‘Liever mijn werk in de boekhandel, dan mijn gezicht op tv’

Haar debuut Streken (hier recensie 8WEEKLY) was een van de verrassingen op de longlist voor de Libris Literatuurprijs van 2007. Daarna is het boek ook steeds meer opgepikt door het publiek. Een romantische thriller met in de hoofdrol muziek en een groep door het leven dolende mensen. Een sterk boek en, zeker voor een debuut, veel lezers. Is Natalie Koch er een beroemdheid door geworden?

‘Welnee, en dat hoeft ook helemaal niet. Ik zou niet herkend willen worden, dat als ik een boekhandel binnen kom iedereen omkijkt.’ De schrijfster moet lachen om het idee. ‘Het is leuk als het boek goed wordt ontvangen en veel wordt gelezen, dat is voor mij belangrijk.’

Over beide kan Koch tevreden zijn, Streken werd zowel door recensenten als boekenclubs goed ontvangen. Toch ontkwam ook zij niet aan negatieve recensies of opmerkingen. Ze ging er even nuchter mee om als met de positieve reacties. ‘Ik doe alleen iets met negatieve kritiek als de recensent een punt heeft. Als het gewoon een verschil in smaak is, dan leg ik het naast me neer.’ Die houding lijkt voort te komen uit een gezonde dosis zelfvertrouwen. Openstaan voor kritiek is goed, zegt ze, maar je moet wel dicht bij jezelf blijven. ‘Ik heb het boek geschreven zoals ik het wilde en zoals ik het heb bedoeld.’ Maar is er dan nooit een kritische opmerking onder de huid gekropen? ‘Eentje eigenlijk maar. Kees ’t Hart van de Groene Amsterdammer noemde het een typisch vrouwenboek. Daar zou ik het nog wel eens met hem over willen hebben’, glimlacht Koch.

Cello

Koch is geen heel jonge debutant, ze werd geboren in 1966, maar het schrijven heeft ze allerminst laat opgepakt. Als kind schreef ze al verhalen, Koch heeft het schrijven dus in haar bloed zitten. Een even grote constante is die andere liefde van Koch, nadrukkelijk aanwezig in Streken. Twee cellisten in de hoofdrol en het uiten van emoties door te musiceren: muziek is Kochs grote inspiratie. Ze speelt al jaren saxofoon en piano en, sinds de research voor haar debuut, ook cello. ‘Ik ben helemaal verslingerd aan dat instrument geraakt.’ Ook heeft ze jaren gewerkt als redacteur voor een muziekblad en schrijft nu webteksten voor het conservatorium in Amsterdam.

Maar de musicologe zal niet nog een boek met muziek in de hoofdrol gaan schrijven. Hoewel ze erkent dat een terugkerende thematiek wel kan helpen om een gevestigde naam te worden. ‘Lezers kunnen je door een vaste thematiek makkelijker herkennen en plaatsen. Maar ik wil dingen blijven uitproberen, niet getypecast worden.’

Na het succes gaat Natalie Koch officieel als schrijver door het leven, publieke optredens en media-aandacht maken daar natuurlijk ook deel van uit. ‘Het is heel gek om dat mee te maken, de eerste periode ga je lezing na lezing af. Ik heb nog met een aantal andere nieuwe schrijvers getourd en je wordt continu gebeld.’ Het boek moest rond die tijd nog zijn meeste lezers vinden. ‘Na die eerste periode sinds de publicatie werd het eventjes rustig. Maar toen werd mijn boek opgepikt door het publiek, en dat is bijna nog leuker.’ De naam Natalie Koch ging druk rond in leesclubs en op boekenforums, wat zeker niet slecht is voor de verkoop. ‘Vooral die groepen lezers zijn ontzettend belangrijk tegenwoordig. Ik werd uitgenodigd door de verzamelde leesclubs van Noord-Nederland, dan heb je dus in één klap tweeduizend lezers erbij.’ Bij de lezingen waren ook flink wat mensen aanwezig. ‘Ik heb wel eens voor driehonderd man gestaan, dan word je toch wel een beetje huiverig. Ik wist niet wat me overkwam.’

Baan

Kochs schrijversleven houdt echter niet in dat ze haar vaste baan heeft kunnen opzeggen. ‘Je zou beter kunnen zeggen dat ik het schrijven naast mijn werk doe dan omgedraaid. Dat is maar voor een heel klein groepje weggelegd.’ Opvallend genoeg brengen lezingen meer geld in ’t laatje dan de hoeveelheid verkochte boeken. Maar haar ‘gewone’ baan is niet alleen om financiële reden belangrijk voor haar. ‘Thuis doorgaan met schrijven lijkt heel aanlokkelijk, maar dat gaat me ook vervelen. Het liefst zou ik me willen opsluiten om te werken aan het vervolg, maar dan ga je je toch wat vervreemden, vermoed ik. Ik moet ook het huis uit, om inspiratie op te doen.’

Een wat zakelijke kijk op zo’n vrijgevochten beroep. Toch is het bittere ernst, zegt Koch. ‘Ik zou het zelf ook niet willen, maar publiciteit is erg belangrijk. Het budget van de uitgever om je te promoten is beperkt, dus moet je jezelf veel in de kijker spelen.’ De schrijfster vertelt dat studenten op de Schrijversschool, waar ze zelf ook heeft gestudeerd, daarom niet alleen worden getraind in schrijven. ‘Ook marketing wordt steeds belangrijker wil je professioneel schrijver worden.’

Hoort onderdeel worden van het schrijverswereldje daar ook bij? Koch glimlacht weer. ‘Dat wereldje is denk ik niet wat mensen ervan denken. Je komt niet zomaar in contact met andere schrijvers. Natuurlijk, je kletst wel eens met een bekend gezicht, maar daar blijft het ook wel bij.’ Groepen schrijvers van vroeger die in een hutje op de hei samen aan de slag gaan, dat bestaat volgens haar niet meer. ‘Schrijven doen we thuis in ons eentje achter de computer. Best jammer eigenlijk.’

Lees ook eerder verschenen delen:
Interview met Ricus van de Coevering
Interview met Bianca Boer
Interview met Christiaan Weijts