Willekeur zorgt voor beste verhalen

Zo nu en dan worden we in het echte leven geconfronteerd met die schemerwereld. Bijvoorbeeld als we in de krant lezen dat de Britse douane zestig Chinezen, waarvan er 58 zijn gestikt, in de laadruimte van een uit Rotterdam afkomstige vrachtwagen ontdekt. Peek neemt in Dover een van de twee overlevenden als uitgangspunt en vertelt diens lotgevallen voorafgaand aan zijn mislukte reis naar Engeland. Zijn illegale, onbezoldigde bestaan als kok in een Chinees restaurant, overgeleverd aan Mr. Chow, de eigenaar die tevens zijn huisbaas is en hem zelfs een nieuwe naam geeft, Tony. Kan het feodaler?

Geld en geweld

Het is de wereld van de huisjesmelkers die zoveel mogelijk illegalen tegelijkertijd huisvesten in verwaarloosde panden. Van louche asieladvocaten die precies weten met welke verhalen ze op de proppen moeten komen – tenminste voor degenen die kunnen betalen. Een wereld die alleen omwille van het geld draaiende wordt gehouden, geld dat wordt verdiend door mensensmokkel, vrouwenhandel, gedwongen prostitutie en extreme pornofilms en waar alle problemen worden opgelost met geweld of geld.

Maar het gaat in dit boek niet om de sensatie. Peek is er niet op uit ons te laten huiveren of te verbazen. Het gaat hem om de personen, stuk voor stuk ontheemd. Niemand heeft nog de naam die hij of zij bij geboorte meekreeg of spreekt nog zijn of haar moedertaal. Iedereen is op drift en is in verwarring over de eigen identiteit. Ook de vrouw, ooit gedwongen tot prostitutie in Nederland, is eenmaal terug in haar geboorteland een buitenstaander. Zelfs de huisgenote van Tony, de Nederlandse Kiki, is op drift. In eigen land weliswaar; maar ook zij heeft een nieuwe naam aangenomen en heeft gebroken met haar verleden. Er is geen thuis, voor niemand.

Onhandige omhelzing

Die visie weet Peek diep bij de lezer in te kerven. Trefzeker tekent hij zowel het etnisch geweld in Indonesië, waardoor Tony moest vluchten, als de onhandige omhelzing van Kiki en haar vader, waardoor je als lezer voelt dat er heel veel mis is tussen die twee. In korte scènes weeft Peek de verschillende verhaallijnen door elkaar; durft hij gaten te laten vallen, of beschrijft hij bepaalde voorvallen juist tweemaal vanuit een verschillend perspectief. Hij houdt het allemaal perfect in de hand. Peek schuwt de grote lijn niet en heeft een scherp oog voor details, zou het komen omdat hij ook fotograaf is?

De mindere schrijvers hameren vaak: Lezer, kijk hiernaar! Mis dit niet! Begrijp vooral dat…! Peek hoeft dat allemaal niet te doen. Hij hanteert een vanzelfsprekendheid en terloopsheid, waardoor je als lezer voelt dat je serieus wordt genomen. Allemaal geconstrueerd door de schrijver, natuurlijk, maar zeer overtuigend. Evenals de schijnbare willekeur. Zoals Peek de asieladvocaat laat zeggen:

Het verhaal. Bernard had er al veel verteld. Ze waren niet altijd gelogen (…) Willekeur zorgde voor de beste verhalen, ook in zijn land.