Theater / Voorstelling

Liefde is niet te koop

recensie: Platform (NTGent)

Onverwacht en met een knal vallen het decor en de acteurs letterlijk naar beneden. De puinhoop die daar ligt is het gevolg van een zelfmoordaanslag op de boulevard aan een Thais strand. Met deze spectaculaire openingsscène maakt Platform van NTGent ons meteen duidelijk dat de personages in het stuk letterlijk en figuurlijk op een tijdbom leven.

Regisseur Johan Simons kan maar geen genoeg krijgen van het werk van de Franse auteur Michel Houellebecq. Na Elementaire Deeltjes en Dragelijk is Platform het derde stuk dat hij op toneel brengt dat gebaseerd is op een boek van deze – omstreden – schrijver.

Puinhoop

~

Uit het puin komen de acteurs te voorschijn voor hun bijdrage om vervolgens weer tussen de brokstukken neer te vallen. In de vorige productie van Simons, De asielzoeker, moesten de acteurs zien te overleven op een luchtkussen. Dit keer moeten zij zich staande zien te houden tussen de restanten van deze vorige productie en de brokstukken die ze ter plekke maken. Al dwalend en zoekend tussen de puinhopen van kapotte tuinmeubelen, matrassen, plastic frisdrankflessen en kleding vinden de halfnaakte acteurs hun verschillende outfits.

Tikkende tijdbom

Met alles wat de mensen in het Westen doen, creëren ze hun eigen tijdbom, lijkt Simons zijn toeschouwers te zeggen. Daarmee weerspiegelt hij de hedendaagse toestand in de wereld en met name de gevolgen van onze onkunde om onvoorwaardelijk lief te hebben. We zijn, zoals hoofdpersoon Michel zegt, “niet meer in staat zijn om echt lief te hebben of om ons vol overgave over te geven aan seks. We verlangen er wel naar, maar zijn er tegelijk ook als de dood voor.”

~

In Platform zijn we getuige van de excessen van die onkunde: anonieme seks in sm-huizen, prostitutie en de luxe seksvakanties naar Zuidoost-Azië en Zuid-Amerika die hoofdpersoon Valérie, een rol van Els Dottermans, en haar baas Jean-Yves organiseren. Simons legt zo de nadruk op de afstandelijkheid tussen de mensen in het Westen en hun zoeken naar genot zonder verdere morele of sociale verplichtingen.
Zonder te weten creëren we hiermee tikkende tijdbommen. De ontsteker is in deze voorstelling een moslimextremist die het hedonisme van het Westen veracht en de Islam als het enige juiste geloof ziet. Tot de extremist zijn bom tot ontploffing brengt, valt hij niet op tussen de mensen op het toneel. De man is in verschillende gedaantes aanwezig langs de zijlijn, zonder direct een grote rol te spelen. Pas aan het eind laat hij zijn echte gedaante zien als hij in vale kleuren en helemaal rein de boulevard in de Thaise badplaats komt oplopen. Om te zien hoe dicht de visie van Simons bij de werkelijkheid ligt, hoef je niet meer te doen dan een willekeurige krant open te slaan.

Uitzondering

De hoofdpersonen Valérie en Michel (Steven van Watermeulen) zijn duidelijk de tegenhangers van de grote anonimiteit waarin het Westen zich wil hullen. In bijna iedere scène geven ze zich met overgave aan elkaar, alleen spatten de rauwe onderhuidse spanningen niet van het toneel af. Terwijl je dat bij hen juist verwacht. Het liefdespaar is immers de grote uitzondering op de rest van de westerse liefdesrelaties. Hun relatie is begonnen en gebaseerd op seksuele aantrekkingskracht. Maar uitgegroeid tot ‘een Grote Liefde’.

Nachtkaars

~


Het is jammer dat de voorstelling nergens piekt of – wat meer bij de thematiek past – een interessant dieptepunt bereikt. De scènes slepen zich voort. De scherpte van het cynisme wordt afgezwakt door de steeds herhaalde zwarte kijk op het leven in het Westen. Daardoor werd het stuk soms iets te langdradig. De zogenaamde extreme seksscènes bleven hangen in een beschrijving van huis-, tuin- en keukenseks. In combinatie met de truttige bermuda’s die Michel en Valerié aanhebben kwam het beeld niet van de grond. En zo ging de heftig begonnen voorstelling uiteindelijk uit als een nachtkaars.

Platform is nog te zien t/m 19 februari. Kijk hier voor de speellijst.