Deel 8 - IFFR 2010 - 8weekly.nl

Chris Petit is een Britse cultregisseur die recentelijk weer in de schijnwerpers kwam te staan door de dvd-uitgave van zijn postpunk-roadmovie Radio On uit 1980. Petit bleef daarna documentaires maken, zie bijvoorbeeld London Orbital over de verborgen geschiedenis van Londen en Unrequited Love over stalkers, maar door hun ongebruikelijke inhoud werd hij nooit bekend bij het grote publiek. Content is een filmessay over onze huidige informatiecultuur, dat deels heel persoonlijk is. In de film zien we Petit met zijn zoontje autorijden door verschillende landschappen, terwijl hij vertelt dat hij zich achter het stuur van zijn auto het meest op zijn gemak voelt. In zijn beslommeringen weet Petit links te leggen tussen de oorlog en moderne architectuur, tussen de nooit voltooide plannen om een Duits heimatdorp te maken bij Auschwitz, en de hedendaagse suburbs. Fascinerend zijn ook de beelden die Petit maakt op de ‘grassy knol‘ bij Dealey plaza in Dallas, de plek waar onbekende schutters op president Kennedy zouden hebben geschoten en die nu voortdurend bevolkt is door een leger toeristen. Deze connecties laten tevens zien dat Petit als man getekend is door herinneringen aan de Holocaust en de paranoia van de Koude Oorlog.

Helaas worden Petits eigen voice-overs aangevuld door pretentieuze talking heads die het hebben over hoe het leven in ons digitale tijdperk is. De druk en de vaagheden van ons huidige bestaan waar deze acteurs het over hebben kunnen nauwelijks serieus genomen worden. Content had aan kracht gewonnen als Petit zijn film had ingekort, door te focussen op zijn eigen ideeën over hoe onze samenleving en cultuur beïnvloed worden door nieuwe media en technologieën. (George Vermij)
Terug naar boven | Deze film op site IFFR

Het openingsshot van Lourdes toont een grote, kille hal waar het eten wordt klaargezet voor de nieuwe lichting pelgrims, een mix van jong en oud die allen hopen op genezing van hun klachten. Een van hen is Christine (treffend neergezet door Sylvie Testud), een jonge bijna geheel verlamde vrouw. Lourdes is voor Christine een soort laatste redmiddel om van haar ms af te komen. Van de pelgrims wordt veel verwacht: telkens vroeg op en daarna met de nonnen mee naar de grotten die hun helende werking moeten tonen. Lourdes is echter geen ode aan die genezende krachten. Zowel de nonnen, priester als de pelgrims zelf staan kritisch tegenover het Franse mirakel. Immers, als je geneest moet dit blijvend zijn, anders wordt het niet officieel als een wonder erkend. En hoeveel wonderen zijn er eigenlijk geregistreerd?

Hausner toont met kritische, maar ook humoristische blik de dagelijkse gang naar het bedevaartsoord. De karakters van de personages zijn goed uitgediept en in het groepsproces wordt duidelijk dat ook op een plek als Lourdes gevoelens van jaloezie, liefde, woede en onbegrip naast elkaar bestaan. Waarom geneest de een wel en de ander niet? Hausners film geeft geen antwoord op dit soort vragen, maar zet je er wel over aan het nadenken. (Suzan Groothuis)
Terug naar boven | Deze film op site IFFR

Afgelopen jaar draaide het speelfilmdebuut van Mark de Cloe, de niet helemaal geslaagde boekverfilming Het leven uit een dag, nog in de Nederlandse zalen. Nu is hij in Rotterdam met alweer zijn tweede film, Shocking Blue, naar een scenario van Céline Linssen. Het oer-Hollandse coming-of-agedrama draait om drie plattelandsjongeren, die al van jongs af aan met elkaar bevriend zijn. Als ze op een dag met zijn drieën op de trekker zitten, komt Jacques onder de wielen terecht en overlijdt. Bestuurder Willem gaat gebukt onder een enorm schuldgevoel, zeker als hij verliefd wordt op Maria, die zwanger is van Jacques’ kind.

