Wraak kent altijd een prijs

In a Better World is de eerste film van Bier na het uitstapje naar Hollywood dat resulteerde in Things We Lost in the Fire. Gelukkig keert ze nu terug naar Denemarken, waar ze werd herenigd met haar vaste scenarist Anders Thomas Jensen, die een niet te onderschatte rol speelt in het succes van de films van Bier.

Veelheid aan thema’s

Net als in Brothers en After the Wedding, speelt ook In A Better World zich op twee continenten af. De film begint in een niet nader genoemd Afrikaans land, waar de Deense Anton als arts werkt in een vluchtelingenkamp. Anton verdeelt zijn tijd tussen zijn werk in Afrika en zijn gezin in Denemarken. Hij is de vader van de verlegen Elias, een jongen die op school flink wordt gepest en weinig vrienden heeft. Dat verandert als Christian in zijn klas komt. Deze Christian is na de dood van zijn moeder met zijn vader terugverhuisd naar Denemarken en weet niet goed hoe hij om moet gaan met dit plotselinge verlies. Hij raakt bevriend met Elias en sleurt hem mee in een wraakactie die volledig uit de hand dreigt te lopen.

Er gebeurt heel veel in deze film, niet alleen als het gaat om het plot maar zeker ook in de thema’s die door Bier en Jensen worden uitgediept. Maar hoewel de film aandacht heeft voor zaken als pacifisme, de dood, rouwverwerking en Westerse superioriteitsgevoelens, blijft het concept wraak als een rode draad door de film sluimeren.

Als Anton in het bijzijn van Christian en Elias wordt beledigd en het voorval wegwuift, besluit Christian, die sinds de dood van zijn moeder worstelt met zichzelf, dat dit niet zomaar kan. De wraakactie die hij vervolgens met de onwillige Elias opzet gaat vervolgens voorbij aan de aandacht van hun ouders, die zoveel eigen problemen hebben dat ze hun kinderen soms uit het oog verliezen. Vooral in de scène waarin Elias aan zijn vader in Afrika probeert te vertellen wat Christian wil doen, wordt dit duidelijk. Anton heeft die dag zoveel ellende gezien op zijn werk en heeft dan ook nog eens last van een haperende telefoonverbinding, waardoor hij niet hoort wat zijn zoon zegt.

Intense regie

Het knappe van Susanne Bier is dat ze deze grote thema’s en iets te toevallige plotontwikkelingen toch weet te versmelten tot een speelfilm die haast vanzelfsprekend aanvoelt. Dat is niet alleen te danken aan haar uitstekende acteurs, onder wie Ulrich Thomsen, enfant terrible Mikael Persbrandt en met name de debuterende William Jøhnk Nielsen en Markus Rygaard, maar vooral aan haar intense regie. Haar films zijn in de loop der jaren misschien iets conventioneler geworden doordat ze de regels van de Dogmabeweging definitief achter zich heeft gelaten, maar het talent om grote thema’s terug te brengen tot kleine, persoonlijke drama’s is gelukkig niet verdwenen.

Na de twee uur die In a Better World duurt, krijgt de kijker het gevoel de personages in de film te kennen en hun beweegredenen begrijpt. Bier filmt haar personages van heel dichtbij, waardoor ze de kijker meetrekt in het verhaal en identificatie nooit ver weg is. Dat is ook de belangrijkste redenen dat het iets te geforceerde happy ending van de film geen moment stoort. De personages hebben eerder zo’n enorme bak ellende over zich heen gekregen dat je het ze bijna gunt even te proeven aan het geluk dat zo lange tijd afwezig is geweest in hun levens.