Geen Genade

De Paradies trilogie vertelt drie verhalen over drie vrouwen. In Liebe zien we de nachtelijke avonturen van sekstoeriste Teresa, die in Kenia op zoek is naar liefde en affectie. Zolang ze betaalt, vervullen de Kenianen al haar behoeften. Teresa’s zuster, Anna Maria, is de vroomheid zelve, in Glaube toont Seidl de katholieke missionaris die aan zelfkastijding doet en haar liefde voor Jezus op aparte manieren uit. Teresa’s dikke dochter Melanie wordt door Anna Maria naar een dieetkamp gebracht, hetgeen in Hoffnung wordt verfilmd. In afvallen heeft ze geen trek, maar de dokter vindt haar om op te vreten.

Seidl, al eerder grensoverschrijdend met Import/Export, hanteert een sobere stijl, hij gebruikt nauwelijks muziek en kent een statische cameravoering. Als kijker is het soms even doorbijten, maar meer dan eens zit je vol verbazing te kijken. Teresa’s avonturen zijn expliciet in beeld gebracht en zowel ongemakkelijk als confronterend. Volslanke vrouwen op middelbare leeftijd worden door de Kenianen ‘sugarmamas’ genoemd en de naïeve Teresa voorziet haar minnaars maar wat graag van geld. Plaatsvervangende schaamte maakt zich meester van de kijker als die de geveinsde compassie van Anna Maria aanschouwt. ‘Heb uw naaste lief als uzelf?’ Anna Maria leest liever andere Bijbelteksten. Het minst indrukwekkend is slotdeel Hoffnung, waar de controverse vooral zit in de puberale relatie tussen Melanie en haar arts.

Realistisch drieluik

De thema’s hoop, geloof en liefde beperken zich niet tot de desbetreffende film, met name hoop en liefde zijn sterk aanwezig in elk deel. Daarnaast speelt verlangen een grote rol. Verlangen naar een man, of het nu een Keniaan, Jezus of de dokter is. Alle vrouwen zijn momenteel vrijgezel en, ondanks de soms wat complexe burgerlijke staat, is de hunkering naar het andere geslacht sterk aanwezig. Zelfs bij Anna Maria, die de artefacten van Jezus ook voor minder reine doeleinden gebruikt.

De Paradies trilogie bevat slechts enkele professionele acteurs. Een groot deel van de bijrollen wordt gespeeld door amateurs, zo staan de Kenianen in de film in het echt ook kettingen te verkopen op het strand. Het draagt ongetwijfeld bij aan de authentieke sfeer die in alle films terug komt. Seidl kent geen genade, filmt alles zonder opsmuk, toont zijn vrouwen van hun kwetsbaarste kanten en creëert een bijzonder realistisch drieluik. Zaligmakend is het niet en vrolijk evenmin, maar het is zeker de moeite waard.