Film / Films

Indringende confrontatie tussen twee werelden

recensie: Infancia Clandestina

De Argentijnse film Infancia Clandestina toont de confrontatie tussen politiek en privé in het dubbelleven van een jonge adolescent. De visuele weergave van regisseur Benjamin Ávila imponeert en ontroert, maar is door het autobiografische karakter bij vlagen iets te nostalgisch.

Infancia Clandestina is het debuut van de Argentijnse Benjamin Ávila, dat deels is gebaseerd op zijn eigen jeugd. Het verhaal speelt zich af in het Argentinië van de jaren zeventig ten tijde van de Vuile Oorlog. De familie van de 12-jarige Juan (Teo Gutiérrez Moreno) behoren tot de links-revolutionaire Montoneros, die de militaire Junta in Argentinië omver wil werpen. Na een langdurig ballingschap in Cuba keren ze onder een valse identiteit terug naar Argentinië. Door de schijn te wekken een doorsnee gezin te zijn, kunnen Juans ouders Cristina (Natalia Oreiro) en Horacio (César Troncoso) hun clandestiene activiteiten voortzetten. Dat deze dubbele identiteit echter zeer gecompliceerd is, wordt geïllustreerd door de jonge Juan.

Een confronterend dubbelleven

~

Infancia Clandestina toont de confrontatie tussen de strijd tegen de politieke situatie en de instandhouding van een normaal gezinsleven. Door het verhaal vanuit het perspectief van Juan te vertellen en met veelvuldig gebruik van close-ups, is deze confrontatie niet zozeer groots en meeslepend, maar intiem en oprecht. Ávila toont immers uitsluitend gebeurtenissen waar Juan ook aanwezig is. Door middel van poëtische shots worden vooral de alledaagse momenten uit Juans jeugd geaccentueerd. Dat daardoor sprake is van onduidelijkheid over de precieze geschiedenis van Argentinië sluit aan bij zijn kinderlijke onwetendheid.

Juan wordt voortdurend heen en weer geslingerd tussen de politieke idealen van zijn ouders en zijn ontluikende liefde voor Maria; de zus van zijn klasgenoot. Daardoor komt de nadruk niet zozeer te liggen op de politieke geschiedenis van Argentinië als wel op de persoonlijke ontwikkeling van de onschuldige adolescent. Ávila versterkt deze onschuld door de meest traumatische momenten als een animatie weer te geven om zo een zekere afstand tot het oorlogsgeweld te scheppen. Waar de animaties de grenzen van het realisme op originele wijze overschrijden, is Ávila verder overigens niet in staat de filmwetten te doorbreken.

De overheersende nostalgie

~

Het accent op het dubbelleven van Juan maakt de weergave van de politieke strijd al met al minder overtuigend. De mise-en-scène is weliswaar geloofwaardig, maar toont vooral de oppervlakkige clichés van de jaren zeventig: mannen met snorren, bruin als modekleur en protestgezang. Infancia Clandestina doet op sommige momenten te nostalgisch aan, dat wellicht een consequentie is van het autobiografische karakter. De motivatie van de Montoneros voor de revolutie komt daardoor echter onvoldoende uit de verf. Enige bevraging van hun keuze om kinderen bloot te stellen aan de gevaren van het dubbelleven blijft achterwege en dat maakt de ouders van Juan niet meer dan flat characters. Het gebrek aan inzicht in deze drijfveer zorgt er bovendien voor dat het onmogelijk is te identificeren met deze levens, zodat de gebeurtenissen uiteindelijk een ver-van-je-bed-show blijven.

In Infancia Clandestina brengt Ávila vooral de persoonlijke consequenties van de Vuile Oorlog in Argentinië in beeld door de ogen van Juan. Door de overheersende nostalgie is helaas weinig ruimte voor een gevoel van betrokkenheid met de Montoneros. Desondanks is de visuele weergave van het intieme gezinsleven een ontroerende confrontatie tussen idealen en adolescentie.