De zwarte huishoudster spreekt

In het Mississippi van de jaren zestig moeten veel zwarte vrouwen als huishoudster bij witte families het hoofd boven water zien te houden. Meestal hebben ze het maar iets beter dan hun (groot)ouders, die de verschrikkingen van de slavernij aan den lijve ondervonden. De slecht betaalde bedienden ontlasten de vrouw des huizes door te koken, te poetsen en zelfs de zorg en opvoeding van de kinderen op zich te nemen. In veel gevallen is exploitatie, intimidatie, mishandeling en verkrachting aan de orde van de dag.

Stereotiep beeld van mammy en blanke bazin
Je zou het zomaar vergeten als je zit te kijken naar The Help. Van het systematische racisme in deze broeierige periode ervaar je slechts een klein aspect uit het leven van de zwarte huishoudster. Het beeld van de mammy is stereotiep: zeer loyaal aan haar werkgever en een dieper geloof dan de paus zelf. Haar angsten monden uit in grapjes en het enige ongemak lijkt dat ze niet hetzelfde toilet als de familie mag gebruiken. Ook de blanke bazin is simplistisch en generaliserend neergezet: roddelend tijdens theekransjes en bridgedrives.

Misschien waren deze goedgeconserveerde societyvrouwen wel de ergste racisten omdat zij de terreur van White Citizens’ Council en Ku Klux Klan stilzwijgend en schouderoplatend lieten voortduren. In The Help lijkt dan ook niemand van hen onder de indruk als de televisie de totale chaos en verwarring toont na de moord op de zwarte activist Medgar Evers in 1963. Geweld en segregatie zijn de ver-van-mijn-bedshow. Het enige ‘risico’ dat de film neemt, is het moment dat een Afro-Amerikaans stel uit een bus wordt gehaald, waarbij de vrouw hardhandig wordt aangepakt door enkele krijtwitte politieagenten.

Weinig zout in de wonden
Regisseur Tate Taylor kan het nauwelijks helpen. Hij baseerde zijn draaiboek op de controversiële bestseller van Kathryn Stockett, met wie hij opgroeide in het zuiden van Amerika van de jaren zestig. Dat het fictieve verhaal van een blanke vrouw die opkomt voor de rechten van zwarte huishoudsters, nota bene door een blanke is geschreven, komt de authenticiteit natuurlijk niet ten goede. Met een beetje slechte wil kun je beweren dat zowel het boek als de film probeert de blanke zuiderling in het reine met het verleden te brengen zonder al teveel zout in de wonden te strooien.

Als de kijker bereid is de werkelijke geschiedenis buiten beeld te houden, kan deze met volle teugen genieten van een knap gemaakte, goed geacteerde en vooral onderhoudende film. Emma Stone vertolkt met verve de hoofdrol van schrijver in wording die aanvankelijk opkomt voor de huishoudster van haar snobistische vriendin om uiteindelijk tegen alle conventies in deze vergeten groep in de maatschappij te portretteren. Distributeur Walt Disney staat uiteraard borg voor een sentimentele finale.