Eeuwig kind gebleven

Warner Bros bracht onlangs zijn speelfilmdebuut Pee-wee’s Big Adventure (1985) uit op dvd. Een uitgave met (volgens het hoesje) “coole extra’s, dudes en dudettes”. Dat klinkt behoorlijk fout, net als de synopsis trouwens: een schreeuwerig relaas waarin het volledige verhaal direct uit de doeken wordt gedaan. Helemaal kwalijk kun je het de mensen van Warner Bros overigens niet nemen, want hoe schrijf je in het kort een wervende synopsis voor een bizarre film als deze?

Fiets

Pee-wee’s Big Adventure draait, je raad het al, om Pee-wee, gespeeld door komiek Paul Reubens, een Mr. Bean-achtig mannetje dat eeuwig kind gebleven lijkt. Praten doet hij niet veel, lachen des te meer. Pee-wee’s grootste trots is zijn fiets: een knalrood exemplaar met een hoeveelheid gadgets waar zelfs James Bond jaloers op zou zijn. Maar dan wordt zijn fiets gestolen en dat kan hij natuurlijk niet zomaar op zich laten zitten. Het resultaat is een avontuurlijke zoektocht waarin hij de meest uiteenlopende types tegenkomt.

Idioot en kleurrijk

Het duurt even voordat je je over de ietwat vermoeiende maniertjes van Pee-wee heen kunt zetten. Zijn continue gelach en snelle, houterige bewegingen vragen nogal wat uithoudingsvermogen van de kijker. Maar zodra je je overgeeft aan zijn idiote, kleurrijke wereld vol speelgoed, karikaturen en woordgrapjes merk je al snel dat Pee-wee’s grote avontuur meer is dan een serie flauwe grappen.

Opvallend is dat veel kenmerkende Burton-elementen al volop aanwezig zijn. De groteske personages, de gedetailleerde decors en de voorkeur voor het absurde; alles zit er in. En hoewel Pee-wee’s Big Adventure overwegend komisch van toon is, zitten er ook enkele horrormomenten in. Momenten die, juist doordat ze zijn opgenomen in een bijna slapstickachtige film, extra overdonderend zijn.

Gegrinnik

De dvd is voorzien van twee commentaartracks, waarvan de eerste is verzorgd door Tim Burton en Paul Reubens. Echt de moeite waard is hun bijdrage jammer genoeg niet. Dat de twee veel lol hebben gehad tijdens het inspreken is duidelijk, maar helaas lach je als kijker niet mee met hen. Hun commentaar blijft beperkt tot opmerkingen over figuranten en bijrolacteurs die intussen overleden of volwassen zijn geworden, gegrinnik om de herinnering aan een leuke draaidag of een enigszins beschaamd besef dat ze indertijd wel heel makkelijk wegkwamen met een opeenstapeling van clichés.

Interessanter is het commentaar van Danny Elfman, de componist van de soundtrack. Pee-wee’s Big Adventure was de eerste speelfilm die hij mocht voorzien van muziek. Daarbij was het zijn eerste samenwerking met Burton (sindsdien maakte hij bijna alle soundtracks voor Burtons film). Elfmans commentaar gaat verder dan het ophalen van herinneringen. Hij geeft aan waar voor hem de moeilijkheden lagen, hoe hij deze heeft opgelost en wat deze soundtrack voor hem betekent. Kortom, hij geeft de geïnteresseerde kijker inzicht in zijn werkproces.