhaal laat Nesbø een kind zelfs het volgende observeren: ‘Hij was het. De Zoon. Hij was terug gekomen.’

De Zoon, ook in het boek bijna altijd met een hoofdletter geschreven, wordt aangeduid als Boeddha met een zwaard. Een bloeddorstige moordenaar zeker, maar tegelijkertijd een rechtvaardige straffer. Ook Martha de verslavingsbegeleider, Simon de politieagent en de inwoners van Oslo denken een goede en zachte kant in deze ‘moderne terrorist’ te zien. Zo ligt de sympathie van de lezer zowel bij de politie als de crimineel en speelt Nesbø op een nogal nadrukkelijke, maar toch ook originele manier in op de bekende tegenstelling van goed en kwaad. Helaas weet hij ook hier de morele vraagstukken niet voorbij het oppervlakkige aan de kaak te stellen, waardoor het Jezusthema eerder overkomt als een leuke aankleding van het verhaal.

Vergeetbare personages

Nesbø tekent een complex netwerk uit van politieagenten, priesters, criminelen en gevangenismedewerkers die een steeds nauwer net om Simon en Sonny lijken te sluiten. Ook de levens van deze twee personages raken nauwer met elkaar verbonden naarmate het plot ontwikkelt. Nesbø verkocht al meer dan twintig miljoen boeken wereldwijd en deze tweede losstaande roman, naast zijn succesvolle Harry Hole serie, zal zeker niet vervelen. Maar zodra de mysteries zijn opgelost en de knal van het laatste pistoolschot is weggeëbd, zijn de personages van het verhaal helaas alweer vergeten.