Wunderbaum onderzoekt de wortels van agressie

Wunderbaum doet dit op een eigenzinnige manier. Hun zelfgeschreven stukken werken ze vaak zonder regisseur uit en de voorstelling komt tot stand door improvisatie. Voor Rollende Road Show gebruikten ze daarbij ook materiaal uit een enquête die ze onder Gentse buurbewoners hielden. Er is geen verhaallijn of plot, enkel associatief achter elkaar gespeelde scènes, soms zonder tekst, soms met zang, soms heel fysiek. Dit soort vernieuwend en experimenteel theater schijnt beter te gedijen in het Belgische theaterklimaat. Wellicht vertrokken daarom talentvolle regisseurs als Cassiers en Simons het afgelopen jaar naar het zuiden.

Onheilspellend

Het jonge acteursgezelschap Jonghollandia volgde regisseur Johan Simons van ZT/Hollandia in Eindhoven naar zijn nieuwe werkplek in Gent en gaat daar nu verder als Wunderbaum. De groep (wisselend van samenstelling maar met een vaste kern van vijf acteurs) werkt ook samen met Productiehuis Rotterdam en is nu in de havenstad Rotterdam te zien. Letterlijk in de haven zelfs, want de Rollende Road Show is een locatievoorstelling en speelt zich af in een industrieel pand aan het water, waar op de houten banken mooie witte wollen dekens klaar liggen tegen de kou. De kale speelruimte kreeg door kleine ingrepen van vaste vormgever van Otterdijk precies dezelfde combinatie van rauwe alledaagsheid en onheilspellende vervreemding die ook het spel kenmerkt.

De vijf jonge acteurs tonen agressie in al zijn vormen, van vandalisme en pesterijen tot openlijk sadisme en gevaarlijke ontkenning. Waardoor wordt agressie opgeroepen en wat doe je er vervolgens mee? Onderga je het lijdzaam, sloop je een tafel of sla je met een loden pijp een paar voortanden eruit? De acteurs lijken in hun teksten en personages vaak dichtbij zichzelf te blijven en dat maakt het sterke spel nog indringender. De kostuums zijn subtiel, keurig zelfs, maar de acteurs rollen er mee door het stof en spelen zich onafgebroken zo gedreven in het zweet dat je de meeslepende drive van het geweld kan voelen. De snoeiharde live ‘electro ’n roll’ van de drie muzikanten van Mascotte, die voor deze gelegenheid onder het Wunderbaum-label meespelen, draagt hieraan bij.

Vragen

Het laatste gedeelte van deze associatief samengestelde voorstelling is het indringendst. Hier lijken de acteurs tijdens een repetitie van gedachten te wisselen, maar ondertussen maken ze elkaar om beurten genadeloos af; dat alles onder het mom van een creatief en democratisch werkproces. Het geraffineerde machtsspel, met de subtiele kleinerende opmerkingen, de aanvallen op de zwakke plekken, de smalende lachjes en de heimelijk gewisselde blikken van verstandhouding is helaas heel herkenbaar. De loden pijpen blijven netjes in de kast, maar het is schrijnend om te zien hoe de groep steeds geniet van het pesten zelf en van de ontreddering van het slachtoffer.

Het ontbreken van een lineaire verhaallijn betekent niet dat een voorstelling als deze niets kan vertellen. Integendeel. De vragen die Wunderbaum hier zo levensecht en indringend oproept zijn actueel en belangrijk. Scherp genoeg om goed over na te denken, en fascinerend genoeg om twee uur naar te kijken. Rollende Road Show is betrokken, gepassioneerd en mooi theater met een springlevend kloppend hart.

Rollende Road Show is in 2005 nog te zien tot en met 26 november. Kijk hier voor een actuele speellijst.