Het laatste 2015Festival

Doelen zijn alleen haalbaar als je er met zijn allen aan werkt om ze te behalen. Zo dacht een groepje Friese plattelanders er elf jaar geleden ook over. Als antwoord op de vraag hoe zij mee konden werken aan het behalen van de milleniumdoelen is het 2015Festival ontstaan. Een festival met een positieve inslag dat in een wereld vol cynisme laat zien dat je met positief denken heel veel voor elkaar krijgt. Naast muziek, cabaret, theater en dans is er in het bijzonder aandacht voor ontwikkelingssamenwerking. De opbrengst en de tijdens het festival gehouden milleniumloop waar zelfs duizend mensen aan mee doen, gaat dan ook naar The Hunger Project, een non-profit organisatie die strijdt tegen honger wereldwijd.

Een bijzonder programma

Een mooi voorbeeld dat honger een mondiaal probleem is, wordt geïllustreerd door de voorstelling ‘Kening fan ’e Greide’. Deze muziekvoorstelling wordt verteld door hoogleraar trekvogelecologie Theunis Piersma en wordt muzikaal begeleid door Sytze Pruiksma. We volgen hier een Grutto genaamd Amalia op haar trektocht van Afrika naar Nederland. Hier is de Grutto een beschermde weidevogel, in Senegal en Guinee-Bissau wordt zij verjaagd omdat zij de kostbare jonge rijstplanten eet. Ons weidevogelbeleid heeft dus een directe invloed op de toestand van boeren in Senegal en Guinee-Bissau. Dit hele verhaal wordt prachtig ondersteund door Sytse Pruiksma, die met een keur aan trommels en zelfgemaakte instrumenten, waaronder fluitjes een muzikaal collage van een Fries weidegebied maakt. Er wordt afgesloten met een dramatische scene waarin Sytse vol overgave een stervende Grutto met muziek probeert uit te beelden.

Bijzonder aan dit festival is het huiskamerprogramma, waarbij een aantal gastvrije IJlstenaren hun huiskamer beschikbaar hebben gesteld voor gesprekken over onder andere honger, duurzaam ondernemen en vrouwenemancipatie. Een aantal gastsprekers zijn de landendirecteuren van The Hunger Project. In Huiskamer 4 schuiven wij aan voor een gesprek met directeur India Rita Sarin die strijdt voor de vrouwenrechten aldaar. We maken kennis met een betrokken en inspirerende vrouw die een levendig beeld van de huidige situatie in India schetst. De goed gevulde kamer luistert aandachtig en stelt geïnteresseerd vragen.

De grootste nep-Fries 

Een van de bezienswaardigheden die het noordelijke pareltje IJlst rijk is, zijn de overtuinen. Deze markante tuinen worden door een weg van het huis gescheiden en bevinden zich aan het water dat door de stad stroomt. Een mooie locatie voor een podium dus. Vanmiddag treffen wij hier de Friese blues-rocker Jack Bottleneck aan. Als je deze man in een woord zou moeten omschrijven is ‘puur’ het juiste woord. Samen met zijn compagnon Johan Keus speelt hij muziek recht uit het hart met een rauw randje. Omdat hij deels tegenover Douwe Bob geprogrammeerd staat, laat het bezoekersaantal te wensen over. Deze authentieke artiest verdient een groter publiek.

Bij de eerste welluidende noten van Douwe Bob trekt een korte, stevige hoosbui het terrein over en zoeken veel mensen onderdak bij een van de vele kraampjes rond het veld of onder hun eigen paraplu. Het enthousiasme van zowel het publiek als de band er niet minder om, wat een passie en energie stralen deze mannen uit! Douwe Bob schakelt als een vakman van uitbundige nummers zoals ‘Cant’t Slow Down’ en ‘You Don’t Have to Stay’ naar ingetogen nummers zoals ‘Stone Into the River’. Een van de kersen op de taart is een verrassingsduet met Danny Vera, die eerder deze dag speelde in de theatertent. Deze twee outlaws brengen gezamenlijk een schitterende renditie van ‘Cocaine Blues’ – bekend van onder andere Johnny Cash – ten gehore. Ondanks dat Douwe Bob zichzelf vandaag bij aanvang ”de grootste nep-Fries” noemt – hij is een Amsterdammer, maar zijn roots liggen in Friesland met zijn Friese naam – wordt hij door de trotse Friezen in IJlst omarmt als een van hen.

Ademloos luisteren

Voor het concert van Spinvis deze middag in het prachtige 19e eeuwse bouwwerk de Mauritiuskerk moet je vroeg komen wil je een plekje kunnen bemachtigen. Met de geweldige akoestiek is dit de ideale plek voor Spinvis’ dromerige luisterliedjes. Het is een vlekkeloos concert met louter hoogtepunten. Bekende nummers als: ‘Bagagedrager’, ‘Oostende’ en ‘Kom Terug’ passeren de revue. De band speelt gedreven en de sporadische elektrische gitaarsolo’s geven het optreden precies de angel die het nodig heeft. Het publiek luistert ademloos…

In de Theatertent luistert het publiek bij Dolf Jansen hier en daar wat minder ademloos. De tent is vol en Dolf geeft een speciaal voor deze dag gemaakte voorstelling over de milleniumdoelen. Helaas blijkt het voor sommigen aan de bar wat moeilijk om hun volume in toom te houden, wat tot ergernis leidt bij zowel de cabaretier als het luisterende deel van het publiek. Nadat Jansen zich meerdere keren tot de oproerkraaiers heeft gewend, binden zij eindelijk in. Met zijn column over het verdronken Syrische jongetje, dat de volgende dag in Vroege Vogels zal verschijnen, krijgt Dolf Jansen de hele tent dan eindelijk stil.

Een betere wereld

Twee jaar geleden gaf singer-songwriter Dotan nog een intiem huisconcert op dit festival en nu staat hij als afsluiter op het hoofdpodium. Ondanks de snijdende kou is het publiek massaal toegestroomd om het laatste optreden op het 2015Festival mee te maken. Het meeklappende publiek wordt in de watten gelegd met nummers als ‘Hungry’ en ‘Let the River In’. Natuurlijk is er geen beter nummer om dit festival mee af te sluiten dan de hit ‘Home’. Het verkleumde publiek zingt nog een laatste keer uit volle borst mee.

Aangezien de deadline van de milleniumdoelen dit jaar verstrijkt en de meeste doelen geheel of voor het grootste gedeelte zijn geslaagd, heeft de organisatie besloten dit succesvolle festival na deze editie niet voort te zetten. Ergens is dit wel jammer, want na een bezoek aan dit prachtige festival dringt het tot je door hoe bijzonder het eigenlijk is wat al die vrijwilligers hier in de Friese klei voor mekaar hebben gekregen. Gedurende elf jaar was IJlst voor een dag per jaar het centrum van een gemeenschap waarin mensen nog oprecht geloven in een betere wereld.