My Son, My Son, What Have Ye Done?

In My Son, My Son draait het om Brad (Michael Shannon), een man van rond de dertig die zojuist zijn moeder vermoord heeft. Hij heeft zich met twee gijzelaars teruggetrokken in zijn huis, terwijl de politie klaar staat om hem te arresteren. Detective Hank Havenhurst (Willem Dafoe) probeert ondertussen duidelijk te krijgen wat Brad heeft aangezet tot zijn vreselijke daad, door zijn vriendin Ingrid (Chloe Sevigny) en theaterregisseur Lee Meyers (Udo Kier) te ondervragen. In flashbacks vertellen zij wat hun inziens Brad tot de moord gedreven heeft. Zo is hij zichzelf niet meer na een reis door Peru, waarbij zijn overige reisgenoten in een rivier zijn omgekomen. Brad lijkt steeds meer de controle te verliezen wanneer hij acteert in een Oud-Grieks toneelstuk, waarin de hoofdpersoon zijn moeder doodt.

My Son, My Son wordt omgeven door een duistere, broeierige sfeer die angst inboezemt. Niet verwonderlijk, aangezien de film mede geproduceerd is door David Lynch, meester in het tonen van triviale dingen die angst en onvoorspelbaarheid opwekken. Lynch’ invloed is merkbaar in de film, niet alleen door Grace Zabriskie (Twin Peaks, Inland Empire) de moederrol te laten vertolken, maar ook door sommige surrealistische scènes en raadselachtige dialogen.

Terugkerende waanzin

Herzog en gekte: deze twee lijken onlosmakelijk met elkaar verbonden. Neem alleen al de langdurige samenwerking tussen Herzog en Klaus Kinski. Kinski’s roekeloosheid, impulsiviteit en agressie werden door Herzog naar grotere hoogten getild. De acteur speelde niet alleen de gekte, hij was het ook. Met zijn vurige ogen was Kinski zowel angstaanjagend als indrukwekkend. Hij zal ongetwijfeld van invloed zijn geweest op Nicolas Cage als verknipte, bezeten en corrupte agent in The Bad Lieutenant: Port of Call New Orleans, een film van Herzog die eveneens in 2009 verscheen. Opvallend detail: een groot deel van de cast van The Bad Lieutenant kwam weer bijeen voor de productie van My Son, My Son. Zo is Brad Dourif, met wie Herzog eerder samenwerkte, in beide films in een rol te zien.

My Son, My Son kan gezien worden als tegenpool van The Bad Lieutenant: tegenover de hysterie van Cage is de gekte van Brad ingetogen en bevreemdend. Michael Shannon speelde eerder overtuigend gestoorde of zonderlinge rollen in Bug en Shotgun Stories. Hij lijkt dan ook geknipt voor de rol van de mysterieuze Brad. Toch zijn een dreigende blik, ongemakkelijke houding en raadselachtige zinnen als ‘Why is the whole world staring at me?‘ niet voldoende om angst in te boezemen. Onder de huid kruipen doet de film niet. Dat ligt niet aan de sfeer, die surrealistisch en donker is neergezet, maar aan het script en het acteerwerk. Hoewel geïnspireerd op een ware misdaad, zijn de karakters opvallend vlak en zelfs karikaturaal uitgewerkt. Alleen Brad Dourif maakt indruk als Brads oom, die een struisvogelboerderij runt en zich niet kan vinden in Brads levenswijze. Qua narratieve lijn roept de film vooral vraagtekens op. Wat beweegt Ingrid bij Brad te blijven, waarom grijpen Lee en Ingrid niet in als blijkt dat Brad geen controle meer over zichzelf heeft en hoe zit het met de symbiotische relatie tussen moeder en zoon?

Onbevredigend

My Son, My Son, What Have Ye Done geeft hier geen antwoorden op en laat vooral een vage en onbevredigende indruk achter. Verwacht geen karakterstudie, zoals Herzogs documentaire Grizzly Man, die toont hoe een man steeds meer de grip op zichzelf en zijn omgeving verliest. In My Son, My Son staan de acteurs in dienst van de setting en draait het minder om de karakters en het scenario. Gelukkig maken de mooie cinematografie (Peter Zeitlinger, die vaker met Herzog werkte, verzorgde het camerawerk) en de dreigende filmmuziek van Ernst Reijseger veel goed. Zo versterken de broeiende warmte in San Diego en de shots van het Peruviaanse landschap de sfeer van de film. De beelden tonen beklemming, angst en schoonheid. Hiermee is het Herzog deels gelukt indruk te maken. Qua verhaal blijft een kaal en absurd portret over van een zoon die zijn moeder vermoordt. Herzog heeft gekte en bezetenheid treffender vastgelegd in The Bad Lieutenant. My Son, My Son is niet slecht, maar het maakt de verwachtingen niet waar: van twee iconen in de filmwereld zou je meer mogen verwachten. Laten we deze eerste samenwerking tussen Herzog en Lynch dus vooral als stijloefening beschouwen.