Zwanenzang voor een verdwijnend landschap

Toen de Chinese regisseur Quanan Wang hoorde dat de uitgestrekte velden van Mongolië (het geboorteland van zijn moeder) werden bedreigd door de uitbreiding van de industrie, kwam hij tot een beslissing. Het was tijd om dit verdwijnende landschap en de cultuur van de herders vast te leggen, voordat het allemaal weg was. Tuya’s Marriage is het resultaat van zijn liefde voor het Mongoolse leven, de cultuur en de muziek.

Het is de essentie van pure tragedie: Tuya’s man Bater is kreupel en kan dus niet werken. Dat betekent dat Tuya naast het verzorgen van hun kudde schapen ook nog al het huishoudelijke werk moet doen, en voor twee kinderen moet zorgen. Geen gemakkelijke klus, zeker als je urenlang moet lopen voor een jerrycan met water. Als Tuya dan ook nog eens ziek wordt lijkt er maar één oplossing: Tuya moet scheiden en op zoek naar een andere man. Al snel stromen er gegadigden toe, maar Tuya heeft een voorwaarde. Wie met haar wil trouwen moet ook Bater in huis nemen.

De huwelijksaanzoeken lijken een metafoor voor de verdwijnende Mongoolse herderscultuur. De kandidaten willen Bater in een verzorgingshuis stoppen en Tuya meenemen naar de stad. De aangrijpende beslissing die Tuya moet maken lijkt er hoe dan ook in te resulteren dat haar oude leven zal verdwijnen en plaats moet maken voor een moderner bestaan. Het contrast wordt versterkt door de cinematografie, die het platteland in beeld brengt met woeste schoonheid en uitgestrektheid. Terwijl de stad vooral grimmig is en geassocieerd wordt met ellende en opsluiting.

Alcoholistische buurman

Hoewel de materie zwaar is, voelt de film niet zwaar aan. Sterker nog, de huwelijksaanzoeken leveren grappige taferelen op en Wang laat een heel arsenaal aan karikaturale figuren opdraven. Zo is er Sen’ge, de alcoholistische buurman, die constant bedrogen wordt door zijn vrouw en daardoor regelmatig bewusteloos en bezopen onder zijn motor of tractor ligt. Hoewel het drama van het verhaal afdruipt blijft de film luchtig en balanceert prettig tussen vrolijk en triest. Wat Wang met deze methode van verhaalvertelling bereikt, is dat de twee belangrijkste climaxmomenten onverwacht heftig zijn en je gelijk bij je strot grijpen.

Ondanks de circulaire vertelstructuur is het einde van de film niet helemaal voorspelbaar. Tuya’s Marriage biedt ons uiteindelijk geen antwoorden of afsluiting, alleen de wanhoop van een vrouw in een onmogelijke situatie. Voor de herders is er in de groeiende industrialisatie en het verdwijnende Mongoolse landschap geen antwoord meer, alleen de machteloosheid resteert.