Memorabele Patrick Watson geeft Cross-linx glans

Op de vijfde en laatste dag belandt de karavaan in De Oosterpoort, Groningen. Sinds vorige week donderdag trekt de stoet respectievelijk langs Utrecht, Eindhoven, Amsterdam, Rotterdam en het afsluitende decor is Groningen. De laatste kans dus om wat mee te krijgen van Lamb en Patrick Watson, de twee hoofdacts van de twaalfde Cross-linx.

Overheersende beats

Het eerste optreden van de avond dat getuigt van de raakvlakken tussen klassiek en experimentele popmuziek is dat van de Britse triphopband Lamb. Speciaal voor deze editie van het festival is een samenwerking aangegaan met het Amsterdamse strijkorkest Sinfonietta. Een indrukwekkende vertoning is het als het tweeëntwintig koppige ensemble om acht uur bezit neemt van het podium in de grote zaal. Hier staat wat te gebeuren, is het gevoel dat komt opzetten. Maar helaas. Wat Lamb vervolgens drie kwartier laat horen getuigt van een ongelukkige verbintenis tussen de twee. Het orkest gaat gebukt onder de overheersende vocalen en elektronische beats van het Britse duo. We zien hoe toetsenist Andy Barlow enthousiast aan de knoppen draait en lekker staat te swingen op zijn elektronica, maar wel de speelruimte voor het Sinfonietta vrijwel volledig reduceert. Nobody Else, een nieuwe nummer van de Britten, is exemplarisch voor Lamb’s optreden vanavond. De dubsteb galmt door de zaal terwijl de aanvullende arrangementen van het strijkorkest ergens naar de mistige periferie van het nummer worden verdrongen. De kruising van genres is aanwezig, maar de verbinding ontbreekt bij de opener van de avond.

Associatief

Koers naar de kleine zaal dan maar, op naar Hauschka, het alias van de uit Düsseldorf afkomstige pianist Volker Bertelmann. Al een tijdje toert Hauschka met de IJslander Samuli Kosminen, een muzikant met dezelfde experimentele allure als de Duitser, alleen dan op het drumstel. De twee lijken het uitstekend met elkaar te kunnen vinden. Kominen en hij spelen associatief: de uitvoering van een nummer is nooit hetzelfde, vertelt de Duitser tussendoor. Net als de setlist, die ze laten afhangen van de akoestiek die in elke ruimte weer anders is. De muziekstukken die ze eerder tijdens Cross-linx in de andere steden lieten horen, zouden in Groningen minder succesvol zijn. Dat intuïtieve procedé is goed voelbaar tijdens het optreden. Hauschka houdt zijn compagnon voortdurend in de gaten om op hem te kunnen anticiperen. Het zorgt voor een speels en bezienswaardig tafereel. In ieder muziekstuk winnen de pianocomposities van Hauschka heel geleidelijk aan rijkdom, gecomplementeerd door een scala aan elektronische effectjes, belletjes en tamboerijn. Kosminen is dan ondertussen bezig met een al even experimentele drumsessie. De composities, die elk bijna tien minuten duren, werken gestaag toe naar mooie hoogtepunten.

Watson op z’n allerbest

Er is geen twijfel over mogelijk: de sensatie van Cross-linx 2013 is geheel op het conto te schrijven van Patrick Watson. Als aangekondigd kan Watson’s optreden welhaast gerekend worden als een gegarandeerd hoogtepunt. Het is een belofte die de Canadees moeiteloos inlost. Speciaal voor het festival schreef Watson nieuwe arrangementen voor zijn band en de strijkers van Amsterdam Sinfonietta. Al de eerste tonen van Fireweed bedwelmen de luisteraar met Watson’s befaamde rijke, gelaagde arrangementen waaraan een ongekende intensiteit wordt toegevoegd door het strijkorkest. Wat we hier horen is Watson op z’n allerbest. Waar Lamb vooral haar eigen muziek etaleerde en het Amsterdam Sinfonietta daardoor naar de achtergrond drukte, heeft Watson die fout niet gemaakt. Alle mogelijkheden die de unieke samenwerking met het strijkorkest bieden, zijn door hem en zijn band huiveringwekkend goed aangegrepen. In ieder nummer zetten de strijkers Watson’s zang en piano ongelooflijk veel kracht bij. De composities van onder meer ‘Being’ en ‘Where The Wild Things Are’ zijn uitgebouwd, steken melodisch nog beter in elkaar en klinken onwaarschijnlijk spannend. Als vastomlijnde genres en muzieksoorten worden opgeven, dan vanavond bij uitstek in de muziek van Watson en het Amsterdam Sinfonietta waarbij klassiek en pop tot één zijn versmolten.

Virtuoos pianist
Niets kan het memorabele performen van Watson dan nog overtreffen. De Berlijner Nils Frahm doet in de kleine zaal overigens nog wel een aardige poging. Frahm is als leerling van Nahum Brodski, de laatste protegé van Tschaikowski, opgeleid tot een virtuoos pianist en heeft een voorliefde voor elektronische muziek. Met synthesizer, piano, vleugel en laptop weet hij klassiek en modern aardig met elkaar te verweven. Waar Frahm het publiek voornamelijk mee weet te ontroeren zijn de wervelende pianostukken waar hij met bezieling over het klavier van de piano deinst. Wie na Watson bij Frahm terechtkwam en eigenlijk niets spectaculairs meer verwachtte, weet dat er op het einde van Cross-linx 2013 nog een mooi lichtpuntje verscholen zat.