Net als in Het leven uit een dag bewijst De Cloe ook in deze film over de nodige visuele flair te beschikken. Zeker als het gaat om de romantische momenten in de film, weet de Cloe te imponeren door middel van fraai camerawerk en uitstekend gebruik van muziek, die samen perfect de staat van verliefdheid tot leven roepen. Helaas heeft Shocking Blue, net als zijn eerste film, te leiden onder een gebrekkig scenario. Het verhaal ontstijgt zelden het niveau van telefilm en heeft te weinig plot om de volledige speelduur te blijven boeien. Het levert een wat onevenwichtige film op, waarin prachtige scènes worden afgewisseld door knullige momenten. De Cloe heeft ontegenzeggelijk veel talent, maar het is nog even afwachten wanneer dat er helemaal uitkomt. (Arman Avsaroglu)
Terug naar boven | Deze film op site IFFR

Terechte publieksfavoriet
Yo, también — Bright Future
Antonio Naharro & Álvaro Pastor • Spanje, 2009

De afgelopen drie jaar werd de publieksprijs op het IFFR gewonnen door respectievelijk Das Leben der Anderen, Persepolis en Slumdog Millionaire. Dit jaar ging een kleinere film, die overigens al wel Nederlandse distributie had, er met de felbegeerde prijs mee door. Het Spaanse Yo, también, van debuterende regisseurs Antonio Naharro en Álvaro Pastor, draait om de 34-jarige Daniel, in de film de eerste man met het syndroom van Down die een universitair diploma heeft gehaald. Daniel streeft naar een ‘normaal’ leven en verlangt naar een relatie met iemand van zijn eigen intellectueel niveau. Als hij op zijn werk de vrijgevochten Laura (Lola Dueñas, bekend van een aantal films van Pedro Almodóvar) ontmoet, raakt hij al snel verliefd. De twee trekken steeds meer met elkaar op, maar hun ‘relatie’ zorgt voor veel ophef bij familie en vrienden van Daniel.

Yo, también is een fascinerende film die de kijker actief aanspoort buiten de traditionele verwachtingspatronen te denken. Het is lastig om verstandelijk gehandicapten op respectvolle wijze te portretteren in een film, maar door van de hoofdpersoon Daniel (die zelf ook speelt met de verwachtingspatronen) iemand te maken met wie het publiek zich eenvoudig kan identificeren, komen regisseurs Naharro en Pastor er mee weg. Mede dankzij de uitmuntende hoofdrolspelers Pineda en Dueñas, die de relatie tussen hun personages voortdurend geloofwaardig weten te houden en de vraag oproepen hoe je zelf in een dergelijke situatie zou handelen, wordt Yo, también een uitstekende film die wel eens een belangrijke rol zou kunnen spelen bij de emancipatie van verstandelijk gehandicapten in de samenleving. (Arman Avsaroglu)
Terug naar boven | Deze film op site IFFR

De essentie van masturbatie

Sex/Less — Spectrum: Shorts
Kyung-mook Kim • Zuid-Korea, 2009

De nieuwe korte film van de jonge Koreaan Kyung-mook Kim is in omvang een stap terug na het overdonderende A Cheonggyecheon Dog van vorig jaar, maar in formeel experimentalisme en thematiek gelijk — en even fascinerend. De film is een uitbreiding op Andy Warhols befaamde Blow Job: net als in die film lezen we seksueel genot af van het gezicht van een jongeman. De man in Sex/Less bevredigt zichzelf (moeten we aannemen), want ook de lange opname in Kims film toont niets meer dan zijn gezicht. Kim voegt echter een tweede beeldstroom toe: in een grote splitscreen is, letterlijk naast het gezicht, de seks te zien die de man zich inbeeldt. Ook dit is een aanname, want het zijn fragmentarische, onscherpe beelden, met omgekeerde lichtwaarden of flitseffecten. De man wordt haarscherp, ononderbroken gefilmd, en bovendien is de rechterhelft van het beeld aan het begin en het einde van de film afwezig.

Al deze formele elementen benadrukken net als in A Cheonggyecheon Dog op speelse wijze fundamentele contrasten: de film zit vol ellipsen maar vormt een concreet geheel; je ziet niets concreets, maar vult zelf alles direct in. Een eenvoudigere en potentere cinematografische metafoor voor de essentie van masturbatie is moeilijk denkbaar. Uiteraard is de film bekijken hem analyseren; de 22 minuten die Sex/Less duurt, zijn al naar gelang je interesse daarin te veel of precies genoeg. Kims laatste film vormt in elk geval een krachtige bevestiging van zijn status als een van de avontuurlijkste filmische verkenners van seksualiteit. (Paul Caspers)
Terug naar boven | Deze film op site IFFR

Geen Shouf shouf

Les Barons — Bright Future
Nabil Ben Yadir • België, 2009

Zes jaar nadat Shouf shouf habibi op uiterst komische wijze het wel en wee van een Marokkaanse familie in Nederland schetste, komen nu onze zuiderburen met hun eigen variant. Les Barons, van debuterend regisseur Nabil Ben Yadir, draait om drie van oorsprong Marokkaanse vrienden in een buitenwijk van Brussel. Een van hen, Hassan, wordt door zijn vader onder druk gezet om net als hij buschauffeur te worden, maar Hassan zelf wil het liever als stand-upcomedian proberen, iets dat zijn vrienden maar niks vinden.

Les Barons kent zo zijn aardige momenten (de wijze waarop een van de vrienden zijn geld verdient is bijvoorbeeld erg geestig), maar de film kent helaas te veel gebreken om echt te kunnen overtuigen. Verschillende grappig bedoelde scènes komen niet goed uit de verf, en de delicate lijn tussen komedie en drama die Ben Yadir tegen het einde opzoekt, heeft alleen maar een verwarrend effect. Aangezien de film ook nog eens een half uur te lang duurt, is Les Barons inhoudelijk misschien wel de Belgische Shouf shouf habibi geworden, maar kwalitatief bij lange na niet. (Arman Avsaroglu)
Terug naar boven | Deze film op site IFFR

Een wereld zonder mannen

Chaque jour est une fête — Bright Future
Dima El-Horr • Frankrijk/Duitsland/Libanon, 2009

Afgelopen jaar schreven we al dat actrice Hiam Abbass wel heel vaak in films over het Midden-Oosten te zien is. Het was dan ook niet verrassend dat ze op dit IFFR wederom opduikt, ditmaal in het debuut van de Libanese Dima El-Horr. De film vertelt het verhaal van een bus vol vrouwen die op weg zijn naar hun echtgenoten en familieleden in een Libische gevangenis. Als de bus midden in de woestijn strandt, concentreert de film zich op drie vrouwen uit de groep die elk worstelen met hun eigen problemen.

De grootste kwaliteit van Chaque jour est une fête is het bijzondere camerawerk. El-Horr toont zich in haar debuut een ambitieus filmmaker die niet bang is te experimenteren met lenzen, filters en vaak verrassende opnamehoeken. Het is een visuele stijl die je niet vaak tegenkomt in dergelijke films over de moeilijke levensomstandigheden in het Midden-Oosten. Inhoudelijk is Chaque jour est une fête echter iets te herkenbaar: de thematiek over vrouwen die het alleen moeten zien te redden in afwezigheid van hun mannen, is niet al te origineel. Het is dan ook visuele stijl die de film boven de middelmaat doet uitstijgen. (Arman Avsaroglu)
Terug naar boven | Deze film op site IFFR