Film / Films

Seks met zombies in suburbia

recensie: Disturbia

Waar is toch die oude tijd, toen moordenaars motieven hadden? Toen de blondine elke man kon krijgen, maar slechts liefde gevoelde voor de schuchtere held die haar huwelijksaanzoeken niet dorst beantwoorden? Toen met andere woorden, mensen nog een soortement geestelijk leven hadden? In D.J. Caruso’s Disturbia, een bewerking van Hitchcocks Rear Window, worden de buitenwijken van Amerika bevolkt door zombies die ternauwernood aan één ding kunnen denken, zonder overtuiging morele lesjes opdreunen en elkaar nauwlettend in de gaten houden. Als één zo’n levende dode eindelijk eens knappe meisjes begint te vermoorden – zoals het hoort – worden de hypocriete voyeurs in de buurt jaloers en proberen hem op heterdaad te betrappen.

~

Hoofdvoyeur is Shia LaBeouf, die de afgelopen maanden te bewonderen was in Transformers, en binnenkort een bijrol speelt in Indiana Jones IV. Die LaBeouf, met die charmante kop van ‘m – je denkt: dat kon wel eens een hele grote worden; maar hij wordt ons ook wel een beetje opgedrongen. In Disturbia speelt LaBeouf een middelbare scholier, Kale, die huisarrest heeft gekregen van de rechter. Hij zit de hele vakantie thuis met een elektronische enkelband. Huisarrest betekent in dit digitale tijdperk niets meer, dus knipt moeder Carie-Ann Moss de stekker van de Xbox door, iTunes wordt de wacht aangezegd, zijn Motorola komt onder toezicht te staan en of Kale misschien de blikjes Red Bull die rondslingeren in de prullenmand kan doen.

Porno-esthetiek

Regisseur Caruso (o.a. The Salton Sea) weet wat er speelt onder de jeugd. Zelf lijkt hij ook beïnvloed door de digitale cultuur. Zo worden alle vormen van seksualiteit benaderd vanuit dezelfde herkenbare porno-esthetiek: als Kale uit zijn raam kijkt, ziet hij links een overspelige huisvrouw, en rechts kijken achtjarigen naar het pornokanaal. Vanuit de kamer van zijn overleden vader kan hij zijn buurmeisje Ashley (Sarah Roemer) topless zien zonnen, een schone, slanke, barely legal nep-blondine. Tegenwoordig besta je alleen als er iemand naar je kijkt, dus als Ashley aan de weet komt dat Kale haar bespioneert, is haar liefde voor hem nauwelijks te temmen.

Wie ook liefde nodig heeft is Kales moeder – Kale’s vriend Ronnie (Aaron Yoo) verzekert hem dat zijn moeder echt nog een lekker ding is. Ze staat droog sinds een jaar geleden haar man omkwam. Eén van haar bewonderaars is buurman Turner (David Morse), die Kale en Ronnie tijdens hun voyeurisme-sessies hebben geïdentificeerd als een psychopathische moordenaar. Gillende vrouwen, vallende bijlen, bloed. Hoei! Daar staat opeens de moordenaar in Kale’s huis!

Het is alles van een effectbejag van wat heb ik jou daar. En door de moordende buurman zo snel op te voeren, moet Caruso vervolgens steeds gekkere dingen doen om de aandacht vast te houden. Tot aan de finale aan toe, die dan ook alle wetten van ruimte, tijd, gezond verstand en goede smaak tart. Caruso doet het zichzelf aan. Hitchcock hield Rear Window niet zo klein omdat het een fantasieloze kleinburger was – hij liet de gruwelijke details aan de kijker over omdat dat je eigen angsten altijd de engsten zijn.

Pubers

~

Hetzelfde geldt voor de inspiratie die Caruso naar eigen zeggen putte uit John Hughes en Cameron Crowe. Op het Amsterdam Fantastic Film Festival, waar Disturbia de afsluiter vormde, prees Caruso de makers van tienerfilms Sixteen Candles en Fast Times at Ridgemont High. Maar om Hughes te imiteren is het niet genoeg blanke protestanten te sjabloneren. Getroubleerde jongens als Emilio Estevez in The Breakfast Club, of Alan Ruck in Ferris Bueller’s Day Off zijn weliswaar standaard pubers, net als Kale. Maar Hughes’ kracht is nu juist dat zijn personages ook niet pretenderen meer te zijn: de problemen van zijn puberjongens nemen – ook voor de kijker – duizelingwekkende proporties aan omdat Hughes begrepen heeft dat jongeren alles voor de eerste keer meemaken. Pubers zijn naïef, ook als ze zelf denken van niet.

Kale is niet naïef. Seriemoordenaars kent hij van de televisie en alles dat je op televisie ziet is waar. Ook dat gedoe over hoe de held altijd wint. Dat zijn moeder afspraakjes heeft, zou prachtige emoties kunnen opleveren. Want welke puber wil er nu een nieuwe vader? Maar Caruso weet er niets mee aan te vangen: Kale is boos omdat zijn moeders vlam een moordenaar is, niet omdat hij zijn vader terug wenst. Zelfs Kale’s eerste liefde wordt geperverteerd: de wijze waarop hij Ashley ontmoet, verschilt nauwelijks van rukken met de lingerie-catalogus op schoot. In Caruso’s buitenwijk betekent seks altijd porno, en zijn alleen bloed en messen eng. Disturbia is een droomwereld, en de film ontstijgt dan ook nooit het slasher-niveau. Terwijl er zo overduidelijk is gemikt op meer